Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welk er geen Westerse beschaving was geweest. We beginnen vandaag met het Oud Testamentische boek Numeri, het boek van nummers, getallen.

Je zal je eens afvragen, hoe een Giga-Ter Apel-tentenkamp vol Asielzoekers voor Het Beloofde Land aan voedsel komt in de ovenhete Sinai-woestijn met exact ‘zeshonderddrieduizend vijfhonderdvijftig mannen’ (Numeri 1:46) in de militaire leeftijd. Met hun vrouwen en kinderen en hun omvangrijke veestapel, waar lieten ze hun poep en afval. 

Die vraag blijft onbehandeld, maar je leert wel in Numeri dat er 273 meer eerstgeborenen waren dan er van de Levieten (22 duizend) geteld waren.

Volkstelling
Je krijgt het antwoord van De Heere pas getrakteerd in Numeri 11, nadat dit volk klaagt dat ze geen vis te eten hebben zoals in Egypte. Met kwakkels uit de lucht, ‘totdat het u de neus uitkomt en u er van walgt’… Wanneer je iets eet tot het je neus uitkomt, dan heb je die uitdrukking (onbewust) ge-erfd van de Bijbel, het is een ge-ergerde uitspraak van De HEERE.

Het boek Numeri moet zo heten, omdat het begint met een volkstelling. Per stam, zoals Zebulon en de priesterkaste Levi (Levieten, de nazaten van de stam waartoe Aaron behoort) worden exacte getallen van haar bevolking geteld door Mozes.

Dat moet bij Goddelijke opdracht zodat de Heere belasting kan heffen, en Heere-dienst. Die opdracht kreeg Mozes ook al in Exodus 30:12:

Wanneer u het aantal Israëlieten opneemt, volgens hun tellingen, dan moet ieder bij hun telling aan de HEERE een losgeld geven voor zijn leven, opdat er bij hun telling geen plaag over hen komt.

In Numeri luidt de opdracht zo:

De HEERE sprak tot Mozes in de woestijn Sinaï, in de tent van ontmoeting, op de eerste dag van de tweede maand, in het tweede jaar nadat zij uit het land Egypte waren vertrokken: Neem het aantal op van heel de gemeenschap van de Israëlieten, ingedeeld naar hun geslachten en naar hun families, overeenkomstig het aantal namen, al wie mannelijk is, hoofd voor hoofd.

Het gaat om ieder in Israël die met het leger uittrekt, van twintig jaar oud en daarboven. Die moet u tellen, ingedeeld naar hun legers, u en Aäron. Van elke stam moet er een man bij u zijn die hoofd van zijn familie is.

Voor die enorme telklus krijgt Mozes twaalf hulpen toegewezen, stamvertegenwoordigers. Je leest dan bijvoorbeeld, dat er 46500 weerbare mannen tot de stam van Ruben behoren;

De zonen van Ruben, de eerstgeborene van Israël, hun afstammelingen, waren er, ingedeeld naar hun geslachten en naar hun families, overeenkomstig het aantal namen, hoofd voor hoofd, al wie mannelijk was, van twintig jaar oud en daarboven, allen die met het leger uittrokken, zij die geteld waren uit de stam Ruben: zesenveertigduizend vijfhonderd.

Exacte aantallen tot de mens nauwkeurig
Wanneer er bij ieder gezin evenveel zonen zouden zijn als bij Jacob, dan kun je dat aantal nog met twaalf vermenigvuldigen. Dan kun je het nog verdubbelen omdat er evenveel meisjes als jongens gemiddeld worden geboren. En dan moet je de vrouwen er nog bij optellen. Met Bijbelse logica zou alleen al de stam Ruben dan een omvang van vele honderdduizenden moeten hebben.

Waar halen die hun eten vandaan in een schroeiende woestijn, terwijl ze rond een tent hangend wachten op Asiel in het Land Kanaan? Uiteindelijk zouden volgens Numeri er dan meer dan zeshonderdduizend volwassen mannen in die woestijn rond hun tent hangen, tot ze toegelaten worden.

Allen van de Israëlieten die geteld waren, allen die met het leger uittrokken in Israël, naar hun familie, van twintig jaar oud en daarboven; allen die geteld waren, waren zeshonderddrieduizend vijfhonderdvijftig man.

In Exodus 38:26 dient die telling zoals gezegd voor de belastingheffing. Het schijnt, dat al die miljoenen mensen die in de woestijn kamperen al hun goud en geld bij zich dragen:

Eén beka per persoon, dat is een halve sikkel, gerekend volgens de sikkel van het heiligdom, voor ieder die bij de getelde personen van twintig jaar oud en daarboven ging behoren, zeshonderddrieduizend vijfhonderdvijftig man .

Een priesterklasse van 22 duizend
De Levieten hoeven geen belasting te betalen. Die worden wel geteld, en hun functie als stam is dat zij het plaatsvervangende mensenoffer zijn, zoals de Heere alle eerstgeborenen in Egypte sloeg.  Zij en hun nakomelingen zijn aangesteld voor de eredienst rond de tabernakel, als priesterklasse. Die functie van de priesterklasse, dus uit de nazaten van Aaron lees je in Numeri 3:12:

De HEERE sprak tot Mozes: En Ik, zie, Ik neem de Levieten uit het midden van de Israëlieten, in plaats van elke eerstgeborene onder de Israëlieten, die de baarmoeder opent. De Levieten zullen Mij toebehoren, want alle eerstgeborenen behoren Mij toe. Op de dag dat Ik alle eerstgeborenen in het land Egypte trof, heb Ik alle eerstgeborenen in Israël, van de mensen tot het vee, voor Mijzelf geheiligd. Zij behoren Mij toe. Ik ben de HEERE.

Die worden geteld vanaf de eerste maand dat ze geboren zijn, en zij moeten allemaal in een kamp rond de Tabernakel wonen, de latere tempel. In Numeri 3:33 lees je dan, hoeveel dat er zijn:

Al degenen van de Levieten die geteld waren, die Mozes en Aäron, op bevel van de HEERE, ingedeeld naar hun geslachten telden, al wie mannelijk waren van één maand oud en daarboven, waren tweeëntwintigduizend.

Even verderop worden dan alle eerstgeborenen van Israel geteld vanaf hun eerste maand:

De HEERE zei tegen Mozes: Tel alle mannelijke eerstgeborenen onder de Israëlieten, van één maand oud en daarboven; en neem het aantal van hun namen op. En neem voor Mij de Levieten – Ik ben de HEERE – in plaats van alle eerstgeborenen onder de Israëlieten, en het vee van de Levieten in plaats van alle eerstgeborenen onder het vee van de Israëlieten.

Mozes telde, zoals de HEERE hem geboden had, alle eerstgeborenen onder de Israëlieten. Het aantal namen van alle mannelijke eerstgeborenen van één maand oud en daarboven, overeenkomstig degenen van hen die geteld waren, was tweeëntwintigduizend tweehonderddrieënzeventig.

Er zijn dus 22 duizend Levieten, die met hun getal de eerstgeborenen vrijkopen. Het ‘teveel’ van 273 moet dan met losgeld ‘vrijgekocht’ worden, dat ze aan Aaron schenken:

Wat betreft de tweehonderddrieënzeventig eerstgeborenen van de Israëlieten die vrijgekocht moeten worden, die het getal van de Levieten te boven gaan, moet u per hoofd vijf sikkel innen. U moet die innen, gerekend volgens de sikkel van het heiligdom. Die sikkel is twintig gera waard. En dat geld moet u aan Aäron en aan zijn zonen geven, als losgeld voor degenen die vrijgekocht moeten worden van hen die het getal van de Levieten te boven gaan.

De nauwkeurige getallen in een onwaarschijnlijk verhaal
Zo zie je dus dat de HEERE 1 volksstam opeist, de Levieten op als menselijk losoffer, twee-entwintigduizend man (de meisjes niet meegerekend). Door hun priesterlijke bemiddeling moeten via allerlei in Leviticus omschreven dierenoffers de toorn van de HEERE afwentelen. Iedere eerstgeborene is gekend en geteld. De ouders wiens kind niet in menselijk offer door een Leviet gecompenseerd wordt, die moeten een geldelijk losoffer betalen aan die priesterkaste.

Wat Numeri bijzonder maakt, is dat ze tot de 273 nauwkeurig en de 603.550 nauwkeurig de tellingen opgeven. En niet ‘honderden’ of ‘duizenden’, ruwe schattingen. Zo wordt een nauwkeurigheid in geschiedschrijving gepostuleerd, waar moderne geschiedschrijvers nog een puntje aan kunnen zuigen. Alsof je het exact aantal doden in een veldslag hebt geteld in de Tachtigjarige Oorlog.

Je weet dus wel dat er 273 ‘teveel’ eerstgeborenen waren, die afgekocht moesten worden bij Aaron. Terwijl nergens staat vermeld hoe ze- bijvoorbeeld hun afval kwijtraakten, zonder vliegenplagen, en dat in de schroeiende hitte van de woestijn. Of waar al hun vee kon grazen in een dorre woestijn, terwijl ze dagelijks dieroffers doen. Als je zo op elkaar’s lip zit in de hitte, dan moeten er toch vechtpartijen uitbreken.

Waarop koken miljoenen mensen in de woestijn hun potje? Dat staat niet in de Bijbel, maar dus wel de exacte aantallen weerbare mannen.

De Uittocht leest bij een beetje nadenken, als een absurd verhaal. Miljoenen mensen zijn dus op de voet uit Egypte gevlucht, om een tentenkamp op te slaan midden in de schroeiende Sinai-woestijn. Daar wachten ze twee jaar op Asiel in Het Beloofde Land. Nadat ze eerst van Mozes al hun religieuze wetten en voorschriften kregen, gereciteerd vanaf de heilige berg Horeb door de Heere.

Ook vreemd aan de Bijbel is de ellenlange opsomming van geslachtsregisters. Die kunnen hele Bijbelbladzijden innemen, om zo een nauwkeurigheid van tijd (leeftijden en geboortejaar) te suggereren. Terwijl iconische verhalen met hoge symbolische waarde, zoals de Toren van Babel in enkele alinea’s worden afgedaan.

De les van vandaag: Dat de priesterklasse dus letterlijk het vervangende offerlam, de eerstgeborene in menselijke vorm was, heb ik in mijn Protestantse jeugd nooit meegekregen. Nu dus wel en zo blijft de Bijbel je altijd weer verbazen. Heb een goede zondag.