Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek dat eeuwenlang basis was van de Westerse cultuur. Vandaag ronden we de lezing af van bijbelboek Jozua. Deze Jozua lijkt op een meer militair gerichte versie van Mozes, waar de HEERE ook rechtstreeks tegen spreekt, een krijger-profeet.

Nadat de slachting van 31 koningen en hun volken is afgerond en hun land ‘in erfelijk bezit’ is genomen door de Israëlieten, gebeurt er eigenlijk weinig spannends meer in Jozua.  Ze verdelen het land onderling, sluiten een verbond en Jozua sterft op 110-jarige leeftijd.

Bingo!
Vanaf Jozua 13 wordt het veroverde land door Jozua verdeeld onder 11 stammen. De stam Levi krijgt niks, want die krijgen al hun deel van alle (Vee, en voedsel-)offers die de stammen moeten brengen voor de tempeldienst. Dat land verdelen doen ze via het opwerpen van lootjes, als bij een Bingo-avond, zoals hier in Jozua 19:

10Het derde lot kwam tevoorschijn voor de nakomelingen van Zebulon, naar hun geslachten. Het gebied dat hun erfelijk bezit was, strekte zich uit tot aan Sarid.
11Hun grens loopt omhoog naar het westen en Marala, reikt tot Dabbaseth en reikt tot de beek die voor aan Jokneam loopt.
12Van Sarid draait hij naar het oosten, waar de zon opgaat, naar het gebied rond Kisloth-Tabor, komt uit in Dobrath en loopt vervolgens omhoog naar Jafia.

13Vandaar gaat hij naar het oosten, waar de zon opgaat, langs Gath-Hefer, in Eth-Kazin, en hij komt uit in Rimmon-Methoar (dat is Nea).
14En deze grens buigt in noordelijke richting naar Hannathon, en zijn eindpunt is het dal van Jiftah-El.
15En Kattath, Nahalal, Simron, Jidala en Bethlehem: twaalf steden met hun dorpen.

16Dit is het erfelijk bezit van de nakomelingen van Zebulon, naar hun geslachten: deze steden met hun dorpen.

Dit gaat dus elf stammen lang zo door, en dan heb ik de kortste opsomming er uit gevist. Jozua krijgt zelf een stad, Timnath-Serah ‘in het bergland van Efraïm, dus Noord Israël, het huidige Samaria (Jozua 19:51-52)

Vervolgens herbouwde hij die stad en ging er wonen.
51Dit is het erfelijk bezit dat Eleazar, de priester, en Jozua, de zoon van Nun, en de familiehoofden van de stammen, door het lot aan de Israëlieten als erfelijk bezit toewezen, in Silo, voor het aangezicht van de HEERE, bij de ingang van de tent van ontmoeting. Zo voltooiden zij de verdeling van het land.

Zes Vrijsteden
Waar die stad ligt, daar zijn archeologen nog steeds naar op zoek, in het zuiden van Samaria bij Khirbet Thibna, zo vermeldt de Jerusalem Post.Nog opmerkelijker is, dat er zes ‘vrijsteden’ worden aangewezen, waar je naartoe kan vluchten als je iemand hebt doodgeslagen en voor bloedwraak moet vluchten (Jozua 20):

1Verder sprak de HEERE tot Jozua:
2Spreek tot de Israëlieten en zeg: Wijs voor uzelf de vrijsteden aan waarover Ik door de dienst van Mozes met u gesproken heb,
3zodat iemand die een doodslag heeft begaan, die iemand zonder opzet, niet met voorbedachten rade, om het leven heeft gebracht, daarheen kan vluchten, opdat ze voor u tot een toevlucht zijn tegen de bloedwreker.

Er is nog een akkefietje over een altaar bij de Jordaan, met de stam van Ruben en een deel van Manasse. Dan zweren ze bij de ‘God der Goden’ (Jozua 22:22)dat ze er niks verkeerds mee bedoelden.

21Toen antwoordden de nakomelingen van Ruben, de nakomelingen van Gad en de halve stam Manasse, en zij spraken tot de hoofden van de duizenden van Israël:
22De God der goden, de HEERE, de God der goden, de HEERE, Hij weet het; Israël zelf zal het ook weten! Als het door opstandigheid of door trouwbreuk tegen de HEERE is, behoud ons heden dan niet.

Dus het is niet zozeer dat er maar 1 God is, mono-theïsme. Maar dat zij vinden dat hun God de beste is, zo zou je kunnen concluderen. Net als dat supporters van Ajax vinden van hun eigen club.. Datzelfde idee kwamen we al tegen in de lofzang op de HEERE als ‘strijder’, ‘krijgsman’ in Exodus 15, nadat Hij de farao en zijn legers had ‘uitgeroeid’:

11Wie is als U onder de goden, HEERE? Wie is als U, verheerlijkt in heiligheid, ontzagwekkend in lofzangen, U Die wonderen doet?

De HEERE kreeg dankzij de Bijbel van de Israëlieten de beste PR, de ‘God der Goden’-passage kom je ook in Psalm 50 nog eens tegen. Er is maar 1 de beste, die van ons.

‘Omwille van uw leven’…
Vervolgens krijgen ze nog de vermaning mee om God lief te hebben en zijn geboden te behouden (Jozua 23:8)

8Maar u moet zich aan de HEERE, uw God, vasthouden, zoals u tot op deze dag gedaan hebt.
9De HEERE heeft immers grote en machtige volken van voor uw ogen verdreven. En wat u betreft: niemand heeft tegenover u stand kunnen houden tot op deze dag.

10Eén man uit u zal er duizend achtervolgen, want het is de HEERE, uw God, Zelf Die voor u strijdt, zoals Hij tot u gesproken heeft.
11Wees daarom, omwille van uw leven, zeer op uw hoede dat u de HEERE, uw God, liefhebt.

…want wie God niet liefheeft, die komt akelig aan zijn einde. Dat is echte liefde, naar Oud-Testamentisch gebruik. Ook moeten de Israëlieten waken voor hun raszuiverheid, dat ze niet met het gojim mengen, wat bij de mensen die christus niet aannamen maar hem kruisigden tot vandaag toe een gebod bleef. :

12Want als u zich op enigerlei wijze hiervan afkeert en u vastklampt aan de rest van deze volken, deze hier die bij u overgebleven zijn, en u huwelijksbanden met hen aangaat, en u zich met hen zult inlaten en zij met u,

13weet dan zeker dat de HEERE, uw God, niet zal doorgaan met het verdrijven van deze volken uit hun bezit van voor uw ogen. Maar zij zullen een strik en een val voor u zijn, een gesel op uw zijden en prikkels in uw ogen, tot u verdwenen bent uit dit goede land, dat de HEERE, uw God, u gegeven heeft.

Aanbod dat je niet weigeren kunt
En in Jozua 24 staat Jozua als 110-jarige stokoude voor de gemeenschap van stammen. Vervolgens wordt de wonderlijke heilsgeschiedenis met militaire hoogstandjes nog eens opgehemeld. Dit om te benadrukken dat het maar beter is dat je HEERE dient, en niet zelf wat aanrotzooit:

Zo heb Ik u een land gegeven waarvoor u zich niet ingespannen hebt, en steden die u niet gebouwd hebt, en u woont erin. U eet van wijngaarden en olijfbomen die u niet geplant hebt.
14Nu dan, vrees de HEERE, dien Hem in oprechtheid en trouw, doe de goden weg die uw vaderen gediend hebben aan de overzijde van de rivier en in Egypte, en dien de HEERE.

15Maar als het in uw ogen kwalijk is de HEERE te dienen, kies voor u heden wie u zult dienen: óf de goden die uw vaderen, die aan de overzijde van de rivier woonden, gediend hebben, óf de goden van de Amorieten, van wie u het land bewoont. Maar wat mij en mijn huis betreft, wij zullen de HEERE dienen!

Dat aanbod is een soort ‘offer you can’t refuse’, zoals Don Corleone dat ook deed bij zakenpartners (aanbod accepteren of de kogel). Want anders ga je te gronde:

20Als u de HEERE zult verlaten en vreemde goden gaat dienen, zal Hij Zich van u afkeren; Hij zal u kwaad doen en Hij zal u vernietigen, nadat Hij u goedgedaan zal hebben.

Zo sluiten de Israëlieten dan opnieuw hun verbond, gevestigd op de Vreze des HEEREN, nu vertaald als ‘ontzagwekkend’…Dat heb je als mens ook nodig. Wanneer God er is, dan is er geen discussie meer mogelijk. Al die meningen, ego’s en je eigen bezwaren. Het gaat er in het leven ook niet om of je ‘het er mee eens’ wilt zijn. Niemand heeft ooit om je mening gevraagd.

Het gebeurt zoals het komt, en daar moet je maar mee handelen.

Jozua ‘schrijft deze woorden in het ‘Wetboek van God’ (Jozua 24:26), en ze richten een steen op onder een eik als gedachtenis. Vervolgens sterft hij en ze begraven hem in zijn eigen stad. Dan kan het bijbelboek Richteren beginnen, het koningsloze tijdperk zonder centraal gezag- zoals bij Mozes en Jozua. Heb een goede zondag.