Je zou Noord Oost Friesland het Friese Tibet kunnen noemen. De enige Tibetaanse Stoepa van Nederland staat in onze Noord Friese Himalaya, de buiten de beschaving geïsoleerde zeeklei-laagvlakte boven Dokkum.
Die Boeddhisten van de Tibetaanse leer, die zitten daar aan de Stoepawei bij Hantum- net als veel mensen in het Niets dat boven Leeuwarden gaat- ook al om geld verlegen. . Dat lees je op hun website.
Het in stand houden van de Stoepa dient door een echte Lama met hoge meditatie ervaring, die anderen helpt, competent en puur is, gedaan te worden. (…. 🙂 ) Dat is goed voor het land. Wanneer een gewone man of vrouw dat doet, ontstaat er onvrede en ongeluk. 🙂
Tevens vergt het onderhoud van de Stoepa niet alleen veel werk, maar kost ook veel geld, uw donatie is daarbij onontbeerlijk
De Stoepa staat symbool voor een eigenschap van de Wadden-regio die- afhankelijk van je perspectief- zowel vloek als zegen is. Je vindt er veel rust, maar dat vind je ook later als je dood bent nog wel.
Het betekent ook dat er bijna niets te doen is dat de economie aandrijft, en daar is de lokale ambtenarij Dwaande mee.
Het uitroepen van de Fries-Groningse kuststreek tot Waddenzee Werelderfgoed in 2009 lijkt – vanuit bestuurlijk oogpunt- vooral bedoeld als dam tegen (economische) leegloop. Na bloei komt als vanzelf weer eens neergang. Die neergang sloop er gestaag in op het platteland. Niet alleen hier maar overal in Europa.
Het Niets dat boven Groningen en Leeuwarden gaat, dat bloeide in de 19de eeuw op dankzij de akkerbouw op vruchtbare zeeklei.
Dat zeeklei-land werd al vanaf de 15/16-de eeuw op zee veroverd, met ‘de slikwerker’ bij Zwarte Haan- de land-aanwinner als symbool van heldhaftigheid. Daarom zie je ook in het gemeentewapen van Het Bildt (‘De Rust, de Ruimte’) drie schelpen waar korenschoven uitkomen. Met haar buurgemeentes een aardappel- en akkerbouwstreek.
Een symbool van trots. Omdat ze uit die Waddenmodder- nu werelderfgoed- een rijker bestaan hadden weten te persen met de landbouw. Die rot-natuur overwonnen. Waar eerder enkel wat arme vissertjes de kost bij elkaar schraapten, kwamen zo rijke herenboeren die werk gaven aan complete dorpen.
Vanaf de jaren ’50 mechaniseert de landbouw in sneltreinvaart. De paarden die voor 1950 nog aan de ploeg stonden, hooguit rijdt een tienermeisje er nog op. Totdat ze iets anders groots tussen de benen vindt dat haar meer bevrediging geeft.
Nu halen 2 boeren met 2 trekkers een aardappel-oogst binnen, een inspanning waarvoor eerder 40 boeren-arbeiders nodig waren. De primaire productie (voedsel) van het menselijke ecosysteem, je hebt vooral veel fossiele brandstof nodig om het de grond uit te halen. De natuur en de zon als energiebron doen de rest.
Een liter dieselolie vervangt een equivalent aan arbeiders. De supermarkt vervangt in 1 klap alle middenstand.
Digitalisering richt een andere slachting aan bij werkgelegenheid, samen met globalisering.
En een bedrijf uitbreiden of starten? Bij moderne lastenverzwaringen, papierwerk en kosten, dan wens je alleen je eigen ergste vijanden veel personeel toe.
- Dus dan de hamvraag: hoe hou je die (voormalige boeren-)arbeiders vervolgens aan het werk?
Plannen die tussen wanhoop en wensdenken ontstaan als Holwerd aan Zee, ze zijn een logisch gevolg van het uitblijvende antwoord op de voorgaande vraag. Die natte droom van Holwerd aan Zee, kosten 177 miljoen euro. Het moet antwoord geven aan vragen als:
Wat moet je aan met dat zootje werkeloze snuivers en zuipers die wat met hun piemel en Playstation spelen?
Kansarmen vermengd met gepensioneerde rustzoekers, inclusief verdwaalde artiest op zoek naar inspiratie. Uit betrouwbare geruchten heb ik vernomen, dat dit de populatie-samenstelling van Holwerd uitmaakt. 🙂
Om nog te zwijgen over werkgelegenheid voor import met rascistische huidskleur. Die komen er uit Geitenhouderije nog eens bij als welvaarts-toerist. Je hart kan nog zo groot zijn, maar zonder werk hebben ze hier niets te makken, behalve potverteren en lamzakken.
Al krijgt het welzijns-circuit er natuurlijk wel een boterham van.
Ga daar als ambtenaar van Dongeradeel maar eens aan staan, het economie-vraagstuk in de periferie. Je bent er al snel Dwaande mee.
Toeristen moeten overal in alle perifere regio’s dan de pot met Goud brengen. Geloof, Hoop en Subsidie, met De Staat die De Voorzieningheid speelt, of die rol tegen wil en dank krijgt toebedeeld.
Iedereen wil ook ‘hart van de regio’ zijn. Binnen regio’s die al hart waren van een rand-regio. Waar zij ergens aan de periferie reeds over hun identiteit mediteerden.
Maar als de kerk het Lichaam van Christus is, dan kan Jezus niet enkel uit heilig harten bestaan. Er moet toch ook uiteindelijk 1 gemeente daarvan de anus willen zijn. Het vuile werk opknappen.
Who’s gonna be the Asshole in the Body of Christ? Maybe it’s the mothaf*** with the most heart.
De (Noord Oost) Friese economie moet het naast de landbouw hebben van toerisme, zoals alle perifere zones buiten grote steden. Eilanden als Ameland met hun 3000 autochtonen krijgen 550 duizend gasten te verwerken in een jaar, die geld meenemen van elders.
Zonder het toerisme van afgelopen halve eeuw, hadden ze op die eilanden niets te makken gehad. Die kern-gebieden vormen het voorbeeld voor andere periferie, waar (stedelijke) toeristen een pot goud moeten brengen. Ook het geheime Wadden-eiland Wieringen wil zo beter op de kaart staan.
Je ziet die trend overal in Europa. Leegloop platteland, trek richting de steden. Zo ontstaan ook natuurparken, groene open musea waar buiten wandel- en rusttoerisme geen reet te doen valt.
De Sierra Nevada (= besneeuwde bergen) in Andalusia bij Malaga werd nationaal park omdat de boerenarbeiders wegtrokken naar de kust, om te werken in het toerisme aan de Costa del Sol. Lees mijn verhaal ‘Soulsearching in de Sierra Nevada‘ voor De Standaard met meer details.
Daar in de Alpujarras vestigde zich de Spaanse Boeddhistische gemeenschap in O sel ling. Lekker hoog en afgelegen wapperden daar de Tibetaanse gebedsvlaggetjes in de Mediterrane bergwind, dat van ons in de Hantumer Himalaya heet Karma Deleg Chö Phel Ling.
‘My Religion is Kindness‘, stond aan de ingang van Oseling. Wij – een Brits meisje en ik- werden daar eigenlijk maar ongastvrij en nukkig bejegend door een aantal personen. Alsof wij hun zoektocht naar zichzelf verstoorden.
Die tocht naar Oseling de berg op, het was een ware dodenrit in zo’n 1.2-liter Seat (de Spaanse Volkswagen) over een puntig stenen pad, dat de banden van de eigen huurauto al verwoest had. Die Boeddhisten legden expres geen betere weg aan, om zo in isolement te kunnen blijven.
Aardig zijn- ‘kindness‘- tegen mensen die je niet ziet. Dat kan iedereen. Als hij niet stinkt, vloekt, scheldt en pist.
Om van die kale Barba Papa van boven de boomgrens, de Dalai Lama nog maar te zwijgen. De spirituele knuffelbeer van Hollywood-acteurs op zoek naar nog meer van zichzelf.
Al die Westerlingen die zo overdreven respectvol doen over zo’n nietsnut, die in zijn leven nog nooit iets voor de kost of een ander gedaan heeft. Behalve op zijn luie reet zitten met bedelnap, te wachten met oordopjes in tot hij het Nirvana in mag.
Het Tibetaans equivalent van rukken en Playstation, maar dan komt er wat levensbeschouwelijke saus uit.
Wanneer je de hele dag enkel op je kussen naar je navel kijkt, dan kun je ook niemand kwaad doen. Dat is waar. Maar dan: wie kwaad wil doen, hoeft enkel iets na te laten. Wir haben’s nicht gewusst. Weet u nog?
Om dan weer aardse zaken te spreken: De Hantumer Himalaya boven Dokkum is afgelegen, OK. Maar toch makkelijker bereikbaar dan Oseling in de Sierra Nevada via vlakke Fryske Groun. De afstand is vooral mentaal, zeker nu die Centrale As er ligt en je als een mes door de boter weer naar huis kunt rijden.
Bij Hantum vullen 10 boeddhisten de dag met mediteren. De Tibetaanse interpretatie van ‘ik lig op mijn kussen, stil te dromen’.
Tussen de bomen van Hattum wapperen daar de Tibetaanse gebedsvlaggetjes van de enige Stoepa in Nederland, waar Boeddha op zijn kussen stil zit te dromen, als hoofd-kermisbeer in de schiettent.
Puur toeval dat ik er terecht kwam. Een inwoner van Hantum, muzikant-heftruck-chauffeur die naar eigen zeggen ‘uit de as herrezen’ was. We raken aan de koffie en de praat, en zo vertelde hij er over, de Stoepa aan de Stoepawei (wei= weg in het Fries)
Met de Bonnevooi als reisgids kom je op onverwachte plaatsen, en ontmoet je de meest verrassende mensen, want je had niet gedacht dat je ze tegen zou komen. Bij een afspraak weet je het van tevoren al.
En zo word je nieuwsgierig naar het stukje Tibet in de Hantumer Himalaya.
Nou….Die stoepa van Oseling oogt maar als klein boeddhistisch piemeltje, zo kan ik verklappen, vergeleken met us Friese Stoepa van 13 meter. Die fan us is grutter, dat vinden Friezen stiekem toch vaak belangrijk.
De overeenkomsten met Oseling zijn verder opvallend. De thee smaakt het zelfde.
De hele dag werken aan je Verlichting maakt je niet beslist sympathieker of meer bewonderenswaardig. Een norse buitenlandse Boeddhist maaide het gras met veel lawaai, foeterend op mijn christenhond Trudy dat er geen hondjes mogen komen (maar ze hadden zelf wel hondjes).
Een man uit Sneek die zich Vrijmetselaar noemde, en zijn tot het Boeddhisme bekeerde 16-jarige zoon zetten er een tentje op, voor een weekendje mediteren.
De reeds 10 jaar bij de Stoepa wonende Boeddhist-Amsterdammer die gasten ontvangt (‘ik hou van praten’) legde de werking uit van deze ‘kerncentrale van zegenkracht’, zoals hij de Stoepa noemde
Die kerncentrale stond nu in de reparatie-steigers en er werden 8 nieuwe stoepas in beton gegoten. Nog meer zegenkracht! De vrijmetselaar zou zomaar mee kunnen helpen met beton storten.
Kernenergie, daar houden wij Ecomodernisten wel van, die nemen 200 maal minder ruimte in dan windturbines en geven continu betrouwbare elektriciteit, 50 jaar lang en voor minder subsidie.
Die Tibet-kitsch met kermis-olifantjes – 2 voor de prijs van 1- charmeren wat minder. En die demonische voorstellingen, alsof er net een Tibetaanse motorbende gebivakkeerd heeft… Een afbeelding in het Tibettaanse dodenboek dat ik bezit, dat lijkt verder veel op de voorstellingen van de Hel van Jeroen Bosch. Die stond nog afgebeeld op een verzamel-cd van Black Sabbath.
Opvallend is dat mensen die (te?) veel mediteren zo’n fluisterende stem krijgen. Ik krijg daar jeuk van, maar zij krijgen Verlichting. Althans, dat is het doel, al mag je dat beslist geen doel noemen.
Je zag dat ook toen ik bij 1 van mijn zwerftochten, via de IJzeren Rijn bij Roermond terecht kwam in Vlodrop, op de Limburgs-Duitse grens. Daar vestigde zich MERU, dat zich een ‘Europese universiteit voor transcendente meditatie’ noemt. Ook hier kwam ik puur toevallig terecht, meeglippend met een excursie-groep van Limburgers die aan de poort stond.
Die TM-ers volgden hun eigen goeroe, de Yogi Mararashi. Een Eindhovense ex-Daf-ingenieur leidde ons rond, sprekend vol ontzag en adoratie over zijn goeroe in zalvend meditatie-Nederlands. En zij geloven ook dat zij door meditatie een soort zegen-kracht uitstralen waardoor criminaliteit zou dalen.
De spiritueel verst gevorderden in Vlodrop, die woonden in Efteling-kasteeltjes. Maar wie wat minder in de gunst van de goeroe stond, die kon in een zee-container proberen het Nirvana te bereiken.
Die MERU had en heeft ook steeds geld nodig, want zelf leveren ze geen diensten waarmee ze zichzelf in stand houden. Ze zijn zo lui als een varken, maar dan met spiritueel proza ingekleed.
Zoals Stoepa Friesland aan een doodlopende weg ligt, de Stoepawei, zo lag die Navelstaar-universiteit met zijn Eftelingkasteeltjes en Indus-kitsch met schiettent-olifantjes ook aan een doodlopend spoor. Daarvan maakte ik bovenstaande foto, dat ik vaak gebruik als beeld om de toekomst te illustreren die de Milieubeweging brengt.
The Road to Nowhere.
De IJzeren Rijn, economische verwachtingen die stranden in het bos op de Duitse grens. Al jaren debatteren mensen over her-activatie van dat goederenspoor. Afgelopen juni bepleitte gedeputeerde Hubert Mackus (Limburg) zelfs elektrificatie van dat goederenspoor tussen België en Ruhrgebiet. Het door mij gefotografeerde dode stuk ligt tussen Roermond en Dalheim in onbruik.
De symboliek kan je niet ontgaan.
Ze zijn niemand tot last, die op-zoek-naar-zichzelvers. Maar ook van geen enkel economisch nut, net als de natuur. Die levert niets op, ja veel rust.
Waar Benedictijner monniken nog lekker bier kunnen brouwen, komen die Boeddhisten niet verder dan wat weke wereldwinkel-thee. Die monniken hadden ook een ander thema: Ora et Labora. Bid EN Werk. Iets doen voor de kost.
Onze eigen christelijke monniken stichtten in deze regio 1000 jaar terug kloosters als Bethlehem (nu Bartlehiem) en brachten toen 1000 jaar geleden met hun kloosters ontwikkeling, landbouw en welvaart naar het Niets dat boven Leeuwarden en Groningen gaat.
En dat eer dan ‘rust’ is ‘leven in de brouwerij’ iets, waar Noord Oost Friesland nu 1000 jaar later opnieuw meer aan heeft.
Dus wat die Kerncentrale betreft. Op zegenkracht kan ik nog geen I-phone opladen. Als er aan de Bergummer-meer nu gewoon een mooie kerncentrale komt van de 4de generatie, die Thorium kan verstoken.
Er woont toch bijna niemand in het Niets boven Leeuwarden. Meer dan Rust en het Niets zoekt een Friese boerdist vooral een praktische oplossing, en wat is nu een prangender vraagstuk dan dat over energie?
Is in 1 klap ook dat hele Windpark Fryslan overbodig, die 89 vogelmeppende licht-torens in natuurgebied het IJsselmeer pal tegen ‘Werelderfgoed/Dark Sky Park Waddenzee’. En dan loopt Friesland ein de lijk eens echt voorop, in plaats van 25 jaar later een zwak aftreksel van de rest te willen zijn.
Volgens mij is de schrijver van dit stukje een behoorlijke FRUSTO!
Of had je er liever jihadstrijders gehad in een moskee?
Conservatieve zeikerd!
🙂 Ben je boos? pluk een roos! Als je niks inhoudelijks te melden hebt, kun je ook besluiten NIET te reageren
Had u zelf wel wat inhoudelijks te melden?
Wat een minderwaardig artikel.
Zoals u over de Dalai Lama spreekt…………
Schandelijk.
Dat Lamme Drama, teruglezend na 2 jaar vind ik het nog steeds een goede passage. En het is klein bier vergeleken met wat er over Westerse heiligen is gezegd en geschreven:
“Om van die Barba Papa van boven de boomgrens, de Dalai Lama nog maar te zwijgen. De spirituele knuffelbeer van Hollywood-acteurs op zoek naar nog meer van zichzelf.
Al die Westerlingen die zo overdreven respectvol doen over zo’n nietsnut, die in zijn leven nog nooit iets voor de kost of een ander gedaan heeft. Behalve op zijn luie reet zitten met bedelnap, te wachten met oordopjes in tot hij het Nirvana in mag.
Het Tibetaans equivalent van rukken en Playstation, maar dan komt er wat levensbeschouwelijke saus uit.”