Meerval in Westeinderplassen

 Deze presentatie van Duits viskundige Jörg Schneider uit 2019 laat zien welk gat een populatie meervallen kan slaan in kostbare uitzet-zalmpjes. Jaarlijks werden en worden twee miljoen jonge zalmen in de Rijn en zijrivieren losgelaten in het kader van het Duitse project ‘Zalm en Zeeforel 2020’, in de hoop dat er een zelf-voortplantende populatie komt. Maar de snel vermeerderende meerval lijkt samen met de aalscholver roet in het eten te gooien.

Een meerval gevangen door Rekelhof in de fuik

‘Nieuwe zoetwater-predator van zalm’
Op knelpunten op de trekroutes van zalmen zoals bij een waterkrachtcentrale met vistrap, vreten meervallen liefst 35 procent van passerende zalmen in een vispassage op bij een waterkrachtcentrale in de Garonne. Een meerval van 1 meter 60 vreet zo een zalm van 80 centimeter op, die ze opwachten aan het eind van de vistrap.Het gaat om de studie van Stephanie Boulatreaux die zij 2018 publiceerde in Plose One, ‘Atlantic Salmon have a new freshwater predator.‘

The lower-most obstacle on the River Garonne (Golfech power plant) was equipped in 1987 with a fish lift as fishway. The Atlantic salmon population was monitored since 1993 in the fishway where adult returns are counted with video [14]. However, potential predation by the European catfish inside the fishway is now raising concerns that introduced predators may challenge conservation efforts.

En na met een acoustische camera te kijken wat er door de vistrap passeerde, bleek het dat de meervallen bij de uitlaat vervolgens de uitzwemmende zalmen opwachten:

Acoustic camera records performed from April 4th to May 26th 2016 (51 days) at the exit of the fishway showed that there were often between one and six European catfish individuals waiting at the exit of the transfer canal. During this period, a total of 187 European catfish were observed exiting from the transfer canal and 86 coming back into the fishway.

During this same observation period (51 days), over the 39 salmon counted at the video fish-counting station, only 25 were observed at the exit of fishway by the acoustic camera. The remaining 14 salmon—unobserved with the acoustic camera (35%)—were predated by European catfish inside the transfer canal between the video station and the exit.

Een stuwmeer tjokvol hongerige meervallen, die je niet mag wegvangen en opeten, beschermd…

En de meervallen lijken ook de grote zalmen aan te vallen, een meerval van 1 meter 60 kan al een zalm van 80 centimeter opvreten:

Further investigation would be necessary to demonstrate selectivity or opportunism to consume prey. Our preliminary results show that 46% (31/67) of undetermined freshwater fish were attacked compare to 72% (18/25) for salmon. Large adult salmon (mean 80 cm total length), compare to generally smaller freshwater fish prey, could be preferentially selected by large catfish.

De meervallen specialiseren zich op de zalmen die van de vistrap komen.

Daarom gaat Jacco van Rijssel nu ook bij de waterkrachtcentrale van Vattenfall bij Alphen aan de Maas vergelijkbaar onderzoek doen. Jörg Schneider pleit in zijn presentatie voor predator control, met namen dus van meervallen, die ook de grote terugkerende zalmen opvreten.  En de aalscholver die zich een gat in de rondte kan eten in jonge zalmpjes.

…mini-meervalletje

Een probleempje: Meervallen mag je niet vangen om op te eten, je moet ze terugzetten omdat ze beschermde dieren heten in Nederlandse wateren. Net als de aalscholver, die hier niet mag worden bejaagd. Dus wordt er ongetwijfeld nog ‘meer onderzoek’ gedaan, terwijl deze ‘visstofzuiger’ (bijnaam door Nederlandse beroepsvissers) zich ook in het IJsselmeer steeds verder lijkt uit te breiden, net als een vos en steenmarter die een gat eten in kostbare weidevogelkuikens.