In Zuid Limburg vind je veel bomen die vol hangen met groene bollen met vetplant-achtige blaadjes, dat is de Maretak, Mistle-toe (schijt van vogel in Engels). Dit is de zelfde plant die de druiden vroeger sneden uit bomen voor ritueel gebruik, zoals Panoramix ook deed in de Asterix-stripalbums.

Maretak is een voor-christelijk vruchtbaarheidssymbool, en daar stamt ook het gebruik van af om als stel te zoenen onder de Mistletoe. De naam kan afgeleid zijn van Vogelschijt (Mistel) op een tak (toe = teen, net als wilgenteen). Deze Britse etymologie-webzijde stelt:

Old English mistiltan, from mistel “mistletoe” (see missel) + tan “twig,” from Proto-Germanic *tainan “twig” (source also of Old Saxon and Old Frisian ten, Old Norse teinn, Dutch teen, Old High German zein, Gothic tains “twig”). Similar formation in Old Norse mistilteinn, Norwegian misteltein, Danish mistelten.

En Mistel:

Old English mistel “basil, mistletoe,” from Proto-Germanic *mikhstilaz “mistletoe” (source also of Old Saxon mistil, Dutch mistel, Old High German mistil, German Mistel, Swedish mistel), a word of uncertain origin.

According to Watkins, it is a diminutive form, so called because it “is propagated through the droppings of the missel thrush,” from Germanic suffixed form *mih-stu-, “urine,” hence “mist, fine rain,” from PIE root *meigh- “to urinate.” Missel-bird “missel thrush” is attested from 1620s.

Boomwetenschappers
De Druide zou zijn naam ontlenen aan twee stamwoorden Drus en Wid, waarbij het eerste boom en het laatste ‘weten’ betekent, dus eigenlijk boomwetenschappers. Volgen Etyomologiebank.nl is een mogelijke herkomst aldus:

Het woord is afkomstig van een Keltische dentaalstam *druid- (waaruit Oudiers druí, mv. druid ‘tovenaar, waarzegger’, oe. drȳ). Dit komt uit *dru-wid-, waarvan het tweede lid verwant is met → weten.

Er is wel gedacht (NEW) dat het eerste lid de wortel pie. *deru- /doru-, *dru- ‘boom’ bevat, waaruit bijv. got. triu ‘boom’, oe. trēow (ne. tree), het zn. → teer 1, en waarbij ook Grieks dryade ‘boomnimf’.

Een andere mogelijkheid is < Keltisch *derwíjes, bij *derwos ‘waar’ (Welsh verouderd derw ‘waar’, Iers derb ‘zeker’), de oorspr. betekenis is dan ‘waarzegger’. Ook is gedacht aan *druwids ‘zeer wijs’, met een intensiverend voorvoegsel dru-.

Pain in the Ash
De bollen met de witte besjes er in zijn de vrouwelijke maretakken, die zonder besjes zijn de mannetjes. Het zijn boomparasieten, die van hun sapstroom leven door hun wortels te boren in de bast. Daar halen ze dan dus het water uit en mineralen, suikers en eiwitten kunnen ze zelf als groene plant wel aanmaken.

Als je een stuk wilt afsnijden zie je dat die Maretak volledig met de gastboom vergroeid is. Op lange termijn kunnen ze dus een ‘pain in the ash’ worden, wanneer ze in een Es groeien, omdat ze de gastboom enkel energie kosten.

Panoramix snijdt de Maretak uit een eik, maar dat komt minder voor. Mogelijk omdat ze een hardere bast hebben en minder gemakkelijk doordringbaar zijn door deze parasiet.

In de Geulvallei zie je ze vooral groeien op wilgen (Salix spp) langs het water. Mogelijk zijn Wilgen met hun zachtere bast makkelijker doordringbaar. De infectie met maretak vindt plaats via vogels die de witte besjes hebben gegeten. Die poepen de zaadjes uit op de tak, en zo groeit daar dan maretak uit.

In Zuid Limburg kweken ze Maretakken, en wel op de Maretakkenboerderij, van een fruitteler die op Maretakken overstapte. Die verkopen ze via Maretakshop.nl. Toevallig vonden we bij Bemelen aan de Groeve ’t Rooth in een kapel deze vers gesneden vrouwelijke maretak met besjes, en visitekaartje.

Ze zijn een liefdessymbool, via een spontane zoen op de mond onder de Mistletoe kwam ik ook aan mijn huidige vrouw, eerst zoenen dan kennismaken. Al die sociale gesprekken ook, je voelt immers meteen wel bij iemand of het goed zit of niet, dat is een kwestie van energie-overdracht.

Je kunt ze volgens de FBpagina van de Maretakkenboerdrij ook als krans hangen rond je hond. Zo zie je op hun FB-pagina dat ze hun golden retriever zo’n krans geven: voor Man’s Best Friend. Of terrier Trudy dat leuk zou vinden…