Bij de haven van Stavoren bezochten we het met bloemen en planten overwoekerde ijstijdkeien-graf van Koning Aldgisl, de vader van Koning Redbad uit de zevende eeuw van onze jaartelling. Hier ligt een gedenksteen bij: ‘Hjir Leit er, neat seit er’. (Hier ligt hij, niets zegt hij).

Negentiende eeuwse geschiedsprofessoren verdedigden de theorie, dat de Oer- Friezen stamvader waren van het hele Nederlandse volk. Toen Aldgisl regeerde, waren de veelgeroemde ‘Batavieren’ vervolgens al uit de historie gevaagd, maar de Friezen bleven standhouden.

Aldgisl, Koning der Friezen.. (7de eeuw)
Aldgisl (Ald Gilles) zou als vader van Redbad zich welwillend opstellen tegen christelijke missionarissen. Hij ontving de ‘Bisschop der Friezen’ Willibrord uit Echternach aan zijn hof. Die mocht vrij rondgaan te prediken in zijn Friese rijk. Redbad zou dat missiewerk inclusief gestichte kerken weer ongedaan maken, de kerken weer afbranden.

Stavoren zou volgens een vestigings-legende zijn gesticht door de stamvader van alle Friezen, Friso. Die vocht eerst als Indiase afstammeling een robbertje mee met Alexander de Grote (4de eeuw voor christus).

Vervolgens vaarde hij vanuit de Middellandse Zee met de zeilboot naar dit hoekje aan de Vliestroom (riviermond Flevo/Aelmere van wat later Zuiderzee werd)

En daar zou hij een tempel hebben opgericht voor de god Stavo. En dus: Stavoren. Wat historisch vast staat, is dat Stavoren de belangrijkste vroege handelsplaats van de Friezen was. In het havenstadje kende niemand die ik sprak echter het graf van Aldgilles. Ondergetekende had er ook nooit van gehoord.

Pas dankzij een lezerstip over een nieuws-item van het illustere Radio Spannenburg kwamen we er achter.

Bekend dankzij niet-Friezen
De geschriften van monniken, zoals de ‘Vita’ (levensgeschiedenis) over Willibrord zijn de voornaamste bronnen over het bestaan van die koningen. Zelf schreven de Friezen niks op. Daarvoor waren de Romeinen dus de belangrijkste bron van verhalen over ‘De Friezen’.

Wie zich op een zelfs glorierijke Friese komaf wil baseren, staat dus al met tenminste 1-0 achter. Want om zoiets te doen, moet je al varen op de geschreven opinies van anderen. Toch waagden velen zich daaraan, met name in de tijd van de Romantiek (die begon in Friesland zoals bij alles later dan in de rest van de wereld, zo rond 1850).

Over ‘het oudste beroep’ ter wereld speculeren mensen wel eens, maar Prof HJ Royaards laat in zijn voorwoord van W. Eekhoff zijn ‘Beknopte geschiedenis van Friesland’ (1851) geen twijfels over ‘het oudste volk’: de Friezen zijn stamvolk van de lage landen.

Laat mensen zich maar op de Batavieren en Kaninefaten beroepen, ook leuk…

…maar de Friezen worden als eerste door de Romeinen (Plinius, rond 76) al vermeld in zijn Naturalis Historia. Toch ontstond er wel een ‘Bataafsch Genootschap’, en werd Jakarta aanvankelijk als Batavia gesticht. Maar ho ho, wacht even, we weten immers ook dat de naam ‘Holland’ pas in de 11de eeuw opduikt.

Niet voor niets is ‘De Vries’ zo’n algemene Nederlandse achternaam, haast net zo algemeen als ‘Mohammed’ als voornaam in

Amsterdam, dat je als Peter een ‘tussen-R’ moet plaatsen om nog een beetje uniek te lijken. Wil je als misdaadjournalist herkend worden, en niet 1 van de vele duizenden zo niet tienduizenden Peter de Vriezen.

Niet alle terpen on-onderbroken bewoond
Dus schrijft HJ Royaards in 1851 al terecht:

Van waar mag het toch zijn, vraagt de Geschiedsvorscher, dat de Nederlanders zich zo vaak op de Batavieren beroepen, als op hunne Voorvaders, uit wier bloed zij zeggen gesproten te zijn, daar zulks historisch betwistbaar is?

Wel waren zij de vroegste en meest beroemde bewoners van een voornaam gedeelte des lands, maar onze eigenlijke voorvaderen waren zij niet. De Batavieren verdwenen uit de Geschiedenis. Zoodanig was het niet met de Friezen.

Boven vele andere Europese volken hebben zij dit vooruit, dat zij niet zijn ondergegaan bij die geweldige omkeering der volken. Immer behielden zij den reeds lang ingenomen grond, toen bijna alle landen van Europa van bewoners verwisselden. Hier woonde een stam, welke zich staande hield, te midden dier groote Europeesche beroering, en hare plaatsen aan gene andere inruilde.

Zij echter breidde zich verder uit van het Vlie tot aan de Schelde; en altijd hier stand houdende, is uit haar nageslacht voortgesproten, dat immer deze landen bewoonde. Meer dan Batavieren en Kaninefaten noemen wij Nederlanders, daarom de Friezen eigenlijk onze vaderen; 

…dat heldhaftige geslacht, hetwelk voor de terecht vereerde Batavieren niet onderdeed; over wier naam wel is waar geen zoo poëtische gloed ligt als over de Batavieren, maar wel meer historische waarheid; die daar staan te midden der volksberoeringen en overstroomingen, als de krachtige eik in het woud,

die de stormen tart en door den stroom der wateren niet ontworteld wordt. Hen ontmoeten wij reeds voor de Christelijke tijdrekening, en hun nakroost, zich telkens over ons Vaderland uitbreidende, heeft zich later weder binnen enger grenzen voortgeplant, to op onze dagen.

En waarlijk, indien een Friso hun Stamvader is geweest, dan hebben de dichterlijke taferelen meer historische waarheid geboekt, dien als onzen stamvader vermeldende, dan een ‘Bato’ wiens nakroost verdween.

Blonde Besties
Het volk van Blonde (en rossige) Besties met blauwe ogen, de Friezen, die zijn dus ook degenen die voor een blonde Linda de Mol, zonder botox, zorgen en een John de Mol met blauwe ogen, of Frau Antje de kaasboerin met blonde vlechten. Niet voor niets hanteer ik bij mijn komende fotoboek ‘De Natuur van Friezen’ dan ook biologische komaf in genen en omgeving als definitie van ‘echt Fries’.

Dat postmoderne gezwatel over ‘een gevoel’ en ‘constructie’ geloven we niet zo in. Friezen zijn een overwegend blond, blauwogig zeevolk, echte Ariërs. Eigenlijk is dat de enige consistentie die je door de geschiedenis vindt, samen het het landschap tussen land en zee, uit de zee overwonnen.

De terpverlatings-theorie van PCA Boeles zou rond 1904 een wig drijven in Royaards zijn toen gekoesterde Romantische observatie. De Friezen waren wel degelijk even ‘uit van huis’ (Ver-Friezing van ‘uit logeren’)geweest tijdens de volksverhuizingen van de 4de een 5de eeuw, toen het West Romeinse Rijk uiteen viel.

Die theorie hangen ook moderne archeologen nog aan. Hun positie zou toen door Angelen en Saksen zijn opgevuld. Ze leiden dat ondermeer af uit kunstvoorwerpen, waar je die Scandinavisch ogende krultekeningen met dieren (bv raven) in vindt.

De Friese taal was een Noordzee-taal, je treft in de Beowulf dan de Denen, Angelen en Friezen bij elkaar op de spreekwoordelijke koffie.

Qua biologische komaf maakt dat weinig verschil, want dat waren ook Germaanse volken, even rossig en/of blond met blauwe ogen. Dus dan kan de taal veranderen, en even later kunnen Vikingen al plunderend en verkrachtend nog hun genetische duit in het zakje doen.

Een Fries, dat blijft iemand met overwegend blond en rossig haar, soms ook wat donkerder en met blauwe danwel groenig-blauwe ogen. Dat is geen ‘gevoel’ of ‘constructie’ maar een biologisch onderscheid. En die taal- dat soms wat zeurderig klinkende op dialect lijkende gemompel- kun je vervolgens altijd nog leren, als je daar trek in hebt.

Groepsidentiteit = natuur x historie
Ik ben niet in de Friese taal opgevoed en heb daarom niet zo’n accent. Ik denk in het Nedersaksisch, Neder-Diets (Nederlands). Maar ben wel Fries, hier geboren uit Friese ouders en van de zelfde genetische komaf. Veel moeilijker hoeft het niet te zijn. En die biologische kenmerken- zonder het geOH van deze of gene sociaal deskundige- zijn toch het eerste dat je ziet.

Een ander kenmerk is ‘gedeelde historie’, dus moet je ook kennis van die historie hebben. Zo is de definitie van ‘identiteit’ heel eenvoudig: natuur en geschiedenis, wat we hier afkorten tot ‘natuurlijke historie’. Vermenigvuldig de aard van het beestje met zijn (volks)historie in die natuurlijke omgeving en je komt op groepsidentiteit.

Vervolgens hangt het van je waardengemeenschap af, of je op alleen ‘natuur’ ook je groeps-identificatie op wilt baseren. Op ‘ras’, dus genetische make-up. Er is best wat te zeggen, dat die identificatie naar ‘aard van het beestje’ beter werkt dan ‘een gedeelde set politieke standpunten afgedwongen door de PvdA of erger’.

Of door je technocratische wereldplan voor Social Engineering op te leggen, je 2030 Agenda met 17 ‘sustainable development goals’ vanuit het VN-kantoor in New York en het Vredespaleis in Den Haag. Het wereldsocialisme/communisme.

Tenzij je dus christen bent, het geloof nog aanhangt dat Willibrord hier predikte in de vroege 7de eeuw. Of wanneer je jezelf op andere wijze tot de klassiek Westerse waardengemeenschap rekent, dat leunt op christendom en de klassieke filosofie.

Als je maar wilt onderkennen dat ‘Het Westen’ zonder christendom niet had bestaan, want ja: wie weet nu precies te omschrijven wat ‘God’ nu is… Daarover kun je van inzicht verschillen. Maar niet over het feit dat klassieke filosofie (Athene) en christendom (Jeruzalem + Rome) samen ‘Het Westen’ haar denktraditie definiëren.

Dan identificeer je iemand op gedeeld geloof, en kun je (in theorie) raciale en politieke verschillen overbruggen. Dat geloof werd dankzij Paulus en zijn Romeinen-brieven de geestelijke variant op het (politieke) Pax Romana: de toegang tot het Romeins Burgerrecht voor iedereen die Romeinse waarden onderschreef en een bepaalde staat van dienst voldeed.

Dat idee werd in de Verenigde Staten tot ‘Pax Americana’ omgebouwd. Wanneer je weer tot het heidendom zou terugkeren, dan is het Pax Frisia echter dus gebaseerd op genen en natuurlijke omgeving. (Bio)logisch gezien… Daarnaast: de Friezen waren een zeevarend handelsvolk.

En met die twee kenmerken maakten onze voorouders Nederland op economisch gebied tot wat het afgelopen eeuw nog was. Toen werd in 1945 de PvdA opgericht… zucht.