Het Open Rivers Europe Programme in Amsterdam dat 50 miljoen dollar kreeg van miljardairsfonds Arcadia Fund in 2021 voor Word Fish Migration Foundation en Dam Removal Europe van Herman Wanningen, heeft een letterlijke Amerikaanse evenknie. Het Open Rivers Fund, dat in 2016 gevuld werd met….50 miljoen dollar door miljardairsclub Hewlett Foundation met het zelfde doel: De promotie van het opblazen en verwijderen van stuwdammen in rivieren in de Verenigde Staten.
Het fonds zou oude en in onbruik geraakte dammen moeten verwijderen, precies wat Wanningen ook doet met Dam Removal Europe, naar Amerikaans voorbeeld. Zo is in de VS ook American Rivers actief sinds 1973 met het doel om dammen uit rivieren te verwijderen voor zalm, forel en andere vis.
Op zich een nobel doel, wanneer maar gekeken wordt of het ook echt helpt of romantische symboolpolitiek is met schadelijke neveneffecten. Het grootste huzarenstukje tot nu in de VS – waar dit fonds aan bijdraagt- is het deze zomer van start gegane Klamath River Renewal project. Voor 450 miljoen dollar worden in die rivier vier stuwdammen met waterkrachtcentrale verwijderd, met als hoofdreden dat zo de zalm weer bovenstrooms zou terugkeren.
We citeren:
Establishing the agreement to remove the Klamath dams took years of litigation and negotiations and required buy-in from over 40 stakeholders, including PacifiCorp, Tribal governments—specifically the Yurok, Karuk and Klamath Tribes—conservation organizations, and state, and federal agencies. The removal of the Klamath Dams is planned for 2023.
Partner project pages:
CalTrout: caltrout.org/campaigns/klamath-dams
Klamath River Renewal Corporation page: klamathrenewal.org
Reconnect the Klamath: reconnectklamath.org
Bring Home the Salmon: bringthesalmonhome.org
De vier dammen zijn in handen van energiemaatschappij Pacificorp. Voor de overdracht van die dammen werd in 2016 de Klimath River Renewal Coroporation opgericht, een publiek-private mengelmoes van allerlei belangenverenigingen. De bestuurders daarvan worden benoemd door de gouverneurs van Californië en Oregon. En vertegenwoordigers van wat lokale ‘first nations’-idioten die Indiaantje willen blijven spelen.
Volgens hun woordvoerder Craigh Tucker zou dit project het ‘grootste zalmrestauratieproject ter wereld’ zijn. Er gingen al tenminste sinds 2009 slepende procedures aan vooraf, met allerlei activistenclubs als Earthjustice om het project op de rails te krijgen. Met beroep op de bedreigde status van de Coho-zalm waarvoor de overheid verplichtingen heeft- dankzij wetgeving die zulke clubs eerder hielpen afdwingen- kregen ze de overheidsfinanciering voor elkaar voor dit kostbare project.
Lokale overheden zagen liever van het project af, omdat je rivierafvoer wisselvalliger wordt. Je bent je stuwmeren kwijt voor irrigatie van landbouw en je bent je waterkracht kwijt. Of die zalm ook meteen terugkeert is nog maar de vraag, zo bleek al in Noord Oregon waar 2 miljard dollar werd geïnvesteerd in zalmherstel. Maar ook in de Rijn, waar al honderden miljoenen euro’s werd geinvesteerd in het uitzetten van zalm en het passeerbaar maken van dammen met vistrappen.
In De Andere Krant kun je daar komende zaterdag meer over lezen. Ook bij de het project van de Klamath Rivier lees je oproepen tot realisme:
Felice Pace, who writes a blog on Klamath Basin environmental issues, said removing the four dams is not a panacea. Water quality will improve in the river after the dams are taken out, but not to the extent needed, he said.
The environmental impact statement on dam removal appears to back that up. Taking them out will eliminate toxic algae blooms in the reservoirs and restore more natural water temperatures.
Other water quality goals, though, such as reducing harmful levels of nutrients ‘would be accelerated but could still require decades to achieve,’ the report says.
‘That fact has tended to be overshadowed by the romance of dam removal and the exaggerated claims of its promoters,’ Pace said in an email.
Herman Wanningen van World Fish Migration Foundation en Dam Removal Europe krijgt geen ‘goed gevoel’ bij mij, en wil dus niets zeggen over wat hij nu werkelijk bijdraagt. Ze claimen afgelopen jaar liefst 325 dammen in Europa te hebben verwijderd. Maar dat doen ze helemaal niet zelf, ze liften vooral mee op projecten die vaak al door overheidsorganisaties in gang zijn gezet.
Dat is typisch hoe WNF-achtige mensen meestal werken, het kapen van andermans successen. bZijn maatje Arjan Berkhuysen is ooit door ondergetekende in het zonnetje gezet, als sjoemelaar met de boeken van de Waddenvereniging in WNF-stijl. Dat het lijkt alsof je werkt aan je doelstelling ‘natuurbehoud’ terwijl je alle fondsen sluist naar fondsen- en ledenwerving.
Inmiddels doet Arjan de vismigratie en is hij consultant bij milieuclubs die meedoen aan NL2120 van IUCN, Wageningen UR en hun overheid, die 110 miljoen euro vangen uit het Nationaal Graaifonds voor ‘Nature Based Solutions’ (term van IUCN). De Linksche Medemensch en kritische zelfreflectie, ’t is niet hun dingetje.
Maar hun talent om overal subsidie en fondsen los te peuteren is ze mee te geven. Terwijl het onduidelijk blijft wat zulke club met hun blinkende websites in de praktijk nu werkelijk voor elkaar boksen voor het doel dat ze belijden: terugkeer van zichzelf voortplantende populaties zalm, waar ondergetekende zich nu op heeft gestort.