Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welke er geen Westerse cultuur was geweest. We belanden vandaag in Jesaja 60 en hier worden plots nogal wat boude beloften gedaan aan Israël, die tot vandaag door dreunen.

Jesaja lijkt zo saai
Tot voor kort had ik nooit Jesaja gelezen omdat het zo saai leek. Steeds die verwijtende toon, dat iemand je een schuldcomplex wil verkopen, het leek qua stijl wel een beetje op de Koran. Kun je beter lekker met je meisje chillen, veel gezelliger, zo kun je dan denken.

Dat deed ondergetekende ook, en daarom is deze weekpreek iets later online dan normaliter. En omdat de koffie op is, twee koppen thee werken totaal niet om je geest te scherpen. Er zijn mensen die heftige emoties in mijn teksten lezen, die er in werkelijkheid niet zijn: Ja twee zwarte drapbakken Douwe Egberts, zodat je strak staat.

Nu dus niet, en misschien klink ik dan wat milder.

De hele tijd wisselen in Jesaja beelden van doem en ondergang elkaar af met beloften van restauratie.

Je leest het niet voor je lol, zeg maar en het kan overkomen als ‘waar maakt Jesaja zich zo druk om’… Wanneer een probleem pas ontstaat nadat iedereen een zelfde tekst leest… Is er dan wel werkelijk een probleem, behalve de tekst zelf? Een tekst uit minstens drie eeuwen voor de christelijke jaartelling.

Een tekst met een profeet, die vooral verhaalt over de geldingsdrang van een godheid die een speciale band heeft met slechts 1 volk op aarde. Zonder religieuze context – met God valt niet te twisten – zou dat idee nog vrij racistisch zijn ook. Dat er maar 1 ‘uitverkoren volk’ is, dat door God wordt voorgetrokken op andere volken die dan minderwaardig zouden zijn.

Er zit aan die status natuurlijk een grote maar: Mits ze natuurlijk De Wet houden. Want doen ze dat niet, dan krijgen ze de ellende die Jesaja beschrijft. Zoals de meeste profeten in de Bijbel tegen hun taak opzien, zo is het misschien bepaald ook geen pretje om ‘uitverkoren’ te zijn en al die regels te moeten houden. Maar een verantwoordelijkheid.

Je wordt als volk een ‘steen des aanstoots’ zoals de Bijbel dat verwoordt. En dat is ook wat in de geschiedenis steeds is gebeurd.

Eindtijd-profeet
Je kunt niet om Jesaja heen, vanwege de invloed die deze profetische geschriften uitoefenden tot de dag van vandaag. Het eindtijd-denken leunt grotendeels op de projecties van Jesaja die doorlekten in bijvoorbeeld de Openbaring van Johannes.

In afgelopen hoofdstukken van Jesaja ontdekten we, hoezeer de christelijke religie via de Evangelisten dankzij Jesaja is ontstaan, en dan vooral hoofdstukken als 53-55.

In die hoofdstukken vervalt het etnisch suprematie-idee van Juda, de enige overgebleven stam van het Verbond met ‘Israël’ dat bestond uit twaalf stammen. Want plots vertelt Jesaja over een ‘Knecht’ van de Heer die verbrijzeld zal worden.

‘Haa’, dachten de Evangelisten: ‘Dat was Jezus.’ Een knecht die het oude verbond op andere volken over zal brengen, zoals Paulus dat daadwerkelijk zou doen in de tijd dat de Tweede Tempel verwoest zou worden.

Na Jesaja 55 zou vervolgens een ‘nieuwe’ Jesaja-auteur aantreden volgens de Bijbelgeleerden, Trito-Jesaja. De ‘derde’ dus, na de auteurs van de hoofdstukken 1-29 en 30-55. In hoofdstuk 60 treedt een soort stijlbreuk op.

Hun geld zal naar jullie toekomen
Nu krijgen de toehoorders van deze Jesaja-auteur te horen dat God zijn volk weer een restauratie belooft, inclusief herbouw van zijn tempel:

1Sta op, word verlicht, want uw licht komt en de heerlijkheid van de HEERE gaat over u op.
2Want zie, de duisternis zal de aarde bedekken en donkere wolken de volken, maar over u zal de HEERE opgaan en Zijn heerlijkheid zal over u gezien worden.
3En heidenvolken zullen naar uw licht gaan en koningen naar de glans van uw dageraad.

En wanneer ik dan meneer Rothschild was, of Larry Fink van Blackrock, dan zou ik vooral Jesaja 60:5 als tegeltje boven mijn bankkantoor hangen:

4Sla uw ogen op, kijk om u heen en zie: zij allen zijn bijeengekomen, zij komen naar u toe.
Uw zonen zullen van verre komen en uw dochters zullen op de heup gedragen worden.

5Dan zult u het zien en stralen, uw hart zal diep ontzag hebben en zich verruimen, want de menigte van de zee zal zich naar u toekeren, het vermogen van de heidenvolken zal naar u toe komen.

De Willibrord-vertaling vertaalt ‘vermogen’ als ‘rijkdom van de volken’…De Statenvertaling haar ‘heidenvolken’ is in het Hebreeuws het ‘gojim’, dus alles dat niet van dat ene uitverkoren volk afstamt.

Die volken zullen totaal verwoest worden
Dat hoofdstuk 60 verhaalt over de Grote Restauratiedag wanneer Sion het middelpunt van de wereld zal zijn. Die profetie is volledig gericht op het in ballingschap geraakte volk van Juda en Jeruzalem. Die mogen van Kores in 538 BC weer terugkeren en hun tempel herbouwen. De tempel die dan in het jaar 70 weer verwoest zal worden.

Een sterk staaltje ‘Juda-Suprematie’ kun je plots vinden in Jesaja 60:10-12;

10 Vreemdelingen zullen uw muren herbouwen en hun koningen zullen u dienen, want in Mijn grote toorn heb Ik u geslagen, maar in Mijn welbehagen heb Ik Mij over u ontfermd.
11Uw poorten zullen steeds openstaan; dag en nacht zullen ze niet gesloten worden, opdat men het vermogen van de heidenvolken naar u toe zal brengen en hun koningen naar u toe geleid zullen worden.
12Want het volk en het koninkrijk die u niet zullen dienen, zullen vergaan en die volken zullen totaal verwoest worden.

Er is dus een ramp voltrokken over Juda. Maar dan komt de restauratie en de wraak. Vervolgens moeten de poorten van Jeruzalem dag en nacht open blijven zodat hun bankiers alle rijkdom van de wereld buit kunnen maken…Tenminste, dat kun je er in lezen.

U zult de melk van de gojim zuigen
Zo gaat Jesaja 60 verder, verhalend dat iedereen die Juda onderdrukte vervolgens zelf door Juda zal worden onderdrukt:

14Ook zullen, zich buigend, naar u toe komen de kinderen van hen die u onderdrukt hebben, en allen die u verworpen hebben, zullen zich neerbuigen aan uw voetzolen, en zij zullen u noemen: Stad van de HEERE, het Sion van de Heilige van Israël.

15In plaats van dat u verlaten en gehaat bent geweest, zodat niemand door u heen trok, zal Ik u tot een eeuwige glorie maken, tot een vreugde van generatie op generatie.

En zelfs uitgezogen zal worden, een beetje in Merchant of Venice-stijl met Shylock:

16U zult de melk van de heidenvolken zuigen, ja, u zult aan de borst van koningen zuigen; dan zult u weten dat Ik, de HEERE, uw Heiland ben, en uw Verlosser, de Machtige van Jakob.

Welk volk heeft er zin in, dat het uitverkozen volk hen zal uitzuigen? Deze Jesaja 60 werd geschreven ná de eerste tempelverwoesting door de Babyloniërs (586 BC), en voor de tweede tempelverwoesting door de Romeinen in het jaar 70. Jesaja 60 is dus nog niet vervuld.

Kijk maar wanneer je verder leest:

18Er zal niet meer gehoord worden van geweld in uw land, van verwoesting of rampen binnen uw grenzen,
maar uw muren zult u noemen Heil, en uw poorten Lof.

19De zon zal voor u niet meer zijn tot een licht overdag en als een schijnsel zal u de maan niet verlichten,
maar de HEERE zal voor u zijn tot een eeuwig licht en uw God tot uw sieraad.

20Uw zon zal niet meer ondergaan en uw maan zal zijn licht niet intrekken, want de HEERE zal voor u tot een eeuwig licht zijn en aan de dagen van uw rouw zal een einde komen.

21Uw volk, zij allen zullen rechtvaardigen zijn, voor eeuwig zullen zij de aarde in bezit nemen.

‘Dit zal spoedig komen’
En wanneer je dan al meer dan 2300 jaar verder bent sinds Jesaja 60 werd opgetekend, hoe moet je ‘dit alles haastig gebeuren’ dan lezen:

Zij zullen een stekje zijn, door Mij geplant, een werk van Mijn handen, opdat Ik verheerlijkt zal worden.
22De kleinste zal tot duizend worden en de minste tot een machtig volk; Ík, de HEERE, zal dit te zijner tijd spoedig doen komen.

Misschien wel, dat áls het eenmaal gebeurt, dat het dan vrij rap kan gaan… Bij dit alles hoef je maar 1 keuze te maken. Of je gelooft wel in de God van de Bijbel. En dan moet je maar jezelf hier bij neerleggen, want met God valt niet te twisten. Of je doet zoals de meeste christenen en bijna alle katholieken: gewoon geen Bijbel lezen en geloven dat Jezus het goed meende met de mensheid.

Zonder te weten dat die Jezus dus een projectie van de Evangelisten uit Jesaja is.

Of je gelooft er niet in. En dan heb je- met wat kwade wil- bij Jesaja 60 een ruime basis voor wat ze wel ‘anti-semitisme’ noemen. Dat je kunt afvragen: “Dus er bestaat een volk dat volgens haar eigen geschriften alle geld van andere volken zal krijgen en ze zal uitzuigen?”

Vanuit christologisch perspectief gezien moet je eerst Jesaja 53 hebben gelezen, om deze boude beloften aan 1 exclusief volk in context te zien. Want daar en in Jesaja 55 lees je dat alle volken toegang tot het verbond kunnen krijgen dankzij de ‘Knecht’ die verbrijzeld zal worden.

Of, je leest gewoon helemaal geen Jesaja en denkt: ‘wees lief voor elkaar, geniet van het leven, probleem opgelost’…

Heb een goede zondag.

Iets opgestoken van deze zonder koffie geschreven weekpreek? Vergeet dan niet een duit in de collectezak te doen van Interessante Tijden en steun ons werk

Donatie bedrag:

€

Doneren