‘Friese volk zal zijn als de kwaliteit van haar bodem’..

Mestinjectieland met meeuwen die op de dode wormpjes afkomen

Van de 30 miljard euro die mensen in Nederland aan voedsel besteden belandt maar 10 % bij de boer. Van de 10 miljard euro bestedingen aan medicijnen belandt 9 miljard euro (90%) bij Big Pharma. Terwijl juist de voedselproducenten de apothekers (farm-acie) van de toekomst zijn, want je gezondheid hangt af van wat je eet.

Voor burgers, boeren en buitenlui valt daarom nog veel tot de bodem uit te zoeken. Aldus de Friese lobbyclub voor kringlooplandbouw rond Mulder Agro en Symphony of Soils. Als instap in de filosofie van bodemgezondheid brachten zij opnieuw het 150 jaar oude schotschrift uit  van agrochemicus Justus von Liebig (1803-1873) tegen ‘de brandewijn’ voor de bodem: kunstmest…

Kan zijn visie de huidige landbouw verbeteren?

Groenbemester Vlinderbloemigen, na onderploegen verrijk je de bodem zo met organische stof en stikstof

Symfonie van gezonde bodems
Hele beschavingen vallen of staan bij de kwaliteit van de bodem waarop je voedsel groeit. Dus het (Nederlandse) volk is zo gezond als haar agrarische bodems. Je kunt tijdelijk je agroproductie verhogen met lapmiddelen, maar als je meer dan de rente van de bodem neemt, teer je in op haar kapitaal.

Dat is in eigen woorden samengevat de boodschap die Theo Mulder van Mulder Agro uit Kollumerzaag brengt, met zijn geestverwanten van Symphony of Soils als Prof.dr Cees Buisman van Leeuwarder waterinstituut Wetsus.

Mulder stuurde een 150 jaar oud pleidooi voor evenwichtsbemesting van de Duitse grondlegger van de Agrochemie, Justus von Liebig (1803-1873), en belde gisteren even. Bij Symphony of Soils stellen ze:

Het gaat niet goed met onze bodems. Dit heeft grote gevolgen voor onze voedselzekerheid, ons klimaat en onze gezondheid. Door de huidige manier van bemesten en bodembewerking daalt het humusgehalte en raken we vruchtbare gronden kwijt. Al het voedsel voor iedereen op aarde wordt op slechts elf procent van het aardoppervlak geproduceerd.

Door aantasting van de bodem – door bijvoorbeeld erosie, uitputting en verdichting – is een groot deel van alle bodems op aarde sterk verarmd

De Literatuur voor vandaag

Van vogelstront naar kunstmest
Liebig uit Giessen (bij Frankfurt in het Taunusgebergte) werd vanwege zijn Agrochemische werk in de adelstand verheven, tot Von Liebig. De Duitsers hadden toen al connecties met Chili (en Argentinie) waar ze ‘Chilisalpeter’ vandaan haalden. Vogelstront, guano van aalscholver-rotsen dat tjokvol stikstofzouten zit.

Zo werden de oogsten opgepimpt met ammoniumzouten uit vogelstront, Liebig speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de toepassing van die turbomiddelen.

Met de stikstof daaruit zou ook het springstof voor de wapenindustrie haar dynamiet gemaakt worden. Toen de aanvoerlijnen daarvan uit Chili stokten, bracht begin 20ste eeuw het Haber-Bosch-proces uitkomst, van Fritz Haber, tevens de (Joodse) uitvinder van gifgassen in de Eerste Wereld Oorlog.

Dat proces houdt in, dat je met (veel!) aardgas en stikstof uit de lucht voortaan je ammoniak en ammoniumzouten maakt.

…gezellig de gifgasroute fietsen 🙂 Erfenis van de Joodse Duitser Fritz Haber

Zoals we al beschreven in ‘DSM van gas los!’, heb je voor de productie van een ton ammoniak (NH3) ongeveer het jaarverbruik in aardgas (CH4) nodig van een flink huishouden. Niettemin wil de politiek liever dat kunstmestfabriek OCI Nitrogen (voorheen DSM Agro) openblijft, en dat (mede daarvoor) uw huishouden van het brandschone aardgas afgedwongen kan.

Liebig wordt dus met kunstmest geassocieerd, maar hij had dus ook nog een andere kant. Die van de typisch Germaanse holist. Daar gaan we in deel 2 verder op in, want hier staat hij in een traditie van Bloed en Bodem waar ook het Friese volkslied uit put. Een vorm van agro-religie, niks mis mee als je er voor open staat.

Industriele Mestinjector die de bodem verdicht/mishandelt

Liebig’s Law of the Minimum
Ecologen kennen Von Liebig van ‘Liebig’s law of the minimum’ uit Eugene Odum zijn grondleggende werk Fundamentals of Ecology (1953). De limiet voor plantaardige groei, die ligt niet bij de totale hoeveelheid beschikbare mineralen en grondstoffen, maar bij het meest schaarse element (laagste concentratie) waar de plant behoefte aan heeft.

De botanicus Carl Sprengel zou echter de uitvinder van dat principe zijn geweest.

Oftewel, stel dat je tonnen stikstof en kali over hebt om je gewas te bemesten, maar dat gewas heeft meer behoefte aan een sporenelement waar het in de bodem aan ontbreekt. Dan is dat gebrek aan dat sporenelement de beperkende groeifactor. Of bijvoorbeeld: dat schaarse element beperkt de gezondheid van het gewas, zodat het meer gevoelig voor ziektes is.

In die door Liebig gepopulariseerde wetmatigheid zie je al het beginsel van ‘evenwichtsbemesting’ terug, waarnaar ook de moderne krinloop-landbouwers verwijzen. Het heeft geen zin overmaten stikstof op het land te brengen, wanneer andere mineralen en gebrekkig bodemleven de (ware) limiterende factor zijn.

Je zou op termijn dan steeds meer lapmiddelen, medicijnen moeten aanbrengen om nog het zelfde kunstmatig hoge resultaat te halen.

Met herbiciden doodgespoten brownfield Hoekse Waard

Permacultuur en klimaatbuffer
Dat huidige landbouwpraktijken niet beslist goed zijn voor het bodemleven, dat is een punt dat iedere oplettende waarnemer kan opmerken. Kijk  bijvoorbeeld eens vlak nadat de boer de bodem weer heeft moeten mishandelen met mestinjectie (zie bovenste foto). Hele meeuwenkolonies en spreeuwen vallen dan aan op het bodemleven van wormpjes dat vrijkomt uit de voren.

De in de heruitgave van Von Liebig ontvouwde ideeën voor meer holistische landbouw met evenwichtsbemesting, ze komen sterk overeen met die uit de Permacultuur.

Ook de Permacultuur – verwant aan hun biologisch dynamische landbouw- die leert dat je de natuur met haar kringlopen en bodemleven zelf het werk van vruchtbaarheid laat verzorgen. Niet fosfaat en stikstof zouden dan de eerste voorwaarden zijn voor een gezonde bodem, maar het gehalte organische stof. (Koolstof) Een gezonde bodem legt dus ook meer kooldioxide (CO2) vast als organische stof in de bodem.

Oftewel: als er nu 1 goede klimaatbuffer zou zijn, dan is dat de gezonde agrarische bodem. Terwijl kunstmestgebruik die gezondheid juist zou verstoren.

Groenbemesters Hoekse Waard

Goede landbouw = Rentenieren
Je mag in de kringloopvisie van Von Liebig niet meer uit de bodem halen dan er jaarlijks bijkomt. Je opbrengst is de ‘rente’ van de bodem. Want anders teer je op het kapitaal in, de bodem zelf. Een rijke humuslaag met rijk bodemleven zou het kapitaal van je bodem zijn.

Maar dankzij de kunstmestlobby zou die meer holistische waarheid als een koe op de achtergrond zijn geraakt. Met name sinds de op aardolie en kunstmest gebaseerde agro-intensivering van na de Tweede Wereld Oorlog.

Met de ‘Groene Revolutie’ van Rockefeller Foundation (Norman Borlaug) er overheen, kwam de nadruk al helemaal op turbogewassen die je met kunstmest opfokt en met bestrijdingsmiddelen tegen ziektes beschermt. Een nuttig punt van informatie is misschien wel, dat Louise Fresco (baas Wageningen Universiteit) bij de Rockefeller Foundation begon (met een beurs van 37 duizend euro), voor ze bij de FAO terecht kwam.

Het Paleo-Vangelie, op seculiere wijze op zoek naar De Oorsprong van Geluk en Ware Kennis

Weg met ‘de’ wetenschap
Hoe het ook zij, de landbouw raakte de focus op bodemgezondheid kwijt, terwijl de focus kwam op machines, kapitaal en ‘medicijnen’ (kunstmest en gewasbescherming). Tijd voor bezinning? Het citaat dat het boekje uit de toespraak van Liebig vet gedrukt uitlicht, vat de kern van hun kritiek samen:

Als de bodem gebrek heeft aan minerale bestanddelen dan geven ammoniumzouten (in kunstmest RZ) het zelfde effect als brandewijn om hun werkkracht te verhogen, in beide gevallen is uitputting het gevolg.

Een vergelijkbaar pleidooi vind je bij de Paleo-voedselbeweging, waarover we HIER al schreven.

Die stellen dat Big Pharma, de medicjinenindustrie er baat bij heeft je via verkeerd voedingsadvies met veel suikers je zo lang mogelijk ziek/semi-gezond te houden. Ook de oorlog tegen vet zou hun belang dienen. Met een epidemie van diabetes, hart- en vaatziekten tot gevolg. Terwijl je met een dieet met veel vet vlees juist meer energie krijgt: net als een dieselmotor, waar je met suikers kleine pieken met grote dalen kweekt.

Het met 10 miljoen euro per jaar door LNV gesponsorde Voedingscentrum voert- in die Paleovisie- een onterechte oorlog tegen ‘verzadigd vet’.

Mestinjectie-industrieterrein

De eigen ervaring is hier alvast: houd je suikers en brood uit het dieet in de ochtend, dan blijft het koppie helder.

Eerder had ik de hele dag een liter koffie nodig om scherp te zijn, omdat je inzakte. Nu nog anderhalve kop koffie bij opstaan. Dus je had hogere pieken en dalen in je energieniveau, die je met ‘medicijn’ (cafeïne) bestreed. Eigen ervaring en die van verstandige omstanders bevestigen dus een experimenteel waarheidsgehalte van de Paleo’s.  Met de aantekening dat iedereen weer verschillend is.

Dus opnieuw…. Waartoe visies als van Von Liebig uitnodigen is: verkies het eigen experiment boven tot ‘waarheid’ verheven blikvernauwingen die zich ‘wetenschappelijk’ noemen.

Wetenschap is geen doel in zichzelf, maar een middel tot het doel van gezond leven. Wetenschap als doel is een typische Louise Fresco-ideologie, de technocratenvisie van de Trilateral Commission. (van bankier David Rockefeller, tevens architect CO2-agenda)

Met kunstmest op het moeras bevochten

OCI Nitrogen blokkeert gezonde bodem Nederland
Tel daarbij de vele lobby-entiteiten die hun financieel belang boven gezondhed van mens en planeet waarderen, zoals bankiers, milieuclubs & multinationals, et voila: zo sta je ook open voor Von Liebig’s holistische pleidooi.

Dat die kunstmestlobby in Nederland sterk moet zijn dankzij de aanwezigheid van Europa’s grootste kunstmestfabriek OCI Nitrogen (tot 2012 was dat DSM Agro), we bespraken het vorige week al. Dankzij het MINAS-mineralensysteem krijgen boeren een limiet van 170 kg stikstof (en fosfaat in verhouding 4:1) uit dierlijke mest opgelegd. Eventueel met een afwijking naar boven (‘derogatie’).

Zitten ze boven de hoeveelheid, dan moeten ze mest afvoeren

Maar dit foutieve rekensysteem houdt geen rekening met lokale bodemcondities. Dus verarm je zo de bodem, tenzij je dus weer fosfaat en stikstof via kunstmest aanvoert; Zo is de gemiddelde melkveehouder dus zo’n 15 duizend euro per jaar kwijt om zijn eigen stalmest af te voeren als ‘afval’. Tegelijk moet hij weer voor een gelijk bedrag kunstmest aanvoeren, zoals vorige week beschreven.

Iemand profiteert daarvan, waaronder OCI Nitrogen.

Boerenprotest

Bij kunstmest krijg je weliswaar groeiexplosies, maar op termijn teer je dus in op de bodemgezondheid. Zodat je net als de kannen koffie voor energie, dus meer ‘medicijnen’ moet toevoeren voor het zelfde resultaat.Tel daar de bodemverdichting door het gebruik van zware machines bij, en de Soilpocalypse naakt:

  • de ineenstorting van bodemvruchtbaarheid, die je enkel bestrijd met steeds meer medicijn (kunstmest en bestrijdingsmiddel)

In plaats van dat je de boer weer verzorger en rentmeester van zijn kapitaal laat zijn; de gezonde bodem, zijn kernactiviteit die men in slecht Nederlands ‘core business‘ noemt.

De wijsheid voorin

Met de voeten in de bodem staan
Omdat ik van bevriende boeren met humusrijke bodem een vergelijkbaar verhaal al kreeg uit de praktijk, landt Liebig zijn pleidooi dus al in vruchtbare bodem. Opnieuw, er zit op de schaal van 0-100% een waarheidsgehalte in, dat de 50% moet overstijgen. We besluiten daarom met de uitspraak die Theo Mulder voor in het boekje aan me schreef.

Na de door Von Liebig reeds gehekelde ‘mishandeling’ van de bodem door de Amerikaanse landbouw, volgden in de warme jaren ’30 van de 20ste eeuw daar de Dust Bowl-jaren. Dat betrof het ontstaan van stofwoestijnen van losgewoelde grond in het Mid-Westen (de agrarische ‘cornbelt’ van de vroegere prairie-steppen), die bij storm hele regio’s in stofwolken verduisterde:

Het volk zal zijn als haar bodem

Om sterk geworteld in het leven te staan, begin je bij de bodem.

6 Replies to “‘Friese volk zal zijn als de kwaliteit van haar bodem’..”

  1. Wat ik zag op de weg tijdens het boerenprotest waren juist die megalomane trekkers, groot als huizen.
    Dus ja, de toekomstbestendige boer is er nog maar op kleine schaal. De burger moet zijn product willen hebben. Die burger is de bewuste burger maar ook de burger met een bovengemiddeld portemonnee. Het overgrote deel is chipsvreter. Tegen die stroom doe je weinig. De supermarkt kan echt een stuk kleiner las je het “slechte” voedsel
    bant. Het blijft een economy of scale.
    Wellicht mag het niet gezegd worden, maar de aarde snakt naar minder mensen.

    Dat is helemaal niet zo moeilijk

    inflatie afschaffen. geboortecijfer laten balanceren met sterftecijfer.
    normale banen, weg met de corporate profits op naar balans met de natuur
    dus weg met de oorlogsindustrie, die alles voortstuwt en opjaagt.

    Maarja

    zo klinkt het als communisme en daar ben ik geen voorstander van.
    De mens heeft een drijfveer nodig. God is blijkbaar niet genoeg en gezond eten en balans blijkbaar ook niet

    we mogen blijven dromen en bidden, maar zolang het gehorende wezen nog de ruimte krijgt, zal het gaan zoals het allang gaat, nl. de verkeerde kant op

  2. ” je gezondheid hangt af van wat je eet…”
    Voedsel is van minder elementair belang voor de gezondheid dan de manier waarop wij onze biologische conflicten ervaren. Ik hechtte in het verleden ook meer aan zogenaamd “goede voeding”, maar richt me nu meer op de “geestelijke voeding” (hoe kijk je naar jezelf en de wereld om je heen)
    Lang was ook mijn credo “let food be your medicine and medicine be your food” waar ik in wezen nog altijd wel achter sta, de “apotheek van god” is er niet voor niets… maar de vijf biologische wetten die dr Ryke Geerd Hamer begin jaren tachtig ontdekte is meer mijn leidraad als het om in gezondheid leven gaat. Dat geeft ons een hele andere houding naar dat wat wij als ziekte ervaren. En het keert ons naar binnen in onszelf, wat een noodzaak is om onszelf en waartoe wij hier op aarde zijn te leren kennen.

  3. Het is maar goed dat personen als Theo Mulder er zijn in Friesland. Als je vroeger beweerde dat kunstmest alleen geschikt is voor kunstgras en planten dan kon je wel opkrassen uit Fryslan. Nu krabbelen ze terug maar ze hebben geen moed en lef getoond in de kringloop landbouw en wachten af tot het verre Den Haag ooit voor hun beslist. Vroeger was het Magna Frisia , nu is het Magteloze Frisia !

  4. Het Voedingscentrum voert ook nog steeds een achterhaalde oorlog tegen vet (terwijl koolhydraten stille killers en kankerverwekkers zijn voor mensen). Ook de hetze tegen kokosolie slaat nergens op. Net wat je zegt. Men houdt de mensen het liefst zo lang mogelijk een beetje gezond. Dat is het verdienmodel van big pharma. Want aan een dode valt geen cent te verdienen. Even een boektip: Rinno Heidstra Het Celherstel concept Logisch en natuurlijk beter worden! (3e sruk, 2015) Top boek.

    1. Ik heb ook nog wel een tip, de vijf biologische wetten die dr Ryke Geerd Hamer begin jaren tachtig ontdekte zijn wetenschappelijk en geven de mens een heel ander paradigma mee wat betreft zijn biologisch functioneren en kijk op wat conflicten veroorzaakt via de psyche in hersenen en orgaan.

  5. Er zijn mensen bezig met mooie dingen die het leven van de boer makkelijk houden, dat van de koe prettig en voor de bodem gezond.
    Het is allemaal nog maar wat uitvinden natuurlijk. Maar de vooruitzichten lijken mooi. Daarom moet je als boer ook niet gaan stuiteren als Tjeerd de groot roept dat drijfmest weg moet. Dan snap je het zelf nog niet.. of je ontkend dat er elk jaar weer vee en veehouders om het leven komen door die klote rottings gassen.
    Kijk ook vooral dit interview met deze bio boer en zn nieuw stal.
    https://youtu.be/F3p34Ccduk0
    Nu hoef je natuurlijk niet bio te zijn om dat te ook te doen.

Laat een reactie achter aan Tjeerd Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *