Op 16 juni 1918 werd de Zuiderzeewet getekend, die maakte als opmaat voor de Afsluitdijk een einde aan die zee en haar Zuiderzeevisserij.

De stormvloed van 1916 met dijkdoorbraken in Waterland, was de laatste druppel die de Zuiderzee werd gegeven. Gisteren bezocht ik daarom Durgerdam onder de rook van Amsterdam. Daar lagen ooit wel honderd haringscheepjes (botters) klaar om de jacht op Zuiiderzeeharing te openen.

Met een herinnerings-webstek 100 jaar Zuiderzeewet herdenkt de overheid dat historische feit, dat door de Zuiderzeevisserij met afschuw werd verwelkomd. Maar zij hadden toen, net als nu op de Noordzee in de ‘Strategie Noordzee 2030’, vrijwel niets in te brengen.

Zij moesten maar naar de Noordzee-havens verkassen. Nu – anno 2018- zou ook voor die traditionele Noordzeevisserij volgens Strategie Noordzee 2030 ‘geleidelijk steeds minder ruimte zijn’, aldus de Haagse ambtenarij.

Het Plan Lely (zie hieronder) werd uitgevoerd, na ondertekening van die 1918-versie van de Klimaatwet, de Zuiderzeewet.

Dijkdoorbraken in deze regio in 1916 gaven het ‘draagvlak’ om de drastische plannen van de Zuiderzeevereniging (1886-1949) uit te voeren van voormalig Rijkswaterstaat-ingenieur Cornelis Lely (1854-1929). Ook de hele Waddenzee zou uiteindelijk ingepolderd worden.

Die natuur moest eens weten wie er (tijdelijk) de baas was. Hier in het enige land dat volgens Voltaire niet door God gemaakt was, maar door de Nederlanders: Daar zou Rijkswaterstaat het voor het zeggen krijgen.

Ingenieur Lely zou met het uitblazen van de laatste adem in 1928 net niet leven om de Afsluitdijk afgebouwd te zien. Bij het dichten van het laatste gaatje in 1932, trokken daar nog net de blinkende scholen ansjovis door. Dat is die vis die ook op je pizza zit.

Die ansjovis was toen nog algemeen, en keert nu voorzichtig weer terug in de Waddenzee.

De populatie Zuiderzee-haring verdween. Wel zijn er af en toe nog Zuiderzeehonden in het IJsselmeer te zien, die voor de Friese kust op banken liggen. Die glippen door de sluizen van Kornwerderzand en Den Oever.

Aanvankelijk bestonden er in de jaren ’70 van de 19de Eeuw al plannen om bijvoorbeeld de zeenatuur te temmen met dammen tussen de Wadden-eilanden. Maar steeds belandden die plannen in de beleidsprullenbak.

Bij de dijkdoorbraken van 1916 ontstonden die zogenaamde ‘wielen’ langs de Noorderzeedijk van Waterland, kolkgaten waar het kolkende Zuiderzeewater een meertje deed ontstaan.

Zie hierboven bijvoorbeeld, met op de achtergrond Ransdorp. Je kunt de noodklokken als het ware nog horen beieren, terwijl het wassende water zich door de dijk vreet….

En hier, met wat motorrijders die hier veelvuldig over de dijk slingeren als recreanten.

En op de achtergrond het recreatiepark dat van Natuurmonumenten moest verdwijnen, om tot ‘Woeste Gronden’ omgezet te worden. De bewoners- Amsterdamse ‘plebejers’- wisten zich succesvol te verzetten tegen de aanvallen van deze semi-overheidsorganisatie.

..ze behielden hun zomerhuisjes in het groen, die Amsterdamse volkstuinierders.

…elders was het verzet tegen Natuurmonumenten minder succesvol. Zoals in de Polder IJdoorn. Daar kwam een hangslot op het gebied, waar het eerder nog een sappige weide was met pier en vuurtoren, toegankelijk voor omwonenden.

Natuurclubs – op de payroll van De Staat der Nederlanden- vervullen zo een haast feodale rol. Zij zijn de grootgrondbezitters die de leefomgeving van bewoners afpakken met geld van De Staat. En ze helpen De Staat en haar gunstelingen zichzelf groen wassen.

…met ‘natuurcompensatie’-gelden van de overheid kreeg de grootgrondbezitter Natuurmonumeten de polder in bezit. Voorzien van dat gele plasje dat ze als hond tegen een paaltje doen, met ‘Opgerot, Kwetsbaar, Broos Vaatwerk’.

…langs de periferie van die woeste gronden tref je dan wat van die ongezellige zeurpieten, die door hun lens kijken naar piepende vogel-stipjes. In een speciaal daartoe met shovels gegraven modderpoel. Een Vallei der Treurnis, dit keer zonder die Prozac-Paardjes.

Natuur-reservaten zijn anno nu vaak Overheids- en Bedrijfsaflaten. Dan kunnen ze elders de natuur bebouwen. Vanwege die Aflaat-functie zijn ook het Nationaal Groenfonds opgericht en het Waddenfonds.

Uiteindelijk mocht zo ook IJburg in ‘natuurgebied’, het IJsselmeer komen.

Even zo’n vogeleilandje voor de kust dumpen als ‘natuur-compensatie’. Een verbodsbordje er bij waarop staat dat het ‘natuurgebied’ is. Dat daar geen misverstand over kan bestaan van: ‘Dit is natuur! Waarom? Omdat je er als kleine gebruiker niet langer mag komen’.

Je verlegt een X-aantal hectares op papier van eigendom van ‘De Staat’ (het IJmeer, Rijkswaterstaat) naar een milieuclub die je wat campagne-subsidie geeft.

Dat gebied laat je na gebieds-transfer verwaarlozen in handen van zo’n natuurclub. Tot het rietakker is waar de vossen alle resterende weidevogels opeten. (Polder IJdoorn)

En dat heet dan ‘natuur-compensatie’; het verjagen van boeren en vissers, kleine gebruikers, recreanten, boze burgo’s. Kun je elders onbekommerd weer industrieterrein planten, asfaltwegen, havens, windturbines, woonwijken.

Onder de vlag van ‘natuurcompensatie’ kwamen ook de Marker Wadden van Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat en Boskalis in het Markermeer. Als aflaat voor de overslaghaven bij Lelystad, Lelystad Airport, en woon-eilanden bij Amsterdam en Almere, grootschalige zandwinning in het IJsselmeer en de grotere vaargeul tussen Amsterdam en Lemmer.

Tegelijk kan Boskalis dan bij de Marker Wadden even wat oefenen voor het grotere werk: eilanden in de Noordzee voor ‘De Transitie’.

Die operatie ‘gooi de resterende Zuiderzee vol eilanden, industrie en windturbines’ heet dan ‘Toekomst Bestendig Ecologisch Systeem’. (TBES)

Zo konden de ministeries van Asfalt en Windmolens (Infrastructuur en Milieu) en Economische Zaken mooi Natura 2000-regelgeving omzeilen van Brussel. Met een paar honderd miljoen euro belastinggeld als compensatie. Zal het ambtenaar Jacco Maissan worst zijn….Het is toch zijn eigen geld niet.

Natuurwetgeving die de overheid opstelt, die geldt alleen voor burgers en MKB. Zie maar naar de Friese overheid. Die moet natuurwetgeving officieel handhaven, maar investeert zelf 127 miljoen euro in het overtreden daarvan met Windpark Fryslan. In die voormalige Zuiderzee, dat ‘kwetsbare natuurgebied, afblijven’-ding.

In een eeuw niets veranderd
Op een zelfde wijze werkt ‘natuurcompensatie’ op zee, wanneer de overheid met grote bedrijven als Van Oord en Shell eenmaal heeft beklonken dat het verzet van vissers gesmoord moet: de traditionele gebruikers van de Noordzee die in de weg zitten van je windfarms.

Lees eens de tekst van het afsluitplan van Lely en consorten uit het jaar 1900, over ‘de visserij die nagenoeg geheel zal verdwijnen’:

En vergelijk die tekst met de Strategie Noordzee 2030 die ambtenaren Wim van Urk en Ton IJlstra (Ministeries van Asfalt en Windmolens/Economische Zaken) uitrollen. De visserij, daar is geen ruimte meer voor. En tussen de regels door lees je dat het ze worst zal zijn.

Want ja, wat leveren die Urkers aan belastinggeld op, vergeleken met zandwinnings-concessies voor de bouw-industrie, gaswinning, zoutwinning….

Die ambtenaren Van Urk (…) en IJlstra willen op last van multinationals als Unilever, Van Oord, Shell en bankiers de Noordzee tot wind-industriegebied verbouwen. Dat is de zogeheten ‘Strategie Noordzee 2030.’ Een mijnbouwgebied voor gas, industrieel bouwzand, zout, en dus energie.

…..alles dat helpt om die Urker vissers- ooit slachtoffer van de Zuiderzeewet- van zee af te bonjouren, ze helpt zwartepieten als ‘slecht voor de natuur’, dat geef je dan wat geld. Ter afleiding van de grootmachten die de Noordzee echt verbouwen.

Zoals Stichting de Noordzee, dat tonnen euro’s subsidie krijgt. Of Wereld Natuur Fonds, de groenwasserette van Eneco.

Dat zijn campagneclubs, die de visserij continue afschilderen als ‘slecht voor de natuur’. Die krijgen nu wat geld, om te klooien met oesterriffen. Kunnen ze straks roepen dat windturbines zo goed zijn voor rifvormende organismen. En wat reclame maken voor visserij-vrije zeegebieden, alsof ‘visserijloos’ het zelfde is als ‘natuur’.

Groenwasserij op zee, zoals Natuurmonumenten dat op land doet voor De Staat der Nederlanden.

Klimaatwet 2018 grotere impact dan Zuiderzeewet 1918
Op die zelfde wijze werd de Vlakte van Raan ‘visserijvrij’ gemaakt door Ton IJstra, toen hij projectleider van de Tweede Maasvlakte was.

Als ‘natuurcompensatie.’

En het zal de Nederlandse overheid worst zijn wat die vissers overkomt: omdat de economische waarde van Noordzeevisserij als belasting-opbrengst maar klein is, vergeleken met inkomsten uit zandwinning, zoutwinning, gaswinning, offshore-ingenieursbedrijven die buitenlandse opdrachten binnen slepen.

En zo wenden ze ook dat SDG14-doel ‘Life Below Water’ aan, als zeereservaten waarmee ze zichzelf over andermans rug kunnen groen verven.

En zo voeren milieuclubs ook campagne tegen U, de burger, gij CO2-uitstoter!

Met die angst voor de zee(spiegel) als pressiemiddel (‘de zeespiegelstijging’) wordt nu 6 juli 2018 een ‘Klimaatwet’ ondertekend, waarmee de democratie in Nederland wordt afgeschaft. Dan wordt CO2 en ‘De Transitie/Groene Revolutie’ belangrijker dan menselijk welzijn.

De helft van ons brandstofverbruik voor 2030 als bij mirakel elimineren, aldus die Klimaatwet.

Nou ja, je moet ambities hebben, zo zal men bij de Rijksoverheid geloven. Bij Polder IJdoorn trof ik vooralsnog enkel deze afgebroken windturbine van het Amsterdams Energiebedrijf. Het Amsterdam dat afgelopen jaar nog 30 procent MEER CO2-emissies had dan 1990 wil dat dan in 2030 al ombuigen tot 55 procent minder.

Je moet wat te dromen overhouden….. CO2 heeft ook die aflaatfunctie. Zo behouden ze het bestaande systeem van waardecreatie door schuld met rente.

Die Klimaatwet van 6 juli 2018 die alle kartelpartijen ondertekenen, de PVV en FvD uitgezonderd, zal aanmerkelijk meer kosten dan wat Lely in 1900 voor zijn Zuiderzeewerken beraamde. Honderden miljarden euro’s, ook met prijscorrectie door inflatie is de klimaatwet duurder.

Maar dan zonder opbrengsten. En zonder dat de bedenkers van de Klimaatwet ook maar bij benadering een eerlijke kosten-baten-vergelijking maken, zie hierboven Ed Nijpels.

Conclusie van ‘het slechte nieuws’-gedeelte: er is in een eeuw qua democratisch gehalte weinig veranderd aan Nederland. Is het verbeterd of verslechterd?

Boulevard van gebroken dromen….
Het goede nieuws is hoe mooi en verrassend Nederland nog is.

De vroegere visserswoningen op de Durgerdammerdijk zijn nu opgewaardeerd voor geslaagde mensen, die het achtvoudige kunnen betalen voor een vergelijkbaar huis op het Friese platteland. Hier wonen WEL communicatieve mensen waarmee je spontaan een gesprek kunt aanknopen.

Al zou je dat gefortuneerde aan sommige panden niet aflezen.

Ik kwam hier op zondagen in Waterland met haar kneuterige dorpjes Ransdorp, Durgerdam, Holysloot, Zunderdorp vaak even ontkateren. Na een nachtje op stap te zijn in Amsterdam, dan had je even wat polder en frisse lucht nodig.

Nu kwam ik er even met mijn broeder in het goede, Michel Verschoor op bezoek. En ik trof er deze ‘ideale vrouw’ uit de Jordaan met groene ogen die naar eigen zeggen goed kan koken en dansen, oftewel: wat kun je als man nog meer wensen…Diepe gesprekken over politiek?

Nou ja, mijn teefje Trudy heeft wel acht tieten, zij maar 2. Je leert je dromen relativeren onder het motto ‘wat mij niet doodt, geeft me cynische humor.’ Welke mooie jonge meid wil nu een kansloze 40+fotograaf, de Edwin van der Sar van het banksaldo.

Iemand die op zijn bankrekening goed de nul kan houden…. En bierflesjes zijn de tepels die mij zogen.

…een zelfde voor de schilderachtige huisjes aan de getemde Zuiderzee. Waar in Nederland, kun je nu vlak tegen de stad aanwonen, en toch landelijk? Nou, hier dus. En dan ook nog tussen wat meer communicatieve en intelligente mensen, waar je een spontaan gesprek mee kunt voeren.

Kom daar in Groot Boerderije eens om, Fryslaaan.

Hier zijn alle grootstedelijke geneugten op grijp-afstand. En toch kun je de drukte en de multi-criminele verrijkingen van de samenleving ontvluchten. De illusie van Oud Holland, omhoog gehouden door een tariefmuur die ‘onbetaalbaar voor plebs’ heet.

…de klaprozen groeien tussen de Mercedessen:

…waar het vroegere ‘akkeronkruid’ op het boerenland met herbiciden is weggespoten, spuit het hier overal tussen de tegels op:

…aan de ene kant kijk je uit over het water:

….met je eigen aanlegsteiger.

…en aan de achterkant heb je de eindeloze sappige polders van Waterland, het Oude Holland voor gefortuneerden.

…met huizenprijzen als negerfilter.

..hier werd ook de serie Allstars opgenomen, die Tragedie-Komedie over kansloze polder-voetballers:

…je moet wat te dromen over houden. Het gras is ergens anders altijd groener. Zo denken mensen altijd, dat na deze of gene verandering of ingreep hun leven beter zal zijn. Terwijl het vooral anders wordt.

Zo leuk was het nu ook weer niet om Zuiderzeevisser te zijn…

Kijk als je dan toch graag je lot beklaagt, doe het dan creatief, in woord en beeld, of in muziekvorm zoals deze Russische kloon van mijn favoriete Doom-band, My Dying Bride. En ga niet zeiken over ’takjes op de stoep’ of ‘blaadjes in de dakgoot’ of ‘de buren die 1 keer in de maand een stukje vlees of vis roken’.