in dit zaterdagse archiefverhaal mijn publicatie voor Elsevier Weekblad op 16 februari 2016, die inmiddels door de actualiteit met de Klimaatwet, Corona en 2030 Agenda is ingehaald. Invloedrijke academici roepen dat zij ‘de aarde’ willen redden via het instellen van een autoritair regime. Want de wetenschap staat aan hun kant. Die filosofie – sciëntisme- en haar bestuurlijke evenknie ‘Technocratie’ (net als China) is gevaarlijk.

Technocratie, ‘regering door experts’ (dictatuur)
In de krochten van internet kon je al extreem-ecologische groepen vinden als Voluntary Human Exctinction Movement. Die beweging roept op tot het vrijwillig afzien van kinderen, zelfmoord is nog beter. Om de aarde te verlossen van de mensheid. Dat de club al jaren bestaat, betekent dat ook onder eigen achterban weinig animo bestaat voor die aanbeveling.

Relatief nieuw is dat oproepen die vroeger extreem klonken, steeds vaker jn mainstream-media en wetenschappelijke bladen verschijnen, die ook unaniem sympathiseren met doelstellingen van extremisten als ‘Extinction Rebellion’. Pleidooien voor autoritair ingrijpen buiten de democratische orde, zijn steeds meer gemeengoed. De meeste wetenschappers – de consensus- zouden namelijk de probleemanalyse delen over een ecologische noodtoestand, die radicalisme rechtvaardigt.

Dat signaleert de Duitse sociaal wetenschapper Nico Stehr in de Frankfurter Allgemeine.

Stehr waarschuwt daarom dat ‘mensen die gedrogeerd zijn door kennis, zo vaak vijanden van vrijheid worden’. Hij noemt Hans Joachim Schellnhuber als 1 van vele voorbeelden. Deze klimaat-adviseur van de Duitse bondskanselier Angela Merkel is een van de meest geciteerde klimaatwetenschappers in Duitse media. Schelnnhuber is ook het brein achter de Pauselijke milieu-encycliek.

Schellnhuber roept op tot een ‘radicale transformatie’ van samenleving en economie. Voor de planeet.

Hoe die omslag in menselijk gedrag plaats kan vinden zonder autoritaire machtsgreep, dat laat de wetenschapper in het vage. Schellnhuber’s keuze van wereldprioriteiten valt alvast in vruchtbare aarde. Terwijl christenen in Syrië vervolgd werden door moslim-extremisten, projecteerde het Vaticaan in december bedreigde pandaberen op de Sint Pieter.

Om ‘de ecologische crisis’ mondiaal te agenderen.

Filosoof William Ophuls windt er in ‘Plato’s Revenge: Politics in the Age of Ecology’ – verschenen bij MIT Press- alvast geen doekjes om. Een technocratisch regime moet mensen hun leefruimte begrenzen. ‘De natuur’ – lees wat natuurwetenschappers vinden- is voortaan maat van alle dingen.

Ophuls beschrijft zichzelf als vriendelijke man, die ‘in de natuur wandelt, wanneer hij niet achter zijn schrijfdesk zit, of dit nu in zijn Californië is of de bergen van Europa.’ De mainstream-milieuactivist en arts David Shearman pleit openlijk voor installatie van een autocratisch regime in ‘The Climate Change Challenge and the Failure of Democracy’. Om de planeet te genezen.

‘Rechten voor de Planeet’
Nederlandse media doen vrolijk mee. De groene jurist Polly Higgins werd recent door Milieudefensie op een voetstuk gezet in huisblad Down to Earth. De redactie verwelkomde Higgins haar oproep, om directeuren van kolencentrales gevangen te nemen.

De VPRO zette Higgins in november op een schild als ‘Advocate van de Aarde’, afgelopen maand nog weer voor ‘One World’, het voormalige huisblad van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Omdat ze de agenda promoot van het Koningshuis, hun Earth Charter.

Higgins zoekt een supra-nationale achterdeur via het internationale strafhof om misdaden tegen de planeet strafbaar te maken. Dus buiten nationale soevereiniteit om. Bedrijven die zij als ecologisch schadelijk ziet moeten dan sluiten. De wetenschappelijke consensus over milieuproblematiek zou radicaal ingrijpen rechtvaardigen.

De bij NOS Journaal, dagblad Trouw en overheidsbestuurders populaire klimaatactiegroep Urgenda, deed met juridische middelen al zo’n greep naar de macht. Met beroep op ‘de klimaatwetenschap’ dwongen zij via de rechter hogere CO2-reductiedoelen af voor 2020.

De kosten voor die Urgenda-doelen komen bovenop de grootste staatsuitgave in de Nederlandse geschiedenis: Het SER-Energieakkoord. Volgens de Algemene Rekenkamer is meer dan 70 miljard euro aan subsidie-verplichtingen nodig tot 2035 om de energiedoelen te halen uit dit akkoord. Die ‘energietransitie’ ontleent haar rechtvaardiging uitsluitend aan ‘de klimaatwetenschap’.

Hoewel koopmansgeest bij de bouwsector mogelijk zwaarder woog. Geen enkel Kamerlid buiten Reinette Klever (PVV) stelde vragen over kosten en baten. De politicus die kanttekeningen plaatst heet al snel ‘ontkenner’ van ‘de klimaatwetenschap’. Die ‘ontkenner’-beschuldiging is een verwijzing naar Holocaust-ontkenning.

Een stempel dat dagblad Trouw vrijmoedig plakt op mensen die andere prioriteiten kiezen dan klimaatwetenschap. Niet meer dan een brief van 63 activist-hoogleraren – geplaatst in Trouw- was nodig om bij de Kamer de sluiting van gloednieuwe kolencentrales af te dwingen. Kosten spelen geen rol.

Planetaire Grenzen, Club van Rome in ander jasje
De grens tussen wetenschappelijke autoriteit en autoritaire politiek vervaagt dus. Stehr vraagt zich daarom af of alleen milieuwetenschappers werkelijk weten wat goed is voor de mensheid. Risico-analist en chemicus Jaap Hanekamp vindt- net als Stehr- van niet.

Volgens hem is de stelling dat wetenschap op alle vragen het beste antwoord geeft- inclusief welzijn van de gehele mensheid- geen wetenschap. Het is een seculiere filosofie: sciëntisme.

Hanekamp publiceert deze maand in het Journal of Contingencies and Crisis Management zijn kritiek Scientism and Utopian Thought’: ’Binnen sciëntisme zie je een kwaadaardige verschuiving van ‘wetenschap geeft ons kennis van de realiteit’ naar ‘Alleen wetenschap geeft ons kennis van de werkelijkheid.

In dit geval uit naam van een verondersteld voordeel voor alle mensen in het nu en de toekomst’.

Hanekamp schreef een repliek op de publicatie in Science in 2015 van milieuwetenschappers als Wil Steffen ecoloog Johan Rockstrom. In het artikel Planetary Boundaries: Guiding Human Development on a Changing Planet’ stellen zij op eigen gezag vast wat de veilige leefgrenzen zijn voor de gehele mensheid. Diverse veilige ecologische grenzen zouden sinds de Industriële Revolutie overschreden zijn.

Er zouden nu al meer diersoorten zijn uitgestorven dan zij veilig achten. Ook zou de CO2-concentratie al te hoog zijn. Zij bepleiten oprichting van een wetenschappelijk elitegroep die ‘de transitie naar duurzaamheid onderzoekt’ voor het ‘Systeem Aarde’. In voorzichtig academisch proza pleiten zij dus voor een door wetenschappers afgedwongen mondiale cultuurverandering.Die stelling is zuiver sciëntisme volgens Hanekamp, en daarom gevaarlijk.

Wagenings ecoloog Wim de Vries – mede-auteur van de Science-publicatie – onderschrijft een deel van die kritiek. ‘Het idee dat alleen (natuur)wetenschap tot absolute kennis leidt is inderdaad geen wetenschappelijk argument’, schrijft hij per e-mail. Hij onderkent ook het gevaar van wat Hanekamp het ‘sciëntisme’ noemt.

Eugenetica, ‘De Deskundigen’
Zoals filosoof-historicus en rechtsgeleerde Jean Louis Vullierme toont, heeft dit sciëntisme namelijk een historisch beladen erfenis. In zijn bij De Bezige Bij verschenen boek ‘De Spiegel van het Westen, het Nazisme en de Westerse beschaving’ beschrijft Vullierme de wetenschappelijke rechtvaardiging achter projecten van rassenverbetering vanaf eind 19de eeuw, de zogenaamde eugenetica.

Vullierme toont hoe de combinatie van wetenschappelijk racisme als consensus van die tijd en kolonialisme historisch kwaadaardig uitpakte.

Wat het academisch establishment als ‘normaal’ gaat beschouwen in het ene tijdperk, kan later extreem overkomen. Neem Francis Galton (1822-1911) die de term eugenetica uitvond. Eugenetici als Galton ontleenden inspiratie aan de dierfokkerij. Net als de neef van Galton- Charles Darwin- deed voor zijn evolutietheorie. De fokker selecteert goede eigenschappen en elimineert de slechte uit zijn veestapel.

‘De Natuur’ is de fokker van de evolutie via natuurlijke selectie.

Galton zag intelligentie als volledig erfelijk, net als oogkleur. Maar ook een slechte eigenschap als domheid zou dus erfelijk zijn. En zoals Charles Darwin schreef in ‘the Descent of Man’, zijn boek over menselijke evolutie, is ‘geen fokker zo stom om de slechte dieren uit de veestapel zich te laten voortplanten.’

De Victoriaanse aristocratie dicteerde de wetenschap, en hun invloed echoot nu door via de Club van Rome. Zij zagen zichzelf als hoogste mensvorm in de evolutie. De Pygmee werden als ‘missing link’ gezien tussen aap en mens, een lagere vorm.

Steeds meer inferieure mensen- zoals de katholieke Ieren- zouden overleven door de relatieve welvaart van het Industriële tijdperk. De natuurlijke selectie werkte niet meer gunstig voor traag voortplantende aristocraten. Eugenetici meenden dat een progressieve staat die degeneratie van de bevolking moest keren met eugenetische kennis in de hand.

Onfris Groen
In de Verenigde Staten liet natuurbeschermer en eugeneticus Madison Grant zich door Galton inspireren, zo toont historisch onderzoek. Grant was de jachtvriend van president Theodore Roosevelt, en geliefd onderdeel van de bestuurlijke elite. Hij richtte in 1922 de Galton Society op waar de crème van eugenetica samenkwam.

Hij schreef wat Adolf Hitler ‘Mijn Bijbel’ noemde in zijn dankbrief aan Grant: ‘The passing of the Great Race’. Dit boek was een populair-wetenschappelijke verklaring van de Europese geschiedenis vanuit eugenetisch perspectief.

Kwalitatieve verschillen in cultuur verklaarde Grant volledig vanuit de natuur, het ‘ras’. Via evolutionaire rassenstrijd had zijn Noordse ras de hoge cultuur verdedigd. Maar de Industriële Revolutie bevorderde overleving van inferieure rassen. Grant voorzag een door de staat geforceerde transitie naar een Amerika zonder inferieure mensen.

Eugenetische wetenschap zou bij dit transitieproject leidend zijn. Grant’s invloedrijke lobby zorgde voor raciaal bepaalde immigratiewetten in 1924. Grant lobbyde tegelijk met milieuorganisaties als de Sierra Club voor wildernisparken. (zie kader ‘Onfris Groen’).

Wildlife Conservation Society
De door Madison Grant opgerichte Wildlife Conservation Society (voorheen New York Zoological Society) is nu 1 van ’s werelds grootste natuurclubs. Zij wisten iedere vermelding van Grant als oprichter uit de boeken. Dat sprake is van actieve geschiedsherschrijving in groene hoek, ondervond de historicus Jonathan Spiro in 2009. Hij moest Grant’s leven via indirecte bronnen reconstrueren.

Want al zijn eigen correspondentie was vernietigd door erfgenamen. Grant ’s verlangen naar ongerepte natuur en raszuiverheid was echter een gangbare combinatie. Ook natuurbeschermer en president van de Universiteit van Wisconson, Charles van Hise stelde dat toepassing van eugenetica de ‘defectieve klassen in 1 generatie zou doen verdwijnen’.

Dankzij een naoorlogs PR-probleem verdween niet alleen Grant’s naam uit de annalen van milieubescherming. Ook ‘eugenetica’ als wetenschap verdween uit de openbaarheid. Ook al zal niemand ontkennen dat voor menselijk gedrag een biologische basis bestaat.

De aristocratische agenda van ‘inferieure’ bevolkingsbeperking ging ondergronds met andere naam en middelen. Neem de Population Council in New York. Deze organisatie besteedt 34 procent van haar budget aan het eufemistische ‘reproductive health’ bij Afrikanen: geboortebeperking. De club is gesticht door het bestuur van de door Grant mede opgerichte American Eugenics Society.

Die AES leeft nu voort onder haar nieuwe naam Society for Biodemography and Social Biology.

Zoals Vullierme vaststelt is consensus – de mening van de meeste wetenschappers- kortom vaak zeer tijdgebonden. Enige historische bescheidenheid lijkt dus gerechtvaardigd. Niettemin pleiten academici op het blog van klimaatwetenschapper Bart Verheggen al voor het strafrechtelijk vervolgen van dissidente wetenschappers als klimaateconoom Richard Tol.

Omdat ze mogelijk ‘bloed aan hun handen hebben’. Volgens Tol zijn er mondiaal grotere economische prioriteiten dan kooldioxide-beleid. En dat is ‘Verboten’ bij velen die zich nu als hoeders van ‘de klimaatwetenschap’ zien.

Rest daarom aan Milieudefensie de vraag, wat voor toekomstplannen zij hebben. ‘Of ik het eens ben met advocate Polly Higgins durf ik niet te zeggen voordat ik haar boek heb gelezen’, stelt Donald Pols, directeur van Milieudefensie.

‘De toenemende groei van de invloed van het staatsgezag op het leven van individuen, is een belangrijk punt. In naam van de strijd tegen een veelvoud van “bedreigingen” wordt de positie van de staat ten opzichte van de individu versterkt en in wetgeving vastgelegd. Wanneer “Klimaat” als excuus wordt gebruikt om wezenlijke vrijheden in te perken is Milieudefensie er geen voorstander van.’

Fiew.