Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welke er geen Westerse Beschaving was geweest. We vervolgen de Wandelingen door Handelingen met Handelingen 19, waarin Paulus tot exorcisme in staat is dankzij de werking van de Heilige Geest.

In het Oude Testament komt dit exorcisme in het geheel niet voor. Ook is er niet het zelfde sterke Goed-Kwaad dualisme te vinden, dat bij de eerste christenen én Jezus krachtig op de voorgrond treedt. De conclusie is dus: het christelijk geloof met de mogelijkheid van zielsverhuizing is een volledig ander geloof geworden, meer verwant met oosterse mysterieleer en het Hellenisme.

“Met de doop van Johannes”
Dat zulke dingen in het eggie gebeuren kun je zien bij John of God in Brazilië. Afke en ik kennen gedocumenteerde gevallen uit directe kring van mensen die daar met een psychische kwaal naartoe gingen en er genezen vandaan kwamen. Om vervolgens een doodnormale carrière te vervolgen en een gezin te stichten.

En dat zijn toch twee belangrijke kenmerken van geestelijke stabiliteit: stabiel werk en een stabiele relatie. De vraag die je vanuit Bijbels standpunt kunt stellen, en die critici ook richting Jezus zijn exorcisme stelden: uit welke geest genees je dan? Daarover gaat Handelingen 19:

1En het gebeurde terwijl Apollos in Korinthe was, dat Paulus, die de hogergelegen delen van het land doorgetrokken was, in Efeze kwam. Hij trof daar enige discipelen aan
2en zei tegen hen: Hebt u de Heilige Geest ontvangen toen u tot geloof kwam? En zij zeiden tegen hem: Wij hebben niet eens gehoord dat er een Heilige Geest is.
3En hij zei tegen hen: Waarmee bent u dan gedoopt? En zij zeiden: Met de doop van Johannes.

…’kwam de Heilige Geest op hen’
Het ‘met de doop van Johannes’-fragment is door sommige bijbelgeleerden wel uitgelegd als ‘Jezus was een volgeling van Johannes’. Immers, wanneer Jezus zich door Johannes laat dopen in de Jordaan komt de Heilige Geest op hem. (Markus 1:10) Dan begint zijn bediening en krijgt hij de bijzondere krachten die hem van andere doorsnee-profeten onderscheiden.

4Maar Paulus zei: Johannes doopte wel een doop van bekering, maar hij zei ook tegen het volk dat zij moesten geloven in Hem Die na hem kwam, dat is in Christus Jezus,
5en nadat zij dat gehoord hadden, werden zij gedoopt in de Naam van de Heere Jezus.
6En nadat Paulus hun de handen opgelegd had, kwam de Heilige Geest op hen; en zij spraken in vreemde talen en profeteerden.
7En het waren bij elkaar ongeveer twaalf mannen.

In deze passage is de Heilige Geest dus van een reeds in Jezus naam gedoopt mens (Paulus) op een ander gedoopt mens overdraagbaar. Als bewijs dat de operatie is gelukt, voert de auteur, Lukas in Handelingen dan aan dat de mensen vervolgens kunnen profeteren. En ze kunnen plots talen spreken die ze eerder nog niet machtig waren.

…buitengewone krachten…
Maar Lukas schrijft in Handelingen ook, dat sommige gedoopten dus krachtiger die Geest overdragen dan anderen. Dat zie je in de vervolgpassage van Handelingen 19:11 en 12:

En God deed buitengewone krachten door de handen van Paulus,
zo zelfs dat, als de zweetdoeken of de doeken die hij om zijn middel droeg, van zijn lichaam op de zieken gelegd werden, de ziekten van hen weken en de boze geesten uit hen weggingen.

Die passage klinkt alsof Paulus zo geestelijk is geladen, dat alles wat hij aanraakt daardoor wordt beïnvloed. Zelf heb ik in mijn eigen leven nog nooit zo iemand ontmoet. Wie van jullie wel? Ik weet alleen door directe ondervinding dat er een geestelijke wereld is. Die ervaring is al dertig jaar oud, maar historisch in het mentale archief gedocumenteerd. Die ervaring deel ik met vele andere mensen om mij heen.

Het Oude Testament kent geen enkel geval van exorcisme. Ook is daar onduidelijk van wie een kwade geest afkomstig is. Wanneer Saul uit de gratie van JHWH valt omdat hij niet alle Amalekieten inclusief hun kinderen uitroeide, komt ‘een boze geest des HEEREN’ over hem. Dus van JHWH zelf. Ook de Engel des doods die alle Egyptische eerstgeborenen uitroeit komt van JHWH.

Er is geen duidelijk onderscheid in Kamp Goed en Kamp Kwaad. Zoals Job constateert ‘waarom zouden wij niet alleen het goede maar ook het kwade’…

‘En de onreine geest deed hem stuiptrekken’
We zien ook hoe er twee versies zijn van Koning David die een volkstelling wil houden. In het ene verhaal (1 Kronieken 21:1) is het de satan die ’tegen David aanport’, in het andere verhaal is het JHWH zelf. (2 Samuël 24 vers 1) Daaruit zou je kunnen concluderen dat JWHW een andere God is dan de God die christenen aanbidden.

Dat is de conclusie die de gnostici trokken sinds Marcion van Sinope.

Het Nieuwe Testament is juist vrij scheutig met het vermelden van ‘boze geesten’ en het uitdrijven daarvan via exorcisme dan het Oude Testament.  Denk bij de Evangeliën aan Marcus 1:23-26, waarin Jezus optreedt als exorcist als ‘goede tegen het kwade’:

23Nu was er in hun synagoge een man met een onreine geest, en die schreeuwde:
24Ga weg! Wat hebben wij met U te maken, Jezus de Nazarener? Bent U gekomen om ons te gronde te richten? Ik weet Wie U bent, namelijk de Heilige van God.
25En Jezus bestrafte hem en zei: Zwijg! Ga uit hem weg!
26En de onreine geest deed hem stuiptrekken en ging, roepend met luide stem, uit hem weg.

In wiens autoriteit genees je
Hier staat dus letterlijk dat de geest van een ander wezen bezit van iemand kan nemen. Dat is dus een verschuiving in wereldbeeld met het Oude Testament. Daar geldt ‘dood is dood’ tot de Grote Dag des Heren komt en je een nieuw lichaam krijgt. Zodat je in een Theocratie kunt leven, het Nieuwe Jeruzalem.

In het Nieuwe Testament is het concept van zielsverhuizing geïntroduceerd, een breuk met de opvattingen van de Saduceëen die de Tempel bewaarden. Wel kom je in Lucas 11:14-26 de discussie al tegen, uit wiens autoriteit je nu zo’n duistere geest uit een ander drijft:

14En Hij (Jezus, RZ) dreef een demon uit bij iemand, en deze kon niet spreken. En het gebeurde dat hij die niet kon spreken, toen de demon uitgevaren was, sprak. En de menigte verwonderde zich.
15Maar sommigen van hen zeiden: Hij drijft de demonen uit door Beëlzebul, de aanvoerder van de demonen.
16Anderen verlangden van Hem, om Hem te verzoeken, een teken uit de hemel.

Jezus laat hier dus zien, dat hij van een andere denkschool is dan de Saduceeën. Er waren dus ook Joodse stromingen die in zielsverhuizing geloofden en het Goed-Kwaad-dualisme dat de oosterse mysterieleer kenmerkt sinds het Zoroastrisme.

Beelzebul, Heer der Vliegen/Onrust
Jezus toont zich hier expert van de geestelijke wereld en excorcist:

17Maar Hij kende hun gedachten en zei tegen hen: Ieder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, wordt verwoest; en een huis dat tegen zichzelf verdeeld is, valt.
18Als nu ook de satan tegen zichzelf verdeeld is, hoe kan zijn rijk dan standhouden?

Want u zegt dat Ik door Beëlzebul de demonen uitdrijf.
19Als Ik door Beëlzebul de demonen uitdrijf, door wie drijven uw zonen hen dan uit? Daarom zullen zij uw rechters zijn.
20Maar als Ik door de vinger van God de demonen uitdrijf, dan is het Koninkrijk van God bij u gekomen.

In de Thora van de Joden komt satan niet eenmaal voor. Die duikt pas op in het verhaal van Job. Die mag Job dan bijna vernietigen, omdat JHWH wil testen of hij dat volhoudt. Opnieuw zie je daar dus niet het krachtige dualisme dat in het Nieuwe Testament de norm is geworden. De conclusie van vandaag, is dat het christelijk geloof een volledig ander geloof is geworden dan het Jodendom van de Thora, dat elementen van de oosterse mysterieleer heeft opgenomen.

Wie het daarmee oneens is, voer goede argumenten aan en heb een goede zondag:

Donatie bedrag:

€

Doneren