Vossenlintworm geeft ‘Alien’-achtige symptomen

Poolse vos

De vossenlintworm is dodelijk voor mensen en de parasiet breidt zich uit over de Nederlandse vossenpopulatie. Bij besmetting kun je ‘Alien’-achtige verschijnselen krijgen, van parasieten die zich in je hersenen en organen vreten.

Andermaal een bewijs dat ‘biodiversiteit’ niet gelijk staat aan ‘goed’…Verdere verspreiding buiten Limburg en Oost Groningen wordt nauwelijks bijgehouden. De webzijde van RIVM baseert zich nog op gegevens uit 2004. Terwijl de worm met 3 km per jaar zich in de vossenpopulatie leek uit te breiden, 10 jaar geleden.

De braam in bloei, je kunt besmet raken via wilde vruchten

Meldplicht artsen sinds 2001
De Nederlandse Vereniging voor Parasitologie meldde 2009 op haar website het eerste Nederlandse menselijke ziektegeval in Zuid Limburg na besmetting met de vossenlintworm, Echinococcus multicolaris. In Duitsland werden al 20 tot 30 ziektegevallen per jaar geregistreerd. Dit na invoering van een centrale meldplicht voor artsen in 2001.

Het ziektegeval volgde na onderzoek, waaruit blijkt dat de worm oprukt onder vaderlandse vossen. Na inventarisaties in 1998 en 2003 komen onderzoekers van het Rijksinstituut voor Gezondheid en Milieu (RIVM) in april 2008 in het International Journal of Parasitology al tot een verspreidingssnelheid vanuit Zuid Limburg naar het noorden van 2,7 kilometer per jaar.

Besmette vossen waren 2009 al boven Sittard gevonden. In Limburg draagt op sommige plaatsen meer dan 20 procent van de vossen de worm bij zich. Al in 1998 meldde het RIVM dat besmetting van mensen zou kunnen optreden, het ziektegeval bleek een kwestie van tijd.

Mijn honden-engel, Trudy! Ook je hond kan je besmetten, en de eitjes verspreiden bij vachtlikken

Mensen kunnen op uiteenlopende manieren de eitjes van de lintworm binnenkrijgen. De worm verspreidt zich namelijk via eierpakketten in ontlasting van vossen. Alles dat met vossen in aanraking komt kan besmet raken, van bosvruchten en groente tot honden. Besmetting zou zelfs mogelijk zijn via inademen van stof waaraan de eitjes zich hechten.

De ‘bedoeling’ van de worm is besmetting van muizen, waarin hij als larve ontkiemt (blaasworm). De muizen worden na besmetting dik en traag van wormenlarven, kortom een eenvoudige vossenprooi. Maar ook de mens kan als ‘muis’-tussengastheer dienen. Je kunt ook via de (besmette) hond of kat besmet raken.

Het RIVM omschrijft besmetting aldus:

E. multilocularis groeit in tussengastheren niet als een afgekapselde cyste, maar als een invasief proces dat doorgroeit in andere organen en eruit ziet als een kwaadaardige tumor. Daarin onderscheiden deze parasieten zich van elkaar”

…betrapt, de vos kreeg geen ‘verwaaiing’ van mijn geur want ik loop tegen de wind

Alien-achtige verschijnselen
Wie de Science-fiction film Alien zag, weet ongeveer wat je te wachten staat. In die film worden mensen besmet met larven van de buitenaardse monstertjes, en die breken op een gegeven moment dan uit je lichaam.

Niet de relatief kleine kans op besmetting bij mensen werkt dus verontrustend, wel de gruwelijke gevolgen. De beschrijving door Duitse medici in november 2008 in het Journal of Medical Microbiology zegt voldoende: Een Boeddhistische monnik, asielzoeker uit Tibet komt binnen op de eerste hulp met ernstige leverklachten en hoofdpijn. De oorzaak: gezwellen in hersenen, lever en longen blijken gevuld met Echinococcus-larven.

Zonder behandeling zou de monnik sterven. Maar ook met behandeling blijven de parasieten levenslang in het lichaam. Er bestaan vooralsnog alleen parasitostatische middelen, die de patiënt levenslang moet slikken, kosten per jaar ongeveer 15.000 euro.

IJsselmeerkust Sondel met vosje

In een aantal gevallen snijden chirurgen de gezwellen met wormenlarven weg, om druk op omringend weefsel te verlichten.

Door de lange incubatietijd tussen besmetting en ziekte van 5 tot 15 jaar valt de ziekteverspreiding niet op. Clinicus Peter Kern van de Universiteit van Ulm verwacht dan ook dat de ziekte met een factor drie wordt ondergerapporteerd. Dit dankzij de lange incubatietijd tussen besmetting en ziekte, en doordat artsen de ziekte verwarren met kanker.

Het RIVM verwacht dat ook in ons land meer menselijke ziektegevallen optreden.

Vossensporen

Hoge besmettingsgraad door meer vossen
De kans om besmet te raken wordt groter. Een steeds hoger percentage vossen is namelijk besmet en vossen koloniseren bovendien steeds meer steden. In een aantal Beierse regio’s vertienvoudigde het aantal besmette vossen in tien jaar. In enkele buitenwijken van München is al 70 procent van de vossen besmet met de worm.

Uit een studie van Belgische en Nederlandse parasitologen in Preventive Veterinary Medicine in 2006 bleek al dat de worm zich vanuit endemische gebieden in Duitsland naar het noordwesten uitbreidt. Ook in Oost Groningen is besmetting mogelijk.

Hier bleek bij de laatste census in 2000 dat 9,4 procent van de vossen met de worm besmet was. Eerder leek de worm niet in Nederland voor te komen. Waarschijnlijk is de parasiet met vossen uit Duitsland en de Ardennen hier gekomen.

Schietgat met Duitse poes: ook via de kat raak je besmet

“Vroeger zag je alleen in dorpjes in het Beierse woud de ziekte opduiken, waar de parasiet in 1855 is ontdekt”, zegt medisch bioloog Dennis Tappe van de Universiteit van Wurzburg, één van de Europese aanvoerders van het Echinococcus-onderzoek. “Concentratiegebieden waar mensen veel contact met honden, gewassen en wild hebben. Nu kun je in heel Duitsland tot in Denemarken de parasiet oplopen.”

De verspreiding van de worm hangt samen met de toename van de vos. Volgens clinici in Duitsland speelt de succesvolle bestrijding van hondsdolheid een rol. Daarnaast helpen nieuwe gastheren als de wasbeerhond bij de verspreiding van de worm.

De worm is endemisch in delen van het noordelijk halfrond tot in Tibet, waar dankzij nauw contact tussen mens en natuur een ware epidemie heerst. De monnik liep vermoedelijk al in zijn thuisland de parasiet op.

Frambozen, lekker

Wildplukken? Nou ehh….
Hoewel de RIVM-onderzoekers in het Parasitology-artikel pleiten voor meer monitoring van E. multicolaris bij Nederlandse vossen, was het onderzoek sinds de laatste dataverzameling in 2004 niet uitgebreid volgens co-auteur Jaap Mulder, onafhankelijk ecoloog. De Nederlandse overheid beperkt zich tot het weergeven van verouderde data op de website van RIVM, en een protocol uit 2004.

RIVM-onderzoekster Joke van der Giessen verklaarde in 2009 dat niet voldoende geld beschikbaar is, maar dat er komend jaar wel langs een groter deel van de Nederlandse grens onderzoek volgt naar de verspreiding. Toch meldt de website van RIVM anno 2020 nog steeds enkel de stand van zaken van 2004.

Duitse artsen pleiten voor beter onderzoek naar de verspreiding van de parasiet, en goede voorlichting bij medici en risicogroepen. Bij gebrek aan geneesmiddelen is preventie het enige wapen. Het Beierse Bundesministerie noemt het doorkoken van groente uit de moestuin en zorgvuldige hygiëne als belangrijkste maatregelen.

Invriezen van levensmiddelen helpt niet omdat de eitjes zelfs na 70 graden vorst ontkiemen.

Jagersporno, jacht is emotie

De parasiet permanent verdrijven kan alleen via het volledig opruimen van zijn belangrijkste verspreiders, vossen en tussengastheren als kleine knaagdieren. “Aan het bureau kun je makkelijk even zeggen dat je de vossenpopulatie drastisch moet controleren”, zegt Mulder.

“Maar in de praktijk blijkt die maatregel moeilijk uitvoerbaar en daardoor keldert de effectiviteit van bejaging tegen parasietenverspreiding. Zelf pleit ik voor goede voorlichting in nieuw besmette gebieden. Maar je moet de aandacht ook niet overdrijven, dat maakt mensen maar bang voor de natuur.”

3 Replies to “Vossenlintworm geeft ‘Alien’-achtige symptomen”

  1. In plaats van alles te willen voorkomen en bestrijden, zoals wij mensen graag doen, kunnen we beter een ieder goed voorlichten zodat wij zelf de verantwoording dragen van een gezond leven. Eigenlijk gewoon zoals de indianen leefden, met respect en kennis van de natuur

  2. Ik geloof net zo min in parasieten als veroorzakers van ziektes, dan dat ik in virussen of de “germ theorie” in het algemeen geloof. Of het nu gaat om nertsen, egeltjes, olifanten, kippen, varkens, koeien en noem maar op… voor mij is het één pot nat aan indoctrinatie…
    De Germaanse Geneeskunde van de Fries Ryke Geerd Hamer is namelijk op zowel mens als dier van toepassing.
    https://germanische-heilkunde.at/ein-hund-und-zwoelf-katzen/

  3. De nadelen van biodiversiteit. De wereldwijde verspreide diversiteit tussen zowel flora als fauna gaat het verder ontwikkelde organismen heel moeilijk maken. We worden bedreigd door onze eigen fouten die tegen de natuurlijke balans ingaan. Dus stop de wereldwijde migratie van zowel plant en dier. Dus ook vooral mensen!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *