Rijngodin Lorelei laat KNMI/Deltares op klippen varen…

De Rijn houdt zich rustig

Kun je ‘piekafvoeren die nog nooit zijn waargenomen’ (…) bij de Rijn wel ‘nauwkeuriger voorspellen’? Dat claimt Deltares/ KNMI en Expertise Netwerk Waterveiligheid. Ze maken zich echter schuldig aan ‘fout 2’ uit de Cursus Bullshit-Detectie van uw Rechtse Hippie: Garbage In Garbage Out.

De nieuwe stichting Clintel van emeritus hoogleraar Guus Berkhout en Marcel Crok kan hier misschien heilzaam missiewerk verrichten, vergelijkbaar met wat Stichting Agrifacts nu doet bij beweringen over de boerenstand. Waar gaan feiten over in gebakken lucht en klimaat-astrologie?

De actuele waterafvoer vandaag bij Rijkswaterstaat, 2407 kuub/seconde

Clintel, luis in de pels klimaatkaste
Nu de Eerste Kamer de Klimaatwet doorduwde, leven we officieel in een ecodictatuur. Het eerste dat in oorlog en dictaturen sneuvelt is waarheid. Een virtuele realiteit en inkomensafhankelijkheid bepalen wat ‘waar’ mag zijn. Als mede-oprichter van Climategate.nl in 2009 met Hajo Smit en Marcel Crok zagen we dit al 10 jaar aankomen.

Crok richtte nu met emeritus-hoogleraar Guus Berkhout (TU Delft) net een nieuwe Climate Intelligence Foundaton (Clintel) op,. Afgelopen maandag vond de officiele lancering in Nieuwspoort plaats. De eerste doelstelling van Clintel vat eigenlijk de kern van het hele klimaatcircus samen:

  1. De stichting probeert helder en transparant te communiceren naar het brede publiek wat er aan feiten beschikbaar is over klimaatverandering en klimaatbeleid en ook waar feiten overgaan in aannames en voorspellingen.

Ruimte voor de Rivier-‘natuur’

Wat zich als wetenschap presenteert is namelijk vaak niet meer dan technisch vermomde klimaatbluf. Climategate verwijst naar het schandaal, dat toont men zelfs klimaatgrafieken manipuleert voor de gewenste uitkomst (het beroemde ‘hide the decline’).

Of men manipuleert zelfs de bestaande data voor een politiek welgevallig verhaal, zoals het KNMI deed met het wegpoetsen van historische hittegolven. Zodat het nu veel warmer lijkt dan vroeger.

Uit artikel H20, Grade is het nieuwe klimaat-astrologische speeltje van KNMI/Deltares

Vergelijkbaar gerommel, kun je ook waarnemen bij de prognoses van de piekafvoer van de Rijn bij Lobith. Daarvoor ontwikkelde KNMI/Deltares een nieuw modelspeeltje; GRADE. Zie het screenshot hierboven uit dit artikel van Matthijs Kok en Huib de Vriend van het Expertise Netwerk Waterveiligheid uit 2016 voor H20-netwerk, van wat dit model produceert.

Dat grafiekje lijkt voor de leek/pollticus toch heel wetenschappelijk en overtuigend? De Rijn zou in de theoretisch opgewarmde en ’s winters veel nattere toekomst in 2050 en 2085 exact 17.500 kuub/seconde kunnen gaan afvoeren.

De hoogste tot nu gemeten afvoer was 12.600. Dat was in het jaar 1926. Daarop volgde 1994 met 12.060. Dus dan stelt de bullshit-detector de vraag, ‘hoe weten ze zo zeker wat ze geloven te weten?

De realiteit aanpassen bij ‘de modellen’

GRADE: Garbadge in, Garbadge Out
Op basis van KNMI-klimaatprognoses in 2006 en 2014, stelt de Deltacommissie een toekomstige Piekafvoer van de Rijn bij Lobith voor van wel 17.000-22.000 kuub per seconde, die nu al overal in boeken als ‘feit’ verschijnt. Zoals in Dijken in Nederland (2014) van Lola Architects (blz 52-53, zie foto hierboven), met voorwoord van Melanie Schultz van het Ministerie van Asfalt en Windmolens.

De Eerste Kamer kreeg een ergste zaak-scenario van wel 18 duizend kuub voorgeschoteld, waarover kritische vragen waren gesteld. Want, het Duitse dijkensysteem zou zo’n afvoer al niet kunnen verwerken zonder overstromingen.

We citeren:

In het Deltaprogramma 2015 is 18.000 m3/s bij Lobith in 2100 als beleidsmatig uitgangspunt genoemd. Een van de vragen tijdens het AO Water van 24 juni jl. was of het uitgangspunt van de 18.000 m3/s niet genuanceerd dient te worden vanwege het effect van overstromingen in Duitsland.

Vervolgens werd Eerste Kamer-leden voorgeschoteld dat het nieuwe speeltje van KNMI/Deltares ‘nauwkeuriger voorspellingen’, kan maken, op basis van dat zojuist vermelde Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW).  Het model genaamd GRADE. Dat zou ‘nauwkeuriger’ de toekomst voorspellen. Vooral bij ‘piekafvoeren die nog nooit zijn waargenomen’ zoals Kok en De Vriend schreven. ( 🙂 )

Al in 2007 doen allerlei piek-scenario’s de ronde, zoals dit RIZA-memo die voor 2050 een afvoer van 18.000 kuub/s hanteren. De vraag is echter of ‘nauwkeuriger voorspelling’ wel mogelijk is.

Je kunt wel een complexer model bouwen, dat nog meer zaken meeneemt. Maar behalve dat het complexer wordt, hoeft dat niet NAUWKEURIGER te zijn. Hooguit sla je nog exacter de plank mis, als het tegenzit. Dat is ‘fout 2’ in de cursus Bullshit-detectie: Rotzooi er in, Rotzooi er uit… Kijkt U maar mee.

Niets zo onzeker als de toekomst, zo toont het verleden dat ooit ook toekomst was. De hoogste Rijnwater-afvoer in de gemeten geschiedenis vond dus al in 1926 plaats, met 1920 en 1921 als goede derde en vierde. Een afvoer die de overstromingsjaren ’94 overtrof; bij Lobith spoelde toen 12.600 kuub/s de Nederlands-Duitse grens over. Dat kun je zelf zien, in deze datareeks van RIZA-onderzoek uit 2001. 

Hoezo, steeds hogere extremen?

Vervolgens kun je bij Klimaatgek Rob de Vos al zien, dat die hoge voorspelde waterstanden, gedaan op basis van de jaren ’90, zich ook na ’t jaar 2000-2010 niet voortzetten. Er was een afname. Die data haalde hij bij Waterbase vandaan, maar kun je nu bij waterinfo van Rijkswaterstaat krijgen.

Kijken we dan bij de data tot 2016 die Waterpeilen.nl hanteert, dan zien we ook dat ’t aantal jaren met piekafvoer boven 7000 kuub per seconde juist veel KLEINER is geworden. Ook van 2010-2016, met enkel 2011 als natte uitschieter.

Bron Waterpeilen.nl, piekafvoer aantal dagen groter dan 7000 kuub

En we vroegen via Alphons van de Winden van Waterpeilen.nl nog de volledige tijdreeks op tot 2018. Zie hier ook, hoezeer het uitmaakt vanaf WANNEER je een gemiddelde rekent. Reken de natte jaren ’80 mee en je krijgt 1000 kuub/s gemiddeld meer dan wanneer je vanaf 1988 rekent.

Gemiddelde piekafvoer tussen 6-7.000

Dus hoe komen ze dan op een Ergste Zaak Scenario, dat ze ook aan de Eerste Kamer voorspiegelden, van tenminste 18000 kuub water per seconde? Een vloedgolf die via de Rijn ons land binnen komt – bijna 3 maal het langjarig gemiddelde- als ‘nieuw normaal’? Extrapolatie heet dat. Een stukje ’trend’ selecteren uit je tijdreeks en dat doortrekken naar de toekomst.

Ook met GRADE, doe je nog steeds niets dan ‘extrapoleren’ (geselecteerde datareeks als trend doortrekken) maar dan wat ingewikkelder verpakt. Want ja, hoeveel baantjes zijn er nu onderhand al van klimaatbluf afhankelijk:

Ook bij het Koningshuis

In de computer van KNMI gaat het steeds harder regenen ’s winters, en wordt ’t steeds droger zomers. Zo tonen hun klimaatscenario’s van 2006 en 2014, voor de jaren 2050 en 2100. Zie in dat verband ook Crok & De Vos hun bespreking (2018) van die KNMI- ’14-scenario’s en waarom ze niet uit zullen komen.

Crok en De Vos (2018) voor de Groene Rekenkamer

Wat het KNMI beweert te voorspellen, dat weten ze enkel op basis van wat er in het verleden gemeten is. Niet alleen dat: ook de gekozen tijdreeks van je metingen (bv 1970-2000, of 1980-2010, of 1850-2010) bepaalt de ’trend’ de je meent te voorspellen.

Laat daar wat modellen op los, en er ontstaat een virtuele realiteit die heel knap in elkaar zit. Wanneer je politicus bent, dan zou je er zo door geintimideerd kunnen raken. Zo van ‘ik begrijp er niets van, dus het zal wel heel knap zijn’. Zo denken de meeste politici die een pretpakketje op zak hebben.

Rijnaak Wageningen

De dwarse vraag is echter: weten ze ZELF wel wat ze begrijpen of zeggen te begrijpen? Bij wetenschap is het net als bij aandelen: resultaten in het verleden, geven geen garantie voor de toekomst.  Dat het bijvoorbeeld wat natter en warmer werd in afgelopen decennia: wie zegt dat die trend zich voortzet. Immers, de Rijn zou volgens MODELLEN afgelopen jaren steeds HOGERE piekafvoeren moeten tonen. Maar het is nog nooit zo rustig geweest.

Ook zouden de zomer-afvoeren diepere dalen moeten laten zien. Ook daar kwam vooralsnog niets van terecht:

Dalafvoer Rijn bij Lobith

De droge hete zomer van 2003 en 2018 zou je ook als anomalie kunnen zien. Zoals de warmere natte jaren ’80-90 dat ook zijn. Het weer en de mens, zijn net als aandelen: resultaten in het verleden zijn geen garantie voor de toekomst. Terwijl het modellenbakkers-gilde van Deltares en KNMI juist volledig draait op die aanname.

We lieten al zien aan metingen bij Zegveld: tussen 2003 en 2014 kreeg je nattere zomers. En in plaats van dat het veen inklonk door ‘verdroging’- zoals alle instituten aan het klimaatinfuus roepen-  bolde het veen zelfs op doordat ‘ t volzoog met water.

Daarnaast trekt Deltares in 2010 een ’trend’ door in waterafvoer van de Rijn, waarover zij publiceerden. Zij constateerden echter dat er GEEN statistisch waarneembare (plotse) trend in piekafvoeren was in afgelopen eeuw, buiten een gestage 5%-trend. Valt dat even tegen. Dat je geen versnelde trend vindt die het Al Gore-scenario kracht bij zet, buiten een saaie gestage 5%.

Maar wanneer je dus de hoge piekafvoeren van de jaren ’90 als ’trend’ gebruikt, en die trek je door tot het oneindige. Ach laten we Diermanse et al van Deltares zelf citeren hoe ze ’t aanpakken

Extension of the original data series by synthetic data ( = gefabriceerde data die niet bestaan, doen alsof je de jaren ’90 linear mag doortrekken) demonstrates that the statistical tests will reject the null hypothesis if the presumed trend will continue over the next decades.

Therefore, the fact that the discharge series of the Rhine and Meuse rivers are close to giving evidence of non-stationarity should serva as a serious warning for the possibillity of a systematic increase in river discharges.

Meer ruimte voor de rivier claimen voor bv de Prozac-paardjes van Staatsbosbeheer

Wanneer we dat uit ’t Belangenchinees vertalen staat hier:

K**, de data geven geen aanleiding om een versnelde trend te zien. Maar wanneer we uit die data het stukje selecteren dat ons van pas komt, en we trekken dat stukje door tot de toekomst: dan hebben we toch die rampzalige urgentie waarvan onze baantjes zo afhangen. En ’t lijkt nog geloofwaardig ook.

🙂

Ruimte voor de Rivier

‘Afvoeren die nog nooit zijn waargenomen’
Wat het nieuwe model GRADE van KNMI/Deltares betreft. Het zal ongetwijfeld heel kunstig in elkaar zitten. Het rekent ook alle eventuele neerslag in Duitsland in het jaar 2050 mee of zo, en voorspelt ook de afspoeling in het hooggebergte van Zwitserland in het jaar 2100 wanneer Alpenkoeien op stal staan. Iets in die geest.

Of de hoeveelheid pis die een kudde berggeiten in bij Basel de rivier in watert in ’t jaar 2085. Je kunt een model complexer maken door nog meer details toe te voegen, maar nauwkeuriger?

En goh, na politieke kritiek blijken er dan minder hoge rivierdijken nodig dan eerder gezegd wanneer je- zoals Deltares eerst deed’, een lineaire trend doortrekt op basis van de jaren ’90 (‘synthetic data’), zo schrijft H20 Netwerk in 2016:

Tot nu toe wordt de ‘maatgevende afvoer’ van rivieren bepaald op basis van statistische extrapolatie van gemeten afvoeren bij Lobith. Deze methode houdt geen rekening met het gedrag van de rivier bovenstrooms bij afvoeren die nog nooit zijn waargenomen. De GRADE-benadering levert een realistische benadering op van de afvoeren bij Lobith en maakt ten opzichte van de statistische extrapolatie significant lagere dijken mogelijk.

De cruciale zinsnedes zijn zwart gemaakt.

Bron: conferentie presentatie van Deltares 2010; Lineaire trend, geen versnelling

GRADE produceert een virtuele trend in piekafvoer die OOK op hete KNMI-lucht is gebaseerd, maar die ietsjes afvlakt, en dat voelt ‘realistischer’ 🙂 Al kan het er net zo naast zitten, maar dan lijkt ’t nauwkeuriger.

Let ook op die fantastische zin ‘Afvoeren die nog nooit zijn waargenomen‘. Net als ‘diersoorten die nog nooit zijn ontdekt maar die kunnen uitsterven’, zodat je kunt roepen dat wel 1 miljoen soorten uitsterven. Of die ‘realistische benadering’, wat is het verschiil in betekenis met ‘bij nader inzien politiek meer gewenst’?

Essentiele literatuur om het verschil tussen ‘liegen’ en ‘bullshit’ te duiden

Eigenlijk heb je Clintel niet nodig, zo te zien dat GRADE wel moet Bullshit moet zijn. Een gekunstelde manier om ergens mee weg te komen.

De verlokking van baantjes en onderzoeksubsidie, het doet meerdere instituten op de klippen varen. Zie in dat verband ook mijn onderzoek Sjoemelnatuur (met Marcel Crok) hoe het PBL biodiversiteit-grafieken manipuleert om de Ecologische Hoofdstructuur te verkopen.

4 Replies to “Rijngodin Lorelei laat KNMI/Deltares op klippen varen…”

  1. Rypke, één van je betere artikelen. Geweldig!! Ik ben benieuwd wanneer de overheid dit soort reacties op officieel (fake)nieuws zullen gaan verbieden. Past tenslotte totaal niet in de huidige klimaatdictatuur!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *