Wernher von Braun’s MOAB (V2) in groen paradijs Peenemunde

V2-raket Peenemunde. Hij leek wel wat op de raket in Kuifje, de originele naam was A4

We zijn opnieuw in oorlogsstemming op Interessante Tijden. De Amerikanen gooiden zojuist de Mother of All Bombs (MOAB)- een tientonner geleide raketbom- om Islamitische Untermenschen te verdelgen in Afghanistan. De MOAB lijkt wel een kruising tussen de V1 en V2 van de Nazi’s. Dat is niet verwonderlijk.

Aan de wieg van de ontwikkeling van veel Amerikaans wapentuig, stonden vaak ex-Nazi’s die door de Amerikanen gekaapt werden en voor eigen imperialisme ingezet. Bij een verkenningstocht naar de ecologische kant van de Nazi’s kwam ik terecht op Peenemunde, waar je 1 van de bekendste raketgeleerden treft- die later voor de Amerikanen werkte.

Massavernietigingswapens als computerspelletje: screenshot US Airforce van Neocon-Warlords

Wernher von Braun (1912-1977) en baas- de militair ingenieur Walter Dornberger, beide lid van de SS, vestigden hier het testcentrum voor de V2-raket in 1937. Het genie Wernher von Braun was nog maar een broekje van 24 jaar, toen hij al min of meer als ingenieur het brein werd achter de raket-experimenten in Peenemunde.

Ook bouwden ze in de oorlogsjaren met tienduizenden slaven/krijgsgevangenen- te werk gesteld in ondergrondse bunkers- aan de V1-geleide raketbommen.

De V stond voor Vergeltungswaffe, de V1 en later V2 was bedoeld als vergeldingswapen tegen de Amerikaanse en Britse bombardementen op burgerdoelen in Duitse steden als Hamburg (in de as gelegd met brandbommen…), zonder dat je piloten verloor. Bij de nabijgelegen Oderdelta voorbij Stettin vind je ook nog de V3: restanten van een lange-afstandskanon dat springladingen richting de geallieerden moest schieten.

Het meest beroemd is Peenemunde vanwege haar functie als testbasis voor V2-raketten, die in 1943 voor het eerst succesvol buiten de dampkring werden gelanceerd. Die raketten kregen vervolgens een springlading van een ton mee.

In het laatste oorlogsjaar werden die V2-raketten ook vanuit Friesland (Gaasterland) gelanceerd op doelen in Londen.

Operation Paperclip
In april 1945 leverden Von Braun en Dornberger zich uit aan de Amerikaanse bezetters.De Verenigde Staten nam beide Nazi-wetenschappers toen zelf in dienst voor eigen militaire programma’s waarbij raket-technologie was vereist. Zij werden te werk gesteld voor het Amerikaans Militair Industrieel Complex.

Als onderdeel van Operation Paperclip van de CIA, de in de strijd tegen het Communisme opgezette Amerikaanse geheime dienst van de gebroeders Dulles. Omdat de meeste Nazi’s fel anti-communistisch waren pasten ze perfect bij de Amerikaanse militaire ambities.

Zo werd Nazi-kennis van tenminste 1600 Duitse wetenschappers en raketgeleerden ingezet voor de Amerikaanse wapen-industrie. De Duitsers lagen op vele wetenschappelijke terreinen voorop, zoals in de kwantum-mechanica met Nobelprijs-winnaar (1932) Werner Heisenberg.

 Hij werkte met Niels Bohr aan de Nazi-variant op het Manhattan-project (1943): de Amerikaanse atoombom die door fysici aan Columbia University werd ontwikkeld. Heisenberg werd ‘geconfisqueerd’ in het Alsos-project, onderdeel van het Manhattanproject.

Voor zijn kwantum-mechanische werk kreeg Heisenberg met Bohr in 1925 nog geld van de Rockefeller Foundation, het belastingontduikings-fonds van de Amerikaanse Standard Oil-familie. (nu Esso = S.O)

V2 bij Peenemunde-Museum in het uiterste noordoosten van Duitsland

X15: hypersonisch vliegen dankzij Dornberger
Die Duitse kennis verzekerde de machts-elite in de Verenigde Staten haar ambitie als nieuwe imperialistische grootmacht. Als opvolger van de Britten hun ‘Empire’. Dit imperialisme duurt tot vandaag voort. Duitsland is nog steeds bezet met Amerikaanse militaire bases. Ook onze Nederlandse taal is op alle fronten met Engelse woorden vermengd geraakt: de taal van onze bezetter en nu ook taal van de wetenschap

Aanvankelijk voor de Wereldoorlog was de taal van met name de natuurkundige wetenschap vaak Duits.

Wernher von Braun ontwikkelde uiteindelijk het Apollo-ruimtevaartprogramma in Huntsville Alabama.Zijn nieuwe Amerikaanse lab in Huntsville Alabama kreeg de bijnaam Peenemunde South.

Walter Dornberger schopte het tot Vice-president van de Bell Aircraft Corporation.(die bouwen nu nog militaire helicopters, en bouwden de beroemde Bell Hue ‘choppers’ in Vietnam die je van Tour of Duty kent) Dornberger ontwikkelde raketten die een nucleaire lading transporteerden.

Dornberger ontwikkelde begin jaren ’50 de X15, een hypersonisch vliegtuig met raketmotor dat Mach 6 haalde. De X15 was testvliegtuig voor bemande ruimtevluchten dat hoogterecords vestigde, na lancering vanaf een B52 bommenwerper. De latere Apollo-austronaut Neil Armstrong was testpiloot in de X15.

Experimentele Mach3-vliegtuigen van de Amerikanen kregen zelfs-conform Nazitraditie- namen uit de Noorse Mythologie als Valkyrie (1968)

Je ziet veel zeearenden rond Usedom waar Peenemunde is gevestigd, net als in de nabijgelegen Oderdelta. Boven de Baltische zee hoor je ze balken als meeuwen…

De Russen namen bezit van Peenemunde in april 1945. In 1990 verlieten de Sovjets de basis. Nu heeft de natuur volledig van deze historische plek bezit genomen.

Mein schones Peenemunde
Dornberger selecteerde de locatie Peenemunde om haar schoonheid en afgelegen positie, zodat ze raketten in/over de Baltische zee konden schieten zonder pottenkijkers.
De volgende passage van Dornberger’s dagboek over ‘Mein schönes Peenemunde’ gaat nog steeds op, minus de elanden. “De plaats lag ver van grote steden en druk verkeer. De omgeving bestond uit duinen, oeroude eiken- en dennenbossen, die in comfortabele eenzaamheid groeiden tot een rietmoeras, overgaand in water.

Grote elanden met donkere geweien zwierven over de hei naar het strand van de laaggelegen kust, en vluchten eenden en reigers bewoonden deze prachtige plek, onverstoord door jagers.”

Van de originele raketbasis is weinig meer te vinden, behalve wat oude bunker-restanten.

Oorspronkelijk was Binz op het buureiland Rügen kandidaat. Maar hier bouwde Nazi-recreatiebureau Kracht durch Freude (KDF) al ’s werelds eerste oord voor goedkoop massatoerisme, Prora. In dit megavakantiepark konden 20.000 arbeiders tegelijk de frisse zeelucht inademen. Dat zouden teveel pottenkijkers zijn. Maar in vissersdorp Peenemünde woonden slechts 400 mensen.

De vissers werden vriendelijk doch dringend verzocht om te verhuizen. De natuur moest ook grotendeels wijken, al bleven veel bomen staan voor camouflage.

Usedom en Peenemunde werden als moeraseiland geselecteerd vanwege hun afgelegenheid

Typisch Usedom/Oderdelta-landschap

In enkele jaren tijd stampten de Nazi’s hier een hypermodern testcentrum uit de grond. Met windtunnellab voor snelheidstests boven 4000 kilometer per uur, een fabriek voor vloeibare raketbrandstof en een energiecentrale.

De Kraftwerk die de Nazi’s al bouwden en die tot 1990 functioneerde. Er werd ook alcohol en zuivere zuurstof gesynthetiseerd, de twee brandstofcomponenten voor de V2

Deze grote ‘Kraftwerk’ is met haar drie metalen schoorstenen nog steeds centraal herkenningspunt van Peenemünde. In anderhalf jaar tijd verscheen ook woonruimte voor 10.000 man personeel in het bos, waaronder veel dwangarbeiders.

Verlaten loods van de Sovjets

Von Braun en Dornberger schaafden vervolgens 9 jaar lang in het diepste geheim aan een explosieve raket. Een uitgebreider versie van die raket zou zelfs New York  moeten bereiken. Ondanks de omvang van het raketcentrum ontdekten de Britten pas in 1943 dat er iets groots en gevaarlijks gebeurde in Peenemünde. Een groot bombardement volgde in augustus (lees ‘The Peenemunde Raid van Martin Middlebrook). Toch werden hier tot maart 1945 testraketten gelanceerd.

Sperrgebiet
Dornberger’s natuurbeschrijving zou nog van toepassing kunnen zijn. Eiland Usedom is nu weer grotendeels natuurgebied. Het dorp Peenemünde bestaat voor de helft uit ruines. Musea en toeristische attracties vormen de andere helft. Er komen nu jaarlijks 250.000 V2-toeristen. Het oorlogstoerisme brengt nu een zekere redding voor het dorp, dat ontvolkte na de val van de muur. In 1990 verdween de Sovjet Luchtmacht met personeel. Vanaf de voormalige Sovjet-luchtmachtbasis vertrekken nu recreatieve rondvluchten over het eiland.

Schuilkelder van Sovjets op originele locatie raketbasis Wernher von Braun

Zo is toch nog een groot deel van Usedom te bezichtigen. Het grootste deel van het voormalige V2-testterrein, is nu beschermde natuur en is afgesloten ‘sperrgebiet’. Officieel vanwege zeldzame vogels en verspreide munitie die in het bos ligt. Plannen bestaan al langer om restanten van de V2-basis tussen Peenemünde en Karlshagen open te stellen voor publiek, en om wandelpaden aan te leggen. Geldgebrek bij lokale autoriteiten verwaarloost nu die mogelijkheid. Even wonderlijk is dat de politie in deze regio u zonder opgaaf van redenen kan onderwerpen aan Ausweiscontrole.

Belangrijke plaatsen van de V2-basis staan wel met monumenten en aanwijsborden aangegeven. Maar wie dieper in het verleden wil graven moet nog steeds doen alsof hij geen Duitse verbodsbordjes begrijpt. Want wie te gezagsgetrouw is mist de sfeer van geheimzinnigheid in het bos. Dat heeft echt iets te verbergen. Geheime wapens, en het zweet en bloed van duizenden dwangarbeiders die de V2-raketten moesten produceren. Bedekt door mos en plantengroei liggen oude tankloodsen, overwoekerde Nazibunkers, wachtposten en nucleaire schuilkelders uit de DDR-tijd.

Oude wapenloods van de Sovjets die de plaats in bezit namen in 1945

De voormalige V2-basisrestanten trekken nu vooral Duitse toeristen en buitenlandse liefhebbers. Zoals de Brit Frank Toogood, die zijn auto parkeert bij de Hauptwache in het bos. Dit is de voormalige hoofdingang van het raketcentrum aan de toegangsweg naar het vliegveld. Toogood leeft van slagveldtoerisme, met zijn bedrijfje Battle Field Guide en hij leidt toeristen rond langs historische slagvelden.

Toogood trouwde met een Duitse nazaat van V2-medewerkers en bezocht al 7 maal het gebied op zoek naar tastbare geschiedenis. “Ik wil nu de lanceerinrichting vinden, Platvorm Zeven waarvandaan de meeste rakettests plaatsvonden”, zegt hij terwijl hij een historische kaart uit 1942 er bij pakt. “Die ziet er uit als een soort arena en restanten moeten nog in het spergebiett liggen.”

Pin-up
Hoofdattractie is het Peenemünde Museum, gevestigd in een oude bunker en de in 1939 gebouwde Kraftwerk. De centrale is onderdeel van het Peenemünde Museum. In de oorlog doorstond de Kraftwerk meerdere Britse en Amerikaanse bombardementen, en uiteindelijk bleef de centrale tot het einde van de DDR-tijd in 1990 energie leveren. Nu worden er concerten gegeven en tentoonstellingen gehouden.

Topstuk van het museum is een originele V-2 raket uit 1943, die opvallend veel lijkt op de maanraket uit Hergé’s Kuifje. Het museum heeft ook een originele V1-vliegbom, met zijn vleugels en slome aanblik iets minder sexy.

De V1: V stond voor ‘Vergeltungswaffe’, als vergelding voor de Britse en Amerikaanse bombardementen op Duitse burgers

6 Replies to “Wernher von Braun’s MOAB (V2) in groen paradijs Peenemunde”

  1. Met de zin:’Hij (Werner Heisenberg) werkte met Niels Bohr aan de nazi-variant op het Manhattan-project (1943):…’ doe je Niels Bohr wel erg tekort. Niels Bohr, van Joodse afkomst, vluchtte in 1943 vanuit Kopenhagen naar Zweden, om vandaar uit naar de USA door te reizen, waar hij aan het Amerikaanse Manhattan-project deelnam. Hij heeft in oorlogstijd in Kopenhagen wellicht nog wel gesprekken gevoerd met zijn oude collega Werner Heisenberg, maar dit heeft nooit tot gezamenlijke activiteiten geleid, al helemaal niet op het gebied van een nooit uit de steigers gekomen Nazi-variant op het Manhattan-project.

    1. @Paul: Hartelijk dank voor de correctie, ik controleer het nog even met meer bronnen. Iets van Wikipedia plukken hoeft niet correct te zijn

      1. @ Rypke: je zou een kunnen kijken in: G. Peruzzi, ‘Bohr – Van kwantumsprong tot ‘big science’, 2007:
        Samenvatting
        BOHR
        Van kwantumsprong tot ‘big science’
        De Deense fysicus Niels Bohr (1885-1962) behoort, met Max Planck en Albert Einstein, tot de grondleggers van de kwantumtheorie. Hij formuleerde een theoretische grondslag voor het nieuwe atoommodel. Daarmee stond hij tevens aan de basis van de meest spraakmakende tak van de fysica in de twintigste eeuw: de kwantummechanica. In 1921 stichtte Bohr het Instituut voor Theoretische Fysica in Kopenhagen. Een jaar later werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor de natuurkunde. In 1941 had Bohr een ontmoeting met zijn vroegere pupil Werner Heisenberg. Gespreksonderwerp: de Duitse atoombom. In 1943 vluchtte Bohr voor de Duitsers naar de Verenigde Staten, waar hij betrokken raakte bij het Amerikaanse atoomprogramma. In de jaren vijftig ageerde hij tegen het vijanddenken van de Koude Oorlog.
        Niels Bohr was zowel wetenschapper als bestuurder en politicus en kan beslist beschouwd worden als een van de eerst voorvechters van de zogenaamde big science.

    1. Als Extra Informatie: In Jesaja 15 lezen we ook over MOAB en aangenomen dat mensen met IQ boven de 140 afkomstig van Yale en Princeton waaronder veel (seculiere) Joden de Bijbel ook kennen, moeten ze bij de ‘Mother of All Bombs’ ook die profetische betekenis kennen

      Jesaja 15-1: Zekerlijk in den nacht is Ar-Moab verwoest, het is uitgeroeid: zekerlijk in den nacht is Kir-Moab verwoest, het is uitgeroeid

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *