Orthodoxe kerk van Mesa Lasithi
Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welke er geen ‘jaar nul’ was geweest of 2025.
Vandaag met Pinksteren gaan we in alle talen van de wereld spreken na ontvangst van de Heilige Geest, zoals omschreven in Handelingen 2:4, Handelingen 10:46, en Handelingen 19:6.
Dat verwerd bij Pinkstergemeentes tot ’tongentaal’ (wartaal) waarbij mensen als bezetenen over de grond rollen.
Die praktijk berust op een interpretatiefout van ’tongen’, die worden in de Bijbel juist aangeduid als ’talen van alle volkeren.’ De betekenis van dit verhaal lijkt op een inversie van de parabel van de Toren van Babel. Toen werd ieder voor elkaar onverstaanbaar bij een poging God te overtreffen. Wie de Stad van God gaat bouwen wordt na ontvangst van de Geest juist in alle talen verstaanbaar.
Gagarin in het Homo Sapiens museum: ik zie God hier niet…
Van Hemelvaart naar Pinksteren
In Handelingen 1 vindt eerst de Hemelvaart plaats van Jezus. In tegenstelling tot de Evangeliën wordt in Handelingen door Lucas een letterlijke hemelvaart door Jezus beschreven: dat hij echt als een soort Space X-raket letterlijk de wolken in schiet.
Daar moest ik als jongetje van zeven al smakelijk om lachen, van ‘haha, net Cape Canavaral’.
Je kunt vervolgens de Bijbel ‘symbolisch’ willen lezen, wat beleefd taalgebruik is voor ‘met een zak zout’. Maar het staat er wel echt. En waar begin je dan met schiften? Dan kom je op een hellend vlak, tot de Bijbel ‘het grote sprookjesboek’ wordt.
De eigen benadering is nu, dat je de Betekenis van de verhalen voorop zet.
Dat is de zogenaamde narratieve theologie, waarvan theologen als Karl Barth bekende protagonisten zijn. Dat ligt tussen traditioneel en vrijzinnig in. Vrijzinnig is mij te atheïstisch/links, kaliber ‘de mens schiep God’.
(Te) letterlijk leidt te snel tot een interpretatiegevecht van Bijbeltijgers, waarin geen lucht meer tussen de teksten mag zijn. Het te letterlijk nemen van teksten leidt er toe dat ‘geloof’ iets wordt als ‘het voor waar aannemen van onwaarschijnlijkheden’, waar je gemakkelijk grapjes over maakt…
aan het Grieks kun je geen touw vastknopen
Uit de Vader en/of de Zoon
Vervolgens wachten de volgelingen van Jezus op de komst van de Heilige Geest, die ze in Jeruzalem zullen ontvangen. Ook wijzen ze de nieuwe twaalfde apostel aan, Matthias als vervanger van de verrader Judas. Dan is het team Bekeringsdrang United weer compleet, geen elftal maar Twaalftal.
Je kunt de Heilige Geest zien als goddelijke inspiratie, waarna je bediening begint. Daarna ben je tot meer in staat dan ervoor. We zien in de Evangeliën immers ook, dat Jezus die Heilige Geest ontvangt, die neerdaalt als een duif. Daarna begint zijn driejarige bediening.
Tot het jaar 1054 zou de kerk bekvechten over de vraag of de Heilige Geest nu alleen uit de Vader kon voortkomen, of ook uit De Zoon. De Filoque. Dat leidde tot de grootste kerkscheuring, die alleen werd overtroffen door het Protestantisme bij Luther (1518)
De Grieken die wij afgelopen week bezochten geloven ‘alleen uit de Vader’, de oerstroming van de orthodoxen. Zelf zit ik ook op dat spoor. Immers, hoe kan Jezus in de Evangeliën de Heilige Geest ontvangen van de Vader, wanneer deze uit Hem zou voortkomen? De katholieken onder de Roomse Paus zouden stellen ‘ook uit de zoon’. De meeste protestanten zitten ook op dat spoor.
…wanneer je dat wel geloven kunt, waarom dan niet de Opstanding van Jezus geloven…
Begonnen te spreken in andere talen
De Goddelijke Inspiratie daalt neer bij Pinksteren. Daarna zijn de Twaalf tot de zelfde wonderdaden in staat als hun Leermeester Jezus. Dat wordt aldus beschreven in Handelingen 2:
1En toen de dag van het Pinksterfeest vervuld werd, waren zij allen eensgezind bijeen.
2En plotseling kwam er uit de hemel een geluid als van een geweldige windvlaag en dat vervulde heel het huis waar zij zaten.
3En aan hen werden tongen als van vuur gezien, die zich verdeelden, en het zat op ieder van hen.
4En zij werden allen vervuld met de Heilige Geest en begonnen te spreken in andere talen, zoals de Geest hun gaf uit te spreken.
Eigenlijk is dat verhaal een inversie van de Toren van Babel, waar iedereen voor elkaar plots onverstaanbaar wordt. Daar proberen mensen zelf beter dan God te zijn. Hier wil God laten zien hoe groots hij is, dus maakt hij zijn boodschappers verstaanbaar voor iedere taalgroep.
Nadat er tongen als van vuur zichtbaar waren. Maar de Bijbel spreekt dus niet over ‘in tongen’ spreken, maar ‘spreken in andere talen’…
Wanneer we de Korinthe-brief van Paulus er bij pakken (Statenvertaling 1912), hoofdstuk 12 komt ook hij in vers 10 bij een ‘gave van de geest’ met het spreken van ‘een menigerlei talen’ ‘uitlegging der talen’. Niet met het over de grond rollen en wartaal spreken. Pinkstergemeentes doen dus aan bezetenheid, wanneer ze onzin uitslaan en over de grond gaan rollen.
Op reis naar een leeg betekenisloos vacuüm – De Ruimte- waar een mens niets te zoeken heeft en God nooit zal vinden
In ’tongen’ spreken is ‘in talen’ spreken
Het lijkt er op dat het ‘in tongen’ spreken in Pinkstergemeentes- wartaal uitslaan en over de grond rollen- dus een interpretatiefout is van ‘in alle talen’ spreken. Ik kom het in de Bijbel nergens tegen. De Apostelen waren na aanraking door de Heilige Geest wel degelijk verstaanbaar, en sloegen geen wartaal uit. Met een goede vertaal-app had je precies kunnen vertalen wat ze zeiden.
Ieder begon te profeteren in een andere bestaande taal. Handelingen 2 vervolgt:
6Toen dan dit geluid klonk, kwam de menigte samen en raakte in verwarring, want ieder hoorde hen in zijn eigen taal spreken.
7En zij waren allen buiten zichzelf en verwonderden zich, en zij zeiden tegen elkaar: Zie, zijn het niet allen Galileeërs die daar spreken?
Dan volgt een opsomming van in welke talen de volgelingen van Jezus plots na de gave van de Heilige Geest spraken:
8En hoe kunnen wij hen dan horen, eenieder in onze eigen taal, waarin wij geboren zijn?
9Parthen, Meden en Elamieten en zij die inwoners zijn van Mesopotamië, Judea, Kappadocië, Pontus en Asia,
10Frygië, Pamfylië, Egypte, en de streken van Libië, dat bij Cyrene ligt, alsook de nu hier verblijvende Romeinen, zowel Joden als proselieten,
11Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze taal over de grote werken van God spreken.
De antieke Statenbijbel, voortaan Iedere Zondag
Mijn tong verheugt zich
Petrus maakt van dit eerste wonder van de Heilige Geest op Pinkster- iedereen krijgt een talenknobbel- direct gebruik om te prediken. Zo winnen ze dan op de eerste Pinksterdag drieduizend zielen voor het nieuwe geloof: De Opgestane Jezus.
24God heeft Hem echter doen opstaan door de weeën van de dood te ontbinden, omdat het niet mogelijk was dat Hij daardoor vastgehouden zou worden.
25Want David zegt over Hem: Ik zag de Heere altijd voor mij, want Hij is aan mijn rechterhand, opdat ik niet zou wankelen.
26Daarom is mijn hart verblijd en mijn tong verheugt zich; ja, ook zal mijn vlees rusten in hoop,
27want U zult mijn ziel in het graf niet verlaten en Uw Heilige niet overgeven om ontbinding te zien.
Een tong- je spreekgereedschap- die zich verheugt is hier dus ‘in een voor ieder volk verstaanbare taal je verheugen over De Boodschap’. Dat moet de Betekenis zijn van het spreken van al die talen.
Het vermoorde ruimtehondje Laika
Hemelvaart waarschijnlijker dan ruimtevaart
Een Hemelvaart is als Ziel naar een Hemel gaan vol betekenis en God de Vader…Een Idee waarmee je best kan stoeien zonder het direct af te serveren. Van wie wil je dan wel iets aannemen, als je van de Bijbel niets denkt te kunnen leren?
Je kunt bij de zogenaamde ‘ruimtevaart’ ook je vraagtekens zetten, een reis naar een leeg en betekenisloos vacuüm waar een mens niks te zoeken heeft.
Hoe technisch waarschijnlijk is het idee dat levende mensen op de maan hebben rondgelopen?Wat voor wonderpakken hadden ze dan aan, waarin mensen temperaturen van zowel 200+ graden als het absolute nulpunt verdragen en dan ook nog eens in een zuurstofloos vacuüm.
Mensen die voor niets stierven om het Grote Niets te bereiken ‘ruimtevaarthelden’
NASA had geen vacuümkamer om die ruimtepakken te testen. Toch ging dat zes maanmissies (11/17, met precies Apollo 13 die averij opliep) achter elkaar vlekkeloos. Blijkbaar vreesde geen enkele astronaut dat hij zou imploderen bij uitstappen uit de Eagle, zo vertrouwden zij op de ongeteste wondertechnologie van hun ruimtepak.
Terwijl er alleen al in mijn jeugd meerdere spaceshuttles uit elkaar knalden alsof het Chinees vuurwerk was. En die zouden slechts 400 kilometer ver reizen, niet 300 duizend kilometer heen en weer.
Waarom is die wondertechnologie uit de jaren ’60 dan in de ijskast gedaan of zelfs vernietigd, direct nadat het Apollo-project stopte? Waarom kreeg Nederland een nep-maansteen van Neil Armstrong?
Hoe kan ik nu per mobieltje vaak al een slechte verbinding hebben met iemand in Nederland, wanneer die maar even onder een viaduct rijdt. Terwijl president Nixon blijkbaar via de bakeliet-telefoon kon kletsen met Neil Armstrong die op de maan zou staan, 300 duizend kilometer verder. En zesenvijftig jaar technologische doorontwikkeling geleden.
Zicht op het orthodoxe kerkje in het Lasithi Plateau
Made in a Hollywood Basement
En waar sloeg die missie op, behalve wat foto’s en filmpjes maken alsof je een Hollywoodfilm opneemt. Zoals de Red Hot Chili Peppers al zongen: “Space May be the final frontier but it’s made in a Hollywood basement.”
Raketgeleerde Wernher von Braun werkte eerder voor de Disney studio’s aan Science Fiction filmpjes voordat hij aan het Apollo Programma begon. Komende vrijdag hebben we voor Interessante Tijden dan ook een uitzending over het (on)mogelijke van de maanlanding door mensen.
Wie God hier op Aarde al niet leert kennen of zien in alle wonderen, wie zal Hem dan zien in ‘de ruimte’? Wat heeft een mens te zoeken in een leeg vacuüm waar hij nog geen tien seconden overleeft? Ook God zal je daar niet vinden, in Het Niets waar geen Betekenis is.
Wat we in dit verhaal verder leren, is dat de Apostelen een even sceptisch publiek ontmoetten. Ze moesten niets van het idee hebben, dat er Opstanding uit de dood mogelijk was. Wonderen zetten dat idee kracht bij, ze leerden alle talen spreken als ‘gave van de Geest’ van de Vader. Niet van de Zoon.
En zo kon het Geloof zich over alle einden van de aarde verspreiden.
- Doe een duit in de collectezak van De Abdij, het Studiecentrum voor Natuurlijke Historie en heb een goede zondag
Is het nu de bedoeling de maanlandingen voor onwaar te verklaren? In die tijd waren er zeker al vacuumkamers om de ruimtepakken te testen.
En die verschillen in temperatuur waren idd geen probleem, de pakken hadden verschillende lagen en waren voorzien van een koelmechanisme.
Maar het kan zijn dat het de schrijver ontbreekt aan technische kennis, waardoor sommige dingen ongelofelijk lijken.
Overigens is het een bekend gegeven dat hier symbolisch sprake was van de omkering van het verhaal van de Toren van Babel.
Kijk, wanneer weet ik dat mensen mij neppen? Wanneer ze meteen ‘de schrijver heeft geen technische kennis’ roepen en dus niet met bewijzen komen maar met een egowedstrijdje
En wie wist dat het een inversie van de toren van Babel was? Ik had daar in vijftig jaar nooit van gehoord…
Maar dat is het geweldige aan de Bijbel. Je blijft je verwonderen, er zitten altijd weer nieuwe driedubbele lagen in een verhaal