Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welke er geen Westerse beschaving is. Vandaag reizen we verder met Paulus via onze Wandelingen door Handelingen.

De reislustige Apostel en Evangelist is in Handelingen 21/22 alweer gevangen genomen omdat hij Joodse geloofsgenoten op stang jaagt in Jeruzalem.

Vlak voordat hij wordt gegeseld door Romeinse soldaten, beroept Paulus zich bij hun Centurion (overste over honderd) op zijn Romeinse burgerschap. Dat is de opmaat voor zijn laatste reis, die van Jeruzalem via Malta en Sicilië naar Rome.

Tienduizenden kilometers over zee
Ik heb voor jullie even een overzicht opgevraagd van zijn drie zendingsreizen. Die vind je met Bijbelverwijzingen hieronder:

Eerste zendingsreis (Handelingen 13-14): Syrië, Cyprus, Klein-Azië.
Tweede zendingsreis (Handelingen 15:36-18:22): Syrië, Klein-Azië, Macedonië, Griekenland.
Derde zendingsreis (Handelingen 18:23-21:16): Klein-Azië, Efeze, Macedonië, Griekenland.

Er is geen bewijs dat Paulus ooit het Middellandse Zee bekken verliet. Inmiddels is Paulus tegen het advies van zijn vrienden in teruggekeerd naar Jeruzalem. Hij wil daar alsnog proberen om Joden te bekeren tot zijn apocalyptische Jodendom, waarin Jezus de Christus is. Die Joden in Jeruzalem zitten daar bepaald niet op te wachten, zo verhaalt Handelingen 22.

Zij hoorden hem nu aan tot dit woord toe, maar daarna verhieven zij hun stem en zeiden: Weg van de aarde met zo iemand, want hij behoort niet te blijven leven.
En toen zij schreeuwden en de kleren van zich afsmeten en stof in de lucht gooiden,
beval de overste hem in de kazerne te brengen, en hij zei dat men hem onder geseling moest verhoren, om aan de weet te komen waarom zij zo tegen hem tekeergingen.

Deze man is een Romein
De Romeinen mengen zich niet in puur religieuze zaken, tenzij deze leiden tot grote ordeverstoringen. Dan grijpen ze in. Maar als deze persoon volgens de Romeinse wet niets strafbaars deed houden ze hem uit de handen van de mensen die om religieuze redenen hem willen kelen. De Joden worden hier als fanatiek en intolerant neergezet:

En terwijl zij hem met de riemen in gestrekte houding vastbonden, zei Paulus tegen de hoofdman over honderd die erbij stond: Is het u geoorloofd een Romein te geselen, en dat nog wel onveroordeeld?
Toen de hoofdman over honderd dat gehoord had, ging hij naar de overste en berichtte het hem; hij zei: Pas op wat u gaat doen, want deze man is een Romein.

Terwijl er net als bij Pilatus eerder ten opzichte van Jezus een redelijk beeld wordt neergezet van de Romeinen. Als mensen waarmee te praten valt;

En de overste ging naar hem toe en zei tegen hem: Zeg mij, bent u een Romein? En hij zei: Ja.
En de overste antwoordde: Ik heb dit burgerrecht voor een groot bedrag verkregen. En Paulus zei: Maar ik ben zelfs zo geboren.
Meteen lieten zij die hem zouden verhoren hem verder ongemoeid. En ook de overste werd bevreesd, toen hij merkte dat hij een Romein was en dat hij hem had vastgebonden.

Romeinen de goedzakken, Joden de revolutiestichters
De Romeinen laten hem zelfs nog een keer los, zodat hij voor de Joden kan preken. Daarin identificeert Paulus zich dan als Farizeër, die de opstanding uit de dood predikt. Terwijl de Saduceeën- de tempelbewaarders- daar niet in geloven. Paulus speelt beide partijen tegen elkaar uit in Handelingen 23:

En toen hij dat gezegd had, ontstond er onenigheid tussen de Farizeeën en de Sadduceeën, en de menigte raakte verdeeld.
De Sadduceeën zeggen namelijk dat er geen opstanding is en geen engel of geest, maar de Farizeeën belijden het beide.

En er ontstond luid geschreeuw en de schriftgeleerden van de partij van de Farizeeën stonden op en betoogden fel: Wij vinden geen kwaad in deze man. En als er een geest tot hem gesproken heeft, of een engel, laten wij dan niet tegen God strijden.

Opnieuw moet Paulus door de Romeinen gered worden, omdat hij anders gelyncht was. Hieruit blijkt hoezeer Paulus dus door de Romeinen gewaardeerd werd, in contrast met de Joden die hem willen doden. Ookzien we in Handelingen 23:11 de voorzegging van zijn reis naar Rome, uit de mond van niemand minder dan de ‘HEERE’ zelf:

En toen er grote onenigheid ontstond, gaf de overste, die bevreesd was dat Paulus door hen verscheurd zou worden, bevel dat zijn soldaten naar beneden moesten gaan om Paulus uit hun midden weg te rukken en naar de kazerne te brengen.
En de volgende nacht stond de Heere bij hem en zei: Heb goede moed, Paulus, want zoals u in Jeruzalem van Mijn zaak getuigd hebt, zo moet u ook in Rome getuigen.

Romeins eliteleger escorteert Paulus
Hier zien we al een soort pro-Romeinse propaganda, als opmaat tot de vestiging van het christelijke geloof als een Romeins geloof dat zich langs de slagaderen van het Romeinse rijk zou verbreiden. Want eigenlijk is Paulus zijn gevangenneming door de Romeinen hier zijn redding.

Handelingen 23 verhaalt hoe veertig Joden een eed zweren om Paulus te vermoorden. Als bescherming daartegen krijgt Paulus een heel elite-escorte mee om hem naar de havenstad Caesarea te brengen:

En toen hij twee van de hoofdmannen over honderd bij zich geroepen had, zei hij: Maak tweehonderd soldaten gereed om vanaf het derde uur van de nacht naar Caesarea te gaan, met zeventig ruiters en tweehonderd boogschutters.
En laten zij ook voor rijdieren zorgen om Paulus daarop te zetten en behouden naar Felix, de stadhouder, te brengen.

Dat moet een enorm intensieve en kostbare operatie geweest zijn voor de Romeinen, dat ze een heel eliteleger meegeven om één door de Joden gehate man te beschermen. De Centurion schrijft zelfs nog een brief aan de stadhouder waarin hij Paulus van alle misdaad voor de Romeinse wet vrijpleit:

En toen hij twee van de hoofdmannen over honderd bij zich geroepen had, zei hij: Maak tweehonderd soldaten gereed om vanaf het derde uur van de nacht naar Caesarea te gaan, met zeventig ruiters en tweehonderd boogschutters.
En laten zij ook voor rijdieren zorgen om Paulus daarop te zetten en behouden naar Felix, de stadhouder, te brengen.

“De Sekte der Nazarenen”
Dit escorte wordt de opmaat tot Paulus zijn vierde reis (Handelingen 27-28) vanuit Jeruzalem via Malta en Sicilië naar Rome. Eerst mag hij ten overstaan van Stadhouder Felix zijn zaak bepleiten tegenover de Saduceeër Ananias, die zijn eigen advocaat Tertullus meebrengt. Die beschuldigt hem van tempelontheiliging. De eerste christenen worden hier als ‘Sekte der Nazareners’ getypeerd door Ananias:

om u niet lang op te houden, verzoek ik u dat u ons, met de welwillendheid die u eigen is, een ogenblik aanhoort.
Ons is namelijk gebleken dat deze man een pest is en iemand die oproer verwekt onder al de Joden in heel de wereld, en een vooraanstaand persoon is binnen de sekte van de Nazarenen.

Hij heeft ook geprobeerd de tempel te ontheiligen. Wij hebben hem dan ook gevangengenomen om naar onze wet een oordeel over hem te vellen,
maar Lysias, de overste, kwam daarop af, trok hem met veel geweld uit onze handen en voerde hem weg

Paulus grijpt zijn rechtszaak aan om bij de stadhouder te evangeliseren:

Maar dit erken ik voor u: dat ik volgens die Weg die zij sekte noemen, op die manier de God van de vaderen dien, en dat ik alles geloof wat er in de Wet en in de Profeten geschreven staat.
Ik heb hoop op God – zij zelf verwachten het ook – dat er een opstanding van de doden zal zijn van zowel rechtvaardigen als onrechtvaardigen.
En daarom oefen ik mijzelf om altijd een zuiver geweten te hebben voor God en de mensen.

Hier spreekt hij de Stoicijnse Romeinse geest direct aan door te stellen dat hij zich ‘oefent’…

Wraakzuchtige Joden versus coulante Romeinen
Felix – getrouwd met een Joodse vrouw en bekend met de Schrift- verdaagt de zaak. Hij houdt Paulus vervolgens twee jaar lang meer vast als gast dan gevangene. Hij wil graag discussiëren met de Apostel over ‘De Weg’ die hij verkondigt.

En tegelijkertijd hoopte hij ook dat Paulus hem geld zou geven om losgelaten te worden. Daarom ontbood hij hem ook dikwijls en sprak hij met hem.
Maar toen er twee jaar verstreken was, kreeg Felix Porcius Festus als opvolger; en Felix, die de Joden een gunst wilde bewijzen, liet Paulus gevangen achter.

Twee jaar later willen de Joden hem nog steeds naar Jeruzalem lokken om Paulus te vermoorden. Daar tuint Festus niet in als opvolger van Felix. Bij Festus beroept Paulus zich op de Keizer om daar zijn zaak (onschuld) te bepleiten. En dat wordt dan de opmaat voor zijn laatste reis, naar Rome via Malta en Sicilië.

Wat een bewogen leven heeft deze apostel gehad. Zo is Handelingen een waar avonturenboek geworden. Daarin komen vooral de Romeinen er gunstig af. Terwijl ‘De Joden’ neergezet worden als moordzuchtige fanatici die de Waarheid om willen brengen.

Donatie bedrag:

€

Doneren