Omroep Max gaat deze zomer een serie ‘Het Vuur van de Friezen‘ uitzenden. Daarin maakt Limburger Huub Stapel met Friezin om útens Nynke de Jong een ontdekkingstocht naar historisch Groot Friesland.

Een zelfde reis begon ondergetekende vier jaar terug begon voor zijn fotoboek Liever dood dan Slaaf, een pelgrimstocht door de Friese Natuur op zoek naar Vrijheid.

Dat evolueerde uiteindelijk tot een eigen kledingmerk Liever dood dan Slaaf en een eigen bier: StrijdT..

Friese Vrijheid
Friesland en het thema vrijheid is weer populair aan het worden, zo merk je. Iedereen keek ook Dwars door de Lage Landen met de ‘leaver dea as slaef’-trui van metalband Baldrs Draumar. Hun langbaardige gitarist Soepboer is nu Kamerlid voor NSC, eerder wethouder in de gemeente Noord Oost Friesland.

Toen ondergetekende zijn boek afrondde, bleek ook Flip van Doorn voor een grote uitgeverij bezig met ‘De Friezen’, in een ontdekkingsreis-format…

…eerder had Luit van der Tuuk van het Dorestad-Museum en Viking-specialist al een gelijknamig boek geschreven, met de toepasselijke titel ‘De Friezen’. Afgelopen jaar volgde een grote expositie over de Friese Vrijheid in de Middeleeuwen in het Fries Museum.

Het idee hing kortom in de lucht, en vroeg om geoogst te worden.

En zo stuurden kennissen die nog televisie kijken de nieuwe Max-serie toe. Ik had nog nooit van Nynke de Jong gehoord, omdat ik al meer dan tien jaar geen tv meer kijk. In eigen bubbel van Youtubers, vloggers en bloggers leef je als B-BN’er (beetje bekende Nederlander) en pionier…

Maar er is nog die oude wereld van de televisie en de kranten, het medialandschap waar De Jong zich in beweegt, en waar ik vroeger ook op gericht was.

…De Massa.

Het is dus heel goed mogelijk dat De Jong ook nooit van ondergetekende zijn werk hoorde. Andere bubbels. Al kom je met google en liever dood dan slaaf direct bij ons uit.

Zoals mijn oom zei ‘Massa is Kassa.’…

..dus als de serie er toe bijdraagt dat we een nieuwe druk kunnen uitgeven, en dat ons StrijdT bier beroemd wordt… Altijd handig. Bovendien komt dan hopelijk ook de diepere laag aan bod, uit Liever dood dan Slaaf: Hoe vrij zijn we werkelijk en wat is dat dan? Alleen maar (geleende) welvaart?

Hedendaagse Slavernij
Liever dood dan Slaaf is nog steeds reuze actueel, in een land waar de Hedendaagse Slavernij springlevend is.

Slavernij kreeg alleen een zachter, vriendelijker gezicht. Zo zacht en vriendelijk, dat je medelanders een soort Stockholm-syndroom kregen, en het opnemen voor de onderdrukker. Je krijgt meteen de wedervraag ‘ja maar wat is je alternatief dan’… Organiseer maar eens een festival, en merk:

• Tussen droom en daad staat een Bureaucraat.

Bij een uit de hand gelopen kinderfeestje moet je al beveiligers huren. Anders mag ’t niet doorgaan. Je moet zelfs geld betalen om het door te laten gaan, dat noemen ze een ‘vergunning’.

Of stel, je maakt een product, film, fotoboek, bier dat succesvol wordt. En dan klopt een criminele organisatie bij je aan die 21/9 procent van de opbrengst opeist. En vervolgens ook nog de helft van je inkomen, wanneer je een hoge omzet haalt. Dat geven ze dan vervolgens weg aan andere mensen, die daar niets voor deden.

Die gelegaliseerde diefstal heet ‘belasting’. Die criminele organisatie heet R(ijks)overheid.

Die geeft belastingmiljarden aan landen die er oorlog mee voeren, mensen doodschieten en gebouwen in puin bombarderen. Omdat onze onderdrukkers voor zulke zaken een gat in de hand hebben, stijgen de lasten sinds 2000 al met 220 procent. Eerder werden vermogens verdampt, door op de Euro over te stappen.

Een nummer en vergunning om te leven
Je moet vergunningen aanvragen om te mogen leven. Je bent sinds de jaren ’80 een sofinummer, en nu een digid. Zonder dat nummer besta je niet en kun je niet deelnemen aan de maatschappij, geen voorzieningen nuttigen en rechten genieten. Je heet letterlijk ‘onderdaan’ van het land waar je leeft.

We zijn EU-onderdanen…Als wederdienst voor die coulantie van de onderdrukker, zijn er nu zo ontelbaar veel regels, oftewel bevelen van andere volwassenen. Het absolute tegendeel van overregulering heet ‘an-archie’…Zou het dan een gewelddadig zootje worden? Is er een middenweg mogelijk?

Of neem bijvoorbeeld de sociaal geaccepteerde praktijk van de Banken. Die mogen uit niets geld maken, om dat wat ze niet echt hebben met rente uit te lenen. Theatergezelschap De Verleiders met George van Houts maakte er een succesvolle theatershow van, ‘Door de Bank genomen’ (en nieuwe opvolger), waar Huub Stapel ongetwijfeld bekend mee moet zijn.

Wanneer je ook maar iets meer dan oppervlakkig nadenkt over dagelijks gangbare praktijken, dan vraag je; Wat gek dat dit ‘normaal’ is? Is ‘sociaal geaccepteerd’ – iets dat zonder noemenswaardige weerstand doorgang vindt- dan het zelfde als ‘normaal’?

Het verhaal van de Vrije Friezen in de Middeleeuwen – een soort anarchie van concurrerende clans- hoeft dan geen werkbaar alternatief te zijn voor nu. Een inspiratiebron kan die vrijheidshistorie wel zijn. Dat je beseft dat er volledig andere leef- en denkwijzen mogelijk zijn dan die nu sociaal geaccepteerd heten door gewenning.

Daarover gaat mijn hoofdwerk ‘Liever dood dan Slaaf, een pelgrimstocht door de Friese natuur op zoek naar Vrijheid’. We zijn bijna aan een nieuwe druk toe, je kunt nog een exemplaar bestellen via de gelijknamige website www.lieverdooddanslaaf.com