Medisch topblad The Lancet beschreef in 2015 dat de helft van wat nu voor ‘wetenschap’ door moet gaan onwaar is.

In zachter bewoording onderschrijft medisch bioloog Lex Bouter die conclusie, als oud Rector Magnificus van Vrije Universiteit (2006-2013) en aanvoerder van het Netherlands Research Integrity Network (NRIN).

Bouter spreekt in april in San Diego op het APRI-congres dat gaat over wetenschappelijke integriteit.

NRIN-netwerk moet kwestieuze onderzoeks-praktijken en academisch opportunisme bestrijden. NRIN lijkt ook opgericht als Bouter’s pre-pensioenproject. Dit nadat hij aftrad als Rector Magnificus van de Vrije Universiteit in 2013 als gevolg van een bestuurs-crisis over onderwijs-kwaliteit.

Na zijn sabbatical kwam het NRIN van de grond, als in principe nobel initiatief. Maar het gevaar van academische window-dressing ligt op de loer.

Je hoopt dat dit NRIN is opgericht, omdat wetenschappers zelf toegeven dat ze een probleem hebben, zoals ik met mijn collegae Hajo Smit, Marcel Crok en anderen al jaren aangaf, zoals op Climategate.nl. Dat probleem geeft Bouter ook toe, zoals je in onderstaand Editorial kunt lezen.

Bouter’s eigen ‘Vrije’ Universiteit op Dun IJs
Het Intellectuele Klimaat ter- op personele en financiële groei- gerichte academie bevindt zich meer in crisis dan het gemiddelde weer in het jaar 2100 en de IJsbeer: die klimaatsubsidie-mascotte waarvan de populatie tenminste verdubbelde sinds de jaren ’70.

Academici vulgariseerden net als iedereen in het Westen door postmodernisering en financieel opportunisme. Maar ze willen tegelijk nog doen alsof ze meer beschaafd zijn als dat zo uitkomt:  zich op de hoge status van ‘de’ wetenschap beroepen voor zaken die weinig met waarheidsvinding van doen hebben.

Juist Bouter’s eigen Vrije Universiteit is daarbij deel van het probleem. Zie hun opening van het academisch jaar ‘Dun IJs’: daar durven ze een politiek activiste en filmmaker Bernice Notenboom (VPRO) op te voeren als ‘Poolonderzoeker’. Die mag dan de toon zetten voor aanstormende onderzoekers: dat ze meer stellig en activistisch moeten zijn, dus de autoriteit van wetenschap politiek moeten misbruiken.

• 1 van DE kernproblemen, dat alarmisme, wat Bouter ook erkende in een gesprek.

Zijn Vrije Universiteit geeft dus een interessante invulling van ‘maatschappelijk relevant’ : academische publicaties en prestige, als politiek spandoek voor totalitair technocratisch beleid.

Ook Lex Bouter wil de vuile was niet buiten hangen, zo bleek na ons gesprek. Dat lijkt voor hem te pleiten, in een wereld waar vorm en ‘toon’ boven rede en inhoud gaan. Bouter kan ook niet als olifant door de porseleinkast van academische ego’s denderen. Hij moet diplomatiek te werk gaan.

Toch erkent Bouter wel dat het probleem van afwezige wetenschappelijke integriteit enorm is. Al beschrijft hij die erkenning in vragende vorm  ‘Is Science in Big Trouble’? in European Science Editing (November 2016).

Is die behoedzame stilte bij zoiets groots gerechtvaardigd? Terwijl je met je eigen universiteit wel allerlei ongefundeerd alarmisme de media in slingert voor druk op politici via media? (zie hieronder)

Questionable Research Practices
QRP, Questionable Research Practices, heet het opportunisme van moderne academici. Richard Horton beschreef het in The Lancet (april 2015) als volgt:

The case against science is straightforward: much of the scientific literature, perhaps half, may simply be untrue. Afflicted by studies with small sample sizes, tiny effects, invalid exploratory analyses, and flagrant conflicts of interest, together with an obsession for pursuing fashionable trends of dubious importance, science has taken a turn towards darkness.

 

Dus in plaats van afzwakken, en stellen ‘de helft is nog goed’, zou Bouter met zijn NRIN best positie mogen durven kiezen. Of was hij als rector magnificus van de Vrije Universiteit (2006-2013) zelf geen deel van het probleem?

Voor Bouter aftrad in 2013- omdat onder zijn toezicht de universiteit volgens critici afdreef naar een ‘focus op kwantiteit’. Als hij in de hoogste bestuurlijke positie al geen greep had op de koers van wetenschap bij zijn eigen universiteit. En die universiteit zakt nog verder af naar politiek conformisme. Wat voor tanden kan zijn NRIN dan laten zien?

Bouter’s antwoord per mail, nadat hij de hoorn er op gooit
Daarom stelde ik per e-mail ook tegen Bouter dat de NRIN de indruk wekt van Academische Window-dressing: zo van ‘kijk ons eens met integriteit bezig zijn’. Met mijn stellige hoop er volledig naast te zitten. Hij antwoordde daarop schriftelijk:

U zit er inderdaad geheel naast. Ik ga nooit in op casuïstiek die ik niet tot in de haarvaten beheers. En al helemaal niet in een telefoongesprek met iemand die ik niet ken

Ik vond dat u zich slecht op het gesprek had voorbereid, erg tendentieus was in uw vragen, niet geïnteresseerd was in genuanceerde antwoorden, en uiteindelijk onheus en insinuerend werd. Daar ben ik niet van gediend en dat was de reden om het gesprek te beëindigen.

NRC Handelsblad, Bouter zijn krant in 2013…dus iemand die op kwantiteit inzette/niet bij machte was kwaliteit te waarborgen, die moet nu ‘integriteit’ agenderen…

Mijn indruk (hij vroeg mij ook niets, maar wist het al, ik was niet van NRC en dus slecht RZ)  was dat u vooral in incidenten en het aan de schandpaal nagelen van wetenschappers bent geïnteresseerd.

Dat mag, maar daar doe ik niet aan mee. Bovendien doet u zo precies wat u veel wetenschappers verwijt: door selectieve waarneming en spin te geven aan bevindingen uw eigen overtuiging staven en onder de aandacht brengen. Dat is prima, maar niet de manier waarop ik wil werken.

De editorial was Richard Horton is overigens wel qua toon maar niet qua inhoud anders dan hetgeen ik in ons telefoongesprek naar voren bracht. Maar had daar u weinig aandacht voor, mogelijk omdat u teveel op zoek was naar veroordelende oneliners.

Morele Superioriteitskaart
Bouter gooide de hoorn er op, toen ik concrete voorbeelden noemde van wetenschappelijk wangedrag, die onder zijn verantwoordelijkheid als Rector Maginificus van de Vrije Universiteit plaatsvonden.

En die nu nog steeds bij de VU plaatsvinden.

‘Dat interesseert mij geen klap’, stelde hij toen.

Bouter bleef me overladen met postmoderne dooddoeners als ‘er zijn goede regels nodig’. Alsof iemand ooit vroeg om slechte regels. Zoals The Lancet al schreef: meer ‘red tape’ (bureaucratische controle) is ook geen oplossing voor academisch opportunisme.

Het gaat er om dat er perverse prikkels bestaan voor academici en universiteits-besturen om zich niet aan basaal (wetenschappelijk) fatsoen te houden, natuuronderzoek uit te voeren op basis van waarheids-liefde in plaats van (politiek) opportunisme.

Alarmisme over natuur en milieu betaalt de academische rekeningen, en juist overheden zijn hier verantwoordelijk. De beleids-bureaucratie geeft geld voor politiek gekleurde onderzoeks-modes. Zoals een ecoloog mij vertelde op het NERN-congres in Lunteren was hij ‘klimaatprostituee’. (‘Climastitute’)

Hij roept dan iets alarmerends in media over de ondergang van de planeet, zodat hij aandacht krijgt en onderzoeksgeld van de milieu-bureaucratie.

Publiek gefinancierde integriteits-conferenties als ‘oplossing’
Dus wat voor instrumenten en prikkels heeft Bouter nu in handen, om bijvoorbeeld zijn eigen Universiteit te corrigeren, voor hij in San Diego de moraal in pacht heeft. Als hij geruisloos en intern mensen tot de orde wil roepen, prima: maar is dat wel voldoende? Waar is de intellectuele moed? Je kunt ‘ik wil genuanceerd zijn’ ook uitleggen als lafheid.

Papieren intentie-verklaringen lijken nu het voornaamste instrument. Dat kunnen we lezen bij de APRI:

At the end of the 5th World Conference on Research Integrity, May 2017, consensus was reached on the Amsterdam Agenda that says: It is now time to place greater emphasis on the assessment of efforts to improve integrity in research and the use of empirical information in developing research integrity policies.

Following that lead measurable outcomes will be proposed for the actions research institutions take to foster RCR among their scientific staff and examples of the use of these outcomes will be given.

🙂 🙂 🙂 In de Sovjet Unie formuleerden ze kritiek op Vijf-jarenplannen van Stalin ook zo omfloerst. Wie snapt nog wat hier staat, behalve ‘wij willen vergaderen en internationaal reizen op publieke kosten’.

Dus dan ben je liever concreet
Ik noemde de VU-aanstelling van zeespiegel-overdrijver ( met factor 2,5 al sinds 1988 in NRC) zonder enige klimaatpublicatie op zijn naam en ‘klimaatprofessor’, Pier Vellinga. Deze beleids-verkoper kreeg van Bouter als Rector Magnificus geen enkele reprimande. Je slacht de Klimaatkip met gouden eieren ook niet.

Onder Klimaat voor Ruimte en Stichting Kennis voor Klimaat (27 miljoen euro) bracht Vellinga zo tientallen miljoenen euro’s aardgas-gelden (BSIK) binnen voor belangen-gedreven (Rijkswaterstaat, Van Oord, Boskalis enz) onderzoek. Die overdrijving hield Vellinga ook vol in de Deltacommissie (2008) onder voorzitterschap van Cees Veerman(CDA)

Een zeespiegelstijging van 1,20 meter (terwijl we nu 18cm per eeuw meten) Bouwend Nederland kan met zeespiegel-alarmisme meer publiek budget opmaken, zoals via een Deltafonds van jaarlijks 1 miljard euro. En zo’n Groot Maatschappelijk Probleem betaalt vele onderzoeksgroepen met publiek geld.

• Tegen zoveel miljoen, daar helpt geen pleidooi over fatsoen, zo blijkt al.

Tegengeluid bij groupthink is dodelijk voor je carriere. Want de VU doet er met een film-maakster ‘dressed as researcher’ dit jaar nog een schepje bovenop. Ik ken een ecoloog en hoogleraar die klimaat-overdrijving ‘the greatest hoax of the 21st century‘ noemt. Zegt hij dat openbaar, dan komt de Academische Inquisitie meteen los. Dus dat doet ie niet, kan hij zijn onderzoeksgeld vergeten.

Cees Veerman was toen tevens voorzitter van de Raad van Toezicht van de Vrije Universiteit. Nu in zijn bijbaantje voor het Nationaal Groenfonds gebruikt Veerman natuurcompensatie-geld voor het financieren van energie-politiek.

Kortom: academische onderzoekers zijn misschien gewoon met hun tijd en politieke omgeving meegegaan? Is de morele superioriteits-kaart misschien wel niet de laatste die Bouter dient te trekken?

Commercialisering? Bureaucratisering & Politisering
Lex Bouter noemt de geijkte zaken als commercialisering en ‘de huisvrouw met haar blog’. Zo viel hij voor mij door de mand als postmoderne academie-winkelier. Terwijl hij zelf in 2008 voor promotie van kwakzalverij werd beschuldigd door collegae in een mainstream-krant. Zijn oordeel over blogs, was een denigrerende sneer. Mijn werk is diepgravender dan dat van NRC Handelsblad, dat D66-blaadje waar ik vroeger ook wel eens voor schreef.

• Is kwestieus gedrag van wetenschappers in mainstream-media als Bouter’s favoriete krant, het NRC, niet veel erger?

Wat mij betreft zou ‘politisering’ en bureaucratisering’ even goed op het lijstje kunnen. Juist bij alles dat ‘klimaat’, ‘duurzaam’ of ‘milieu’ heet, daar zijn academici afhankelijk van nationale bureaucratieen en de Europese bureaucratie.

Zoals de 30 miljard euro van het Europese Horizon-programma, onderzoek op basis van politieke keuzes. Automatisch worden academici zo steun en toeverlaat van dominante politiek.

Wie zegt dat de overheidsbureaucratie- minder dan bedrijven- als financier van academische beleids-rechtvaardiging belangeloos is, althans bij milieu-onderwerpen?

Niettemin wens ik Bouter veel succes bij zijn in principe nobele taak. Hier via deze link zijn publicaties over het onderwerp integriteit. En voor Bouter ook dit alleraardigste boekje van filosoof Harry Frankfurt, een filosofische verhandeling over wat ‘Bullshit’ is: No Concern for Truth.

Waarheids-opportunisme, wetenschap bedrijven alsof je van de VVD bent.