Verschillende theorieen circuleren over de rol die de (West)Friezen speelden in het Vikingtijdperk. (793- +/1000) Luit van der Tuuk van het Dorestadmuseum schetst hun positie als handels-schakel tussen de Franken en de Denen ( Vikingen) in ‘De Friezen’. In mijn eigen Meisterwerk ‘Liever dood dan Slaaf, een pelgrimstocht door de Friese natuur op zoek naar Vrijheid’ is het jaar 734 een omslagpunt.
Dan trekt Frankisch krijgsheer Karel Martel met een invasieleger de Middelzee op, om het Friese verzet tegen de Franken onder hertog Poppo te breken. Toen viel er voor de Friezen in huidig provincie-Friesland weinig meer te Vikingen, lees piraatje spelen. Het werkwoord Vikingar betekent precies dat.
‘De Hamer’
Frisia is de oude naam voor geheel Nederland van Zeeland tot voorbij de entiteit Groningen aan toe. Nederland bestond in het Vikingtijdperk nog niet. Daarover kun je ook dit filmpje zien van ‘History with Hilbert’. De entiteit ‘Holland’ zou pas na het jaar 1000 ontstaan.
Twee jaar eerder in 732 had Martel (‘De Hamer’) al een mosliminvasie vanuit het door deze moren reeds bezette Spanje in Europa de kop ingedrukt bij het Franse Poitiers (732). Zo voorkwam Martel dat de Islam de leidende religie was geworden in West Europa, in plaats van het Rooms katholicisme. Je kunt de Franken met hun machts-zwaartepunt in Aken en Trier zien als de voortzetters van het Romeinse rijk, met het Rooms katholicisme als bindmiddel.
Het is geen schande van zo’n militair grootmeester te verliezen.
Welke heren De Friezen vervolgens dienden in het christelijk-heidens schemergebied blijft onderwerp van discussie. Daarop gaat dit kanaal ‘Norse Magic and Beliefs’ nu in, met bronverwijzingen naar de oude teksten die daar informatie over geven. Als zelfverklaard ‘pagan’ hangt hij de theorie aan, dat de overvallen van de Vikingen een reactie waren op de opmars van het christendom onder Frankisch militair bewind.
De Denen zouden Dorestad (nu Wijk bij Duurstede) als Friese handelsplaats hebben gebruikt, om van daaruit Frankische gebieden te overvallen. Daaruit leidt hij af, dat de Friese en Deense relaties meestal broederlijk waren. Ook zouden de Friezen- voor ze door de Franken werden overwonnen- een gelijke levensstijl als de Vikingen hebben gehad.
Tot ver na de moord op Bonifatius (754) zouden veel Friezen heidens zijn gebleven, en in de strijd van de Saksen tegen de Franken hun kant hebben gekozen. Tegelijk bestond er al een gekerstende fractie. Die hadden in de negende eeuw al hun eigen ‘Friezenkerk’ als pelgrimsoord in Rome.
In de negende eeuw werden de Friezen enkele malen door Deense koningen geregeerd. Bekend is bijvoorbeeld Rorik, waarnaar de Runx Putte in Heiloo nog is vernoemd. Maar ook Gotfried die in de late negende eeuw werd vermoord.
Maar aan wie, en welke religie waren ze loyaal?
Er zijn bronnen die vermelden dat de bekende Friese koning Redbad, eigenlijk zo’n Noorman was, die reeds gekerstende Friezen dwong om het heidendom weer aan te nemen. De mensen die het christendom zien als oorzaak van eigen modern onheil, die zien in Redbad weer een vrijheidsstrijder die ze van Roomse overheersing afhield.
Wat de zelfverklaarde ‘pagan’ zijn theorie krediet kan geven, is dat er plots meer Viking-aanvallen op de Friezen zouden volgen, toen deze eenmaal gekerstend waren. Dan zouden de Vikingen in hen dus geen ‘broeders’ meer zien, en dus zouden ze dan met gemak er op los slaan. Zoals ze in Lindisfarne (793) naam maakten, door het daar aanwezige klooster te plunderen en iedereen af te slachten.
De rol van piraterij werd later door de Noorse vikingen overgenomen, ook toen deze al gekerstend waren. Hun aanvallen op de Friezen leven nog voort in saga’s als de Egil’s saga, over Egil Skalagrimsson die nog vijftig Friezen zou hebben doodgeslagen. Norse Magic and Beliefs haalt nog diverse bronnen aan die aan de eigen aandacht waren ontsnapt.
Waaronder de twaalfde eeuwse saga over de tiende eeuwse (Noorse) koning Olaf die meerdere aanvallen zou hebben uitgevoerd op de inmiddels gekerstende Friezen.
Zo levert hij toch weer een waardevol gezichtspunt, dat je kijk op de Friese oerhistorie kan verrijken. Of die Noorse koning Olaf dat uit religieuze overwegingen deed, valt te betwijfelen. Alle heidense stammen bevochten elkaar ook continue. Zoals later de gekerstende krijgsheren elkaar ook continue lastig vielen.
Denk aan de strijd van de gekerstende Friezen tegen de minstens zo christelijke Graaf van Holland (1345 Slag bij Warns), en de katholieke Hertog van Gelre tegen de Graaf van Holland. Bij die laatste strijd speelde de Friese held Grutte Pier als piraat weer een rol.
Of je het heidendom moet idealiseren, daarover kun je van mening verschillen.
In hoofdstuk drie ‘de strijd om het bestaan’ in mijn Meisterwerk ‘Liever dood dan Slaaf‘ gaan we daar verder op in. Wat moderne heidenen en christenhonden als ondergetekende kan verbinden, is een zekere afkeer van de moderniteit en haar mechanistische wereldbeeld, dat automatisch mensen kweekt zonder ‘hart’.
In zekere zin is het heidendom ook bij modern natuurbeleid terug te vinden, als hoogleraren beweren dat wij een relatie met ‘de natuur’ moeten herstellen. Alsof de natuur een godheid is die vertoornd is, en die ons daarom allerlei rampen en plagen geeft. Neem ook de tekst van deze ‘wandelcoach’
Wat kan ik doen vanuit mijn bedrijf? Ik heb als ecoloog, trainer, coach, opleider gekozen voor de interactie mens-natuur-communicatie. Dat is de grondslag van mijn onderneming. Ik ben er van overtuigd dat ik daarmee een bijdrage lever aan het herstel van de relatie mens-natuur.
Ik zie het steeds weer gebeuren in de natuur, een positieve natuurbeleving geeft verbinding met jezelf , met de ander en met de natuur. Dat gun je toch iedereen?
Dan ga je dus terug naar de oude natuurgodsdiensten, die ik in hoofdstuk twee behandel. In de Wappie-wereld zie je dat ook sterk terugkeren, geflirt met allerlei zelfverklaarde ‘Sjamanen’. Dan is ‘god’ gelijk aan ‘natuur’ geworden, iets waarmee je een ‘relatie’ kunt hebben.
In de christelijke traditie moet je enkel zorg dragen dat je relatie met God- via adoptie van Jezus als bemiddelaar/verlosser- in orde is. Hoe het ook zij, we bevelen ons Meisterwerk van harte bij U aan, het is via de bestelpagina www.lieverdooddanslaaf.com in te zien.
Al die mensen op zoek naar ‘zichzelf’, binnen de christelijke traditie is het zelf en het ego juist je valkuil. Ik hoef ‘mezelf’ helemaal niet te vinden, liever leer ik iets van God en de wijze waarop de natuur in elkaar steekt. Dat – nieuwe vergezichten ontdekken BUITEN jezelf- is oneindig interessanter dan de eigen navelstreek uitkammen en een beetje met jezelluf bezig zijn.
De beste ideeen vallen je toe van buiten, dat heet ‘inspiratie’, al dat prachtigs dat je zelf nooit zo gezien had of had bedacht. Wie zijn wij meer dan wat wormenvoer?
Wat ik tot slot dus ook met een aantal zelfverklaarde heidenen deel, is afkeer van al dat navelstarende en verwijfde gedoe, dat ‘Spiegeltje aan de wand, wie is er de mooiste van het land’. Al die onzekere wijven en wijfmannetjes op zoek naar ‘zellufvurtrouwuh’… Wie daar na zijn/ haar 35ste nog mee bezig is, die kan er beter een einde aan maken.
We kunnen hoe dan ook van de Vikingen leren, hoe die in houten bootjes de rivieren oproeiden en met hun piraterij in heel Europa een reputatie wisten te vestigen. Assertieve energie. Waarden als moed, discipline, doorzettingsvermogen. De term ‘badass‘ is daar wel van toepassing. Dat je geen zoveelste petitie-actie houdt, maar de landverraders die dit land naar de knoppen helpen de Vikingbehandeling geeft.
https://youtu.be/mf06TTywywA
Wy kam fram Fryslan
ZZ top 100% Friesch, helder.
Uit zweedse archieven blijkt dat vikingers zich vermengden met de bevolking van NoordOostFriesland. J.J de Vries: Vikingers in de lage landen.
Een ander verhaal van een Friese boerenbevolking, die zij aan zij met vikingers vochten tegen de bisschop van Bremen, kan men lezen in: “Slacht von Altenesch 27 mei 1234” Die Stedinger-Bauernkriege.
Beide titels in Tresoar