Op de zondag geen profane boodschap uit De Abdij van uw Rechtse Hippie, maar een schriftlezing uit de geërfde Statenbijbel, na de dag dat we Liefde in het zand vonden die ons uit elkaar zal scheuren.
We vervolgen de Psalmen met vandaag een lekker korte: Psalm 11, aan David toegeschreven ‘voor den opperzangmeester’. Je moet ze dus zingen. In deze Psalm krijgen de Goddelozen een regen van vuur en zwavel te verduren. En terecht 🙂 Maar wat dacht je van een prachtige zinsnede als ‘in het paleis van zijn heiligheid’ wonen?
Ik betrouw op den Heere, hoe zegt gijlieden tot mijne ziel: Zwerf henen naar ulieder gebergte als een vogel?
Want zie, de goddelozen spannen den boog, zij schikken hunnen pijl op de pees, om in het donker te schieten naar de oprechten van hart.
Zekerlijk, de fundamenten worden omgestoten; wat heeft de rechtvaardige bedreven? De Heere is in het paleis zijner heiligheid, des Heeren troon is in den hemel; zijne oogen aanschouwen, zijne oogleden proeven de menschenkinderen.
De Heere proeft den rechtvaardige; maar den goddelozoze en dien die geweld liefheeft, haat zijne ziel.
Hij zal op de goddeloozen regenen strikken, vuur en zwavel; en een geweldige stormwind zal het deel huns bekers zijn. Want de Heere is rechtvaardig. Hij heeft gerechtigheid lief; zijn aangezicht aanschouwt den oprechte.
Nou vooruit, deze was wel erg kort. We doen er nog 1 achteraan, Psalm 12 ‘voor den opperzangmeester, op de scheminith.’
Behoud, o Heere; want de getrouwen zijn weinig geworden onder de menschenkinderen. Zij spreken valschheid een ieder met zijnen naaste, met vleiende lippen; zij spreken met een dubbel hart. (toen ook al RZ)
De Heere snijde af alle vleiende lippen, de grootsprekende tong. Die daar zeggen: Wij zullen de overhand hebben met onze tong (zoals bij een debatwedstrijd RZ); onze lippen zijn onze; wie is heer over ons?
om de verwoesting der ellendigen, om het kermen der noodruftigen, zal Ik nu opstaan, zegt de Heere; Ik zal in behoudenis zetten dien hij aanblaast. De redenen des Heeren zjin reine redenen, zilver, gelouterd in eenen aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal.
Gij Heere zult ze bewaren, Gij zult ze behoeden voor dit geslacht tot in eeuwigheid. De goddeloozen draven rondom, wanneer de snoodsten van ’s menschen kinderen verhoogd worden.
Om heel eerlijk te zijn komen veel Psalmen bij oppervlakkige lezing over als wraakzuchtig gedram en gezeur. Niet iets waar je nu verheven inspiratie van krijgt, maar misschien hebben we iets over het hoofd gezien? Uiteindelijk ben ik ook 2 maal bij de Mattheus Passion van Bach geweest, en twee maal halverwege in slaap gevallen. Dat je dus toch iets miste.
Je kunt alvast ook stellen: er is niets nieuws onder de zon.
Ook toen al (dik 2500 jaar terug, men stelt wel dat die Psalmen in de Babylonische ballingschap ontstonden) was het normaal dat mensen met rechtvaardigheidsgevoel en waarheidsliefde een minderheid vormden, levend in een zee van opportunistische leuteraars.
Ook kun je dus zien dat een echt ’thuis’ in geestelijke zin is te lezen. Je voelt je pas echt thuis op een plaats waar niet de leugen maar de Liefde is gediend. En zo komen we dus ook bij de hoofdfoto van deze dag, door geliefden in het zand van Muiden gemaakt, die mogelijk alweer bij elkaar wegvlogen. L.O.V.E.
Liefde en haat liggen dicht bij elkaar, zoals je ook iemand op Middeleeuwse wijze kan doden die je kind kwaad zou doen. En zoals de liefde van een relatie na breuk in de diepste haat kan omslaan. Dus kun je misschien ook het haatproza van David over zwavelregens tegen de goddeloozen zo lezen?
Voor de zekerheid raadplegen we de experts hier eens, Dr AH Edelkoort in de ‘Bijbel met Kanttekeningen’ (1952), toen net de ‘nieuwe’ vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap uitkwam, die tot de jaren ’90 functioneerde. Edelkoort stelt dat de ‘vlieg heen als een vogel’-opmerking is te lezen als advies van goed bedoelenden. Vlucht weg!
Edelkoort stelt over Psalm 11:
Deze psalm is geboren onder de verdrukking, die de goddelozen de vromen aandeden. De dichter verzet zich tegen de welgemeende raad, voor die druk de vlucht te nemen, daar hij zich bij zijn God veilig weet, die het onderscheid tussen de goddelozen en de vromen aan het licht zal brengen.
En over 12 schrijft hij:
Deze psalm ademt dezelfde geest als de vorige, alleen schijnt de toestand der vromen nog hachelijker te zijn. Tegen de macht van de boze tong wordt God te hulp geroepen, en op de toezegging van diens bescherming verlaat zich de dichter.
Dus inderdaad allebeide wat van de zelfde strekking. Hoe dan ook, we moeten dus niet vluchten voor datgene wat de Liefde geweld aandoet. Maar standhouden.
Eergisteren fotografeerde uw Rechtse Hippie van De Abdij het bootje van Bea, de Lemsteraak ‘De Groene Draeck’ in Muiden. Dat is de mondingsplaats van de Vecht met daaraan grenzend het Muiderslot, en even verderop kun je voor Pampus liggen. Er gaan vaarexcursies van Muiden naar Fort Pampus.
Je vond er ook bovenstaand bord bij de Vecht, dat je kunt lezen als ‘gij zult niet over het water lopen’. Stel je bent Jezus en je wilt een wonder verrichten in Muiden. Ja, wat moet je dan...
Nou ja, zo krijg je dus flauwe grapjes in je hoofd wanneer je foto’s maakt, en ik hoop dat God nu niet stampvoetend boos in de hemel Interessante Tijden meeleest.
Het liedje ‘love will tear us apart, again…’ zat tijdens het fotograferen in mijn hoofd (Joy Division, 1980). Met repeterende baslijn die de melodie is van het liedje, de wijs van vrolijk klinkende melancholie, relativering met de Britse wave-inslag uit de economische depressiejaren van ’70-’80. De zanger Ian Curtis zou dat zelfde jaar overlijden aan kanker.
Uw Sint Joris zong het luidop wandelend richting de jachthaven over de zeedijk waar ‘De Groene Draeck’ moest liggen. Zoals vaker, je neuriet, fluit of zingt terwijl je voortslentert, camera in de hand, zwervend door het bestaan van dag tot dag, in de wetenschap dat Magere Hein zijn zeis zal zwaaien, en ook je dierbaren zal wegnemen. Ik ontmoette in de jachthaven mensen die net afscheid hadden genomen van hun Jack Russell, hij was 18 geworden.
Ze keken vertederd naar Trudy, en roemden de eigenschappen van hun terrier. ‘Zo bijdehand’. Mensen waarin je iets gemeenschappelijks herkent, die worden soortgenoten in plaats van potentiële concurrenten. Mijn Truus kan nog 10 jaar mee. Fiew.
Mijn vader floot ook altijd op de fiets. Zoals de ouderen zongen… Afscheid van je lieve ouwelui moeten nemen, daar kijk je als een muur tegenop. Met wat pech valt dat precies samen met Trudy.
Je zingt/neuriet graag, ook wanneer je ’s ochtends opstaat of wanneer je autorijdt, krijgt invallen voor een grapje dat bij schrijven toepasbaar is. Of toen je nog muziek maakte: je kreeg ideetjes voor een baslijn/liedje. De ware schizofreen is nooit alleen 🙂
Je kunt goed van humeur zijn, ook al is je diepste overtuiging dat van het donkerste pessimisme over mens en leven, de absolute zinloosheid van al dit tijdverdrijf, en de opportunistische, leugenachtige aard van mensen- ach noem het ‘zwakte’- in het algemeen. Incluis jezelf, ach wat stel je immers voor.
Wezens die je de ene dag lof kunnen toezingen en de volgende dag ‘kruisigt hem’ kunnen roepen, of zeggen ‘ik heb hem niet gekend’.
Geloof verandert dat cognitieve element niet, wat je ook in de Evangelien bij de lotgevallen van Jezus bevestigt ziet. Hooguit leert geloof je op een andere manier zien, je houding veranderen…..soms. The God’s Eye View, buiten je eigen beperkte leefwereld zien, die tunnelvisie die men sinds ‘De Verlichting’ zelfs ‘De Rede’ durft te noemen.
Tsja, wat is dat; ‘de vromen’…. Met gristen-Farizeers hebben we in dit huis ook niet zoveel op, mensen die vorm boven inhoud plaatsen en eigengeilerij met fatsoen verwarren.
Met die geforceerde glimlach van ze alsof ze de keutel inhouden. Even hard meedraven met De Groene Leugen, om maar aardig gevonden te zijn, en uit meeloperige domheid: christen-dom. Dan liever een oprechte heiden. En een christenhond: mijn terrier Trudy.
Maar we waren bij ‘liefde die ons op zal breken’ van de Vreugde Divisie. Als pessimist tot in de kist ken je dus uitingen van diep opborrelende levenspret van het meest basale niveau. Van het niveau ‘ben zo blij, mijn neus zit van voren, niet van opzij’. Ergens vind je jezelf een hele beste vent. En/of ben je door God gekend, dat gevoel van zelfrelativering en verwondering samen, wat je ook overvalt wanneer je een kathedraal of gewijde plaats binnenkomt, alsof de demon/demiurg je schouders even verlaat.
Beide strijden om voorrang.
Je kunt dus somberen en tegelijk blij zijn dat je leeft. Ook al ben je maar verloren in een land en omgeving waarvan je steeds verder vervreemdt.
Al die vadsige hangbuikzwijnen m/v, krioelende, babbelende, mobieltjefriemelende en schaterende mensenlijven om je heen op zo’n zomerdag in een toeristenstadje, met hun ongeciviliseerde mensenwelpen met mobiel, sociaal imponeergedrag en bootjes met op hun dood wachtende consumensen die met de blik op 12 uur voor zich uit gluren.
Het is niet dat je dan van naastenliefde overloopt. Dat moet vaak meer ‘at gunpoint‘ van God gebeuren. Het is meer natuurlijk om in anderen concurrenten dan medemensen te zien.
Je zingt, neuriet ‘loooove, love will tear us apart, a-gain‘, en bij het verlaten van de jachthaven op het strand vind je die letters L O V E in het zand. Omdat toeval is ‘wat je toevalt’.
‘De liefde’…zij zal ons opbreken, zong de Vreugde-Divisie met monter pessimisme. Je kunt beter van het ergste uitgaan, en als het meevalt ben je opgelucht. En kun je weer zingen. Valt het niet mee, dan had je toch al niet anders verwacht. Dan denk je ‘zie je wel’: dat je alweer gelijk had als miskend genie… of begrepen verliezer natuurlijk.
Uw huisfilosoof van IT heeft geen poedel – zoals de even misogyne pessimist Arthur Schopenhauer- maar terrier, naar ’t aardje van het baasje, beetje Sambal bei. 🙂
Je kunt niet verliezen als pessimist tot in de kist. Period. Op z’n ergst ga je dood, maar dat ging je toch al. En dan, beter sterven in het harnas dan achter een rollator gedrogeerd door de rotzooi van Big Pharma. Dus nee, we vluchten niet weg als een vogel, om zo weg te vliegen voor datgene wat je leven een zekere zin zou geven: verantwoordelijkheid geeft betekenis.
Sint Joris zal de Groene Draeck verslaan, als Don Quichote tegen hun windmolens vechtend. (De Familie Van O is hier instrumenteel, waarover later meer)
Je kunt wel sterven als een zwaan, wanneer je niet als een vogel wegvlucht. Daar past dit Gothic/Wave-liedje ‘Love Like Blood’ van Killing Joke bij uit het zelfde tijdvak, zelfde gevoel. ‘Cut the rose in full bloom’. Het verval een stapje voor willen zijn, ‘with strength and beauty destined to decay’.
Een beetje duistere Psalm zou zich ook uitstekend voor een gothic/wave-achtig liedje lenen. Zoals de Metalband Ministry ook al een album uitbracht getiteld ‘Psalm 66’. Maar daar zijn we nu nog lang niet. Nog 54 zondagen te gaan voor 66 aan de beurt is, terwijl ik me nu afvroeg: wat was nu de ‘rode draad’ in dit verhaal.
Nou ja: Heb een goede zondag, ook als deze je laatste is.