Zo zou de kop van een artikel in het Volkskrant-Fakenews kunnen luiden of van NRC Damesblad, de voormalige kwaliteitskrant, de NPO zou het ook doen. Boze emoticons op Facebook! De roep om ‘Keiharde Aanpak’. Ho ho, even rustig…

Al dat ‘gif’ en ‘fijnstof’, zelfs dioxines en op gebromeerde vlamvertragers lijkende rotzooi: Moeder Natuur zelf maakt het allemaal en ook vaak in verontrustende hoeveelheden. Het secreet.

Zelfs CFK-achtige stoffen (Chloorfluorkoolwaterstoffen), dus zelfs koolwaterstoffen met zowel fluor, bromide als chloor er in, die blijken door Moeder Natuur zelf gemaakt te worden. Halocarbons zijn de stoffen die (met chemische tussenstappen) de ozonlaag kunnen ‘opvreten’, doordat ze in grote hoeveelheden in de stratosfeer terecht komen en daar met Ozon (O3) reageren.

Montreal Protocol
Dus dan werd in 1988 dat Montreal Protocol (gevierd als internationaal succesvol milieubeleid) ingesteld om de CFK’s uit koelkasten te krijgen vanwege ‘de ozonlaag’.

Maar dan blijkt Moeder Natuur gewoon onze milieuregels te negeren. Die organische halogeenverbindingen komen van nature voor, geproduceerd door marine organismen als zeewieren. Bijvoorbeeld als gif om zichzelf tegen vraat te beschermen van herbivoren (planteneters) Iedereen die met de trucs en streken van Moeder Natuur bekend is, die wist al… Logisch:

• Natuur = Oorlog, strijd om het bestaan. Ook chemische oorlogvoering vindt op een schaal in De Natuur plaats waarbij de Eerste Wereld Oorlog verbleekt.

Wat je ‘gezonde zeelucht’ noemt blijkt gechloreerd en gebromeerd ‘gifgas’ te bevatten van wieren/algen dat ook de beroemde ‘ozonlaag’ ( = O3-concentratie in stratosfeer) aantasten kan.

Zo vrezen onderzoekers (mede om zo onderzoeksgeld te krijgen voor klimaatpaniek), dat de expansie van zeewierteelt zelfs de (stratosferische) ozonlaag kan bedreigen met gebromeerde en gechloreerde halocarbons. Extra emissie zou ontstaan, in combinatie met een lagere zee-pH door hogere CO2-gehaltes in de oceanen.

Die wieren (en algen) scheiden dusdanige hoeveelheden halocarbons uit, organische halogeenverbindingen, dat zij ook hogere concentraties stratosferische halocarbons veroorzaken die met ozon kunnen reageren. Dus wat ‘het leven’ in de oceaan produceert blijkt meetbaar op grote hoogte.

Zo liep er verder al een Reactive Halogens in the Marine Boundary Layer (RHaMBLe)– meetprogramma.

The measurements were designed to enable direct estimation of the roles of oceanic halogen emissions in MBL chemistry through detailed characterisation of IO, BrO, OH, HO2 and NO3 and estimation of the effects of marine halogens.

These measurements may be used to investigate the impacts of halogens on lifetime predictions of reduced sulphur species and greenhouse gases, and on the MBL O3 budget

Dus wat hebben reactieve halogenen (bv bromide-ionen) voor invloed in de grenslaag van zee en atmosfeer. En de halocarbons die zich onder invloed van ‘het leven’ vormen. Dat is dus (nog) niet de stratosferische ozonlaag, die tegen al te veel ultraviolet zonlicht beschermt.

Moeder Natuur lak aan milieubeleid
Naast chemische oorlogvoering, is er een andere logische reden dat juist mariene organismen volzitten met gebromeerde en gechloreerde verbindingen: als chemische bescherming tegen hun zoute leefmilieu. Mariene organismen als plankton en algen, scheiden ook gejodeerde zouten uit en Dimethylsulfide (DMS) in grote hoeveelheden.

Tel al die chemische uitwerpselen van eencelligen bij de zoutdeeltjes van de zee zelf, dat dan als ‘fijnstof’ rondzweeft, en zo krijg je die typische geur, die je dan als ‘gezonde zeelucht’ opsnuift. Wanneer je dus sterke zeewind hebt, kan het best zijn dat ‘fijnstof’-normen in het Westen van het land worden overtreden. Of dat ook zo is, zoeken we nog uit.

Niet alleen moeten organismen zich tegen de vraat door anderen verdedigen met ‘gif’. Ook moeten ze in zee zorgen, dat het zoute water het water niet uit hun cellen trekt.  Dat proces heet ‘osmose’. Een levende cel moet dus een hogere concentratie van zouten vasthouden dan de omgeving van het zeewater, want anders trekt het water uit zijn cel.

De bedenker van de Gaia-theorie (Aarde als zelfregulerend organisme), James Lovelock was ook sceptisch over de ‘gat in de ozonlaag’-theorie van Paul Crutzen, juist vanwege de grote rol die het leven in zee speelt bij productie van Halocarbons (organohalogenen.) Dat beschrijft hij zelf in ‘Gaia, a New Look at Life on Earth’.

Zijn werk over de rol van Di-methyl-sulfide (DMS) uit schuimalgen bij klimaat-regulatie bespraken we al eerder, in ‘Is Gaia een Moeder of een Hoer’ (allebeide, Napoleon indachtig), en ‘Van Wetenschap word je niks wijzer‘. Dit huis hanteert dan ook de eigen Gaia-Rypothese: De Aarde gebruikt mensen om het leven aangenamer te maken door hun CO2-productie.

Dankzij dat groeikasgas (b-roeikasgas klinkt zo negatief) vergroent de aarde meetbaar. En dankzij de klimaatveraangenaming (mensen zijn bang voor ‘verandering’, niet ‘veraangenaming’ en ‘warm’ = aangenamer, koud is onprettig)

Wat is je ‘baseline’ voor ‘natuurlijk’ zijnde ‘gezond’…
In 2004 waren al 4000 zogenaamde Halocarbons geidentificeerd die door zeewier, sponzen, koralen en vele andere wezens worden afgescheiden. Jaarlijks komen er nieuwe chemicalien bij, waarvan men voorheen dacht dat levende wezens dat niet konden maken, buiten de mens zelf.

Dit rapport van de chloorindustrie (Eurochlor) van Gordon Gribble geeft al een prachtige opsomming (reviewstudy) van de ontdekkingen tot nu toe.

Een zogenaamde ‘reviewstudie’ is altijd een bruikbare instap, wanneer je met een onderwerp bekend wilt worden. Als ze maar gewoon de reguliere wetenschappelijke literatuur aanhalen van studies die zich op metingen en experiment baseren, niet op academisch ingeklede beweringen zoals bij milieuclubjes en hun ecologen, maakt het niet uit of het rapport nu van een lobbyclub afkomstig is dat een punt wil maken.

Een lobbyclub kan immers ook een legitiem en geldig punt maken. Meeneem-boodschap: De natuur maakt de meest complexe halocarbons, benzeenringetjes er in, dioxines, het kan niet op. Ook op land, jaarlijks blijkt zij nog meer bizar in elkaar te zitten dan mensen dachten.

Natuurlijke dioxine-vervuiling in de bodem
Zo bestaat er zelfs een korstmos dat een aan Agent Orange verwant molecuul produceert, het gif dat de Amerikanen in Vietnam sproeiden om bomen te doden in de jungle.

Een in Nederland algemene zwam, de Grijze Buisjeszwam (Bjerkandera andusta) die levende bomen aanvalt, maar die meestal leeft op dood hout, die kan met verwante soorten fungi dusdanig veel gechloreerde koolwaterstof-verbindingen aanmaken, dat hij lokaal de Nederlandse milieuwetgeving overtreedt.

We geven hier maar een vluchtige schets van een paar uurtjes in wat studies neuzen. Als instap om je verder op weg te helpen met het idee ‘wat is de natuur veel interessanter dan massamedia, de overheid en hun milieuclubjes leren’.

Interessant is ook, dat onderzoekers al in de jaren ’90 ontdekten hoe natuurlijke bodemverzuring in sparrenbossen – door de bacteriologische vertering van humus- leidt tot de natuurlijke productie van dioxines in de bodem.

Of dat niet bizar is? Zie hieronder uit het rapport van Gordon Gribble, hoe dat mechanisme in de bodem werkt:

Naturalistische drogreden: ‘natuurlijkheid = goed’
De vaste lezers die de Online Cursus Bullshitdetectie al eens volgden, snappen naar welk onderdeel ik al toewilde. Bij de 4 niveaus op niveau 1 (Kennis) hebben we immers vier regels om vlot de goede van slechte wetenschap te scheiden.

– Dan herken je hier al regel 1. Hoe wil je nu vaststellen wat ‘vervuiling’ is, wat is je ‘baseline’ (nulmeting) voor ‘schoon milieu’?

Dat is het legitieme punt dat ook de chloorindustrie wil maken. Je krijgt steeds gevoeliger meetapparatuur, die de meest minieme concentraties van halocarbons kan meten. Dan kan een beleidsmaker vervolgens op basis van die metingen ‘beleid’ willen opstellen met een absurd lage norm voor ‘vervuiling’.

Terwijl die stoffen waartegen men regels wil maken, dus van nature in hogere concentraties kunnen voorkomen, dan wat daar door menselijke invloed terecht zou komen.

Ook de eigen tuin is 1 grote gifbelt met planten als de wolfsmelk tjokvol giftige alkaloiden en de doornappel (Datura stramonium). De ‘schone aarde’ van Greenpeace en ‘schone gezonde zee’ van Stichting de Noordzee is dan ook niet meer dan een soort Harry Potter-kreet, bedoeld om je geld uit je zakken te kloppen voor hun reclamecampagnes.

Inspelen op je ‘Verlangen voor de Wereld’, je paradijsverlangen. (Niveau 3 uit de Cursus Bullshitdetectie)

Die constatering- de natuur is een gifbelt- is natuurlijk ook geen excuus om de natuur als vuilnisbelt te gebruiken.

Dat de natuur zelf een grote gifbron is, maakt de menselijke toevoeging ‘dus’ niet beslist ‘goed’. Anders bega je de zelfde redeneerfout, de naturalistische drogreden die mensen ook maken wanneer ze stellen dat ‘100% natuurlijk’ gelijk staat aan ‘gezond, goed, zuiver’.

Maar dan omgekeerd. Dat je een ‘staat van zijn’ als moreel voorschrift hanteert. Zoals Han Olff graag placht te doen, wanneer hij amoreel gedrag als ‘goed’ verkoopt want ‘natuurlijk’ of ‘niet onnatuurlijk’. De natuur, bepaalde zeewieren maken dus ook toxische chloorfluorbromide-koolwaterstoffen, zeer giftig in lage concentraties.

Een gechloreerde Han Olff zou dan zeggen: nou, dan kunnen we al ons chemisch afval ook wel in de oceaan dumpen, want gif is natuurlijk dus ‘goed’.

De dosis bepaalt toxiciteit
Giftigheid/schadelijkheid zit in de dosis waarmee je het krijgt toegediend. Dat is de andere meeneem-boodschap.

Het allerergste gif dat ooit door de natuur werd geproduceerd, dat was zuurstof door cyanobacterien. Die veranderden zo de hele atmosfeer in een reactief goedje. Zonder ‘het Leven’ was ook de ozonlaag er niet geweest in de stratosfeer om ons te beschermen tegen al teveel UV-licht.

Dus de Gaia-theorie van Lovelock is zo slecht helemaal niet. Wie nog meer interessante studies heeft gevonden, van marien leven dat de meest bizarre chemicalien produceert: geef in de commentaren graag de bronnen, links en tips. Uw ‘mening’ wordt hier niet op prijs gesteld, wel data, feiten, inzichten die de lezer en schrijver verrijken.

Wanneer je ziet dat de natuur zelf de grootste bron kan zijn van Halocarbons. En je ziet dat het ‘gat’ in de Ozonlaag (op de Zuidpool bij lagere temperaturen dan -90 graden Celsius) van nature ook fluctueert. En je ziet dat er ontelbare cycli zijn, die maken dat ‘het leven’ dan weer eens veel, dan weer eens minder chemische rotzooi maakt.

Zou Lovelock’s eerdere scepticisme over de ozonlaag-theorie van Crutzen dan toch niet juist geweest kunnen zijn? Ik heb me te weinig in die Ozontheorie verdiept, maar als er lezers zijn die daar studie van maakten: commentaar is zeer welkom.