Voor een nieuwe publicatie over exploderende netbeheerkosten benaderde ik de woordvoerder van Tennet, Jorrit de Jong met wat prangende vragen. Hij is natuurlijk verkoper van het beleid als voorlichter en je krijgt vooral de politiek correcte antwoorden. Maar ze reageren wel keurig op tijd en heel correct.

Tennet valt onder politieke verantwoordelijkheid van D66-minister Rob Jetten en wordt de afgrond in geleid door ‘SER Topvrouw’ Manon van Beek. Een bedrijfseconome en mennudjur die niet gehinderd wordt door kennis van energie en natuurkunde. Ze is beter onderlegd in feminisme dan techniek, voor wie dat als een geruststelling mag klinken.

Tientallen miljarden euro’s hogere netkosten voor ‘het klimaat’
Onder dat proza zie je mijn eerdere conclusie bevestigd: De klimaatpolitiek laat netbeheer kosten exploderen, omdat je zowel aan de vraag- als aanbodkant meer wisselvalligheid toevoegt. De kans op blackouts blijft daardoor toenemen. Broeders in het goede als Delfts ingenieur Theo Wolters rekenden al voor, dat alleen al de netaanpassingen van het SER Energieakkoord oplopen tot 30 miljard euro. En dat is nog maar het begin.

Geachte Jorrit de Jong

Voor …… besteed ik aandacht aan de toenemende kans op blackouts door weersafhankelijke (‘duurzame’) energie, door onbalans in het net. In Duitsland waren in 2021 nog 1,5 miljard euro extra onkosten nodig voor noodingrepen bij onbalans. En dat is nog maar het begin.

Nu las ik dat u de inkoopkosten energie en vermogen- voor balans net- ook verder laat stijgen, met 100 procent dit jaar. En dat die kosten in vier jaar stegen van 280 miljoen euro naar 1,7 miljard euro

https://www.tennet.eu/nl/nieuws/tennet-verwacht-verdere-stijging-transporttarieven-2024

Hoewel het persbericht als teneur heeft dat gestegen energieprijzen oorzaak zijn van exploderende kosten, lees ik vervolgens dat die extra onkosten vooral veroorzaakt worden door balans-maatregelen en netverzwaringen voor wisselvallige energielevering uit wind en zon.

TenneT moet via haar tarieven onder andere de zogenoemde inkoopkosten voor energie en vermogen (E&V) dekken. Hieronder vallen de kosten voor: redispatch (oplossen transportbeperkingen), de inkoop van netverliezen, blindvermogen en het contracteren van balansvermogen (FCR, aFRR, mFRRda).

– vraag: De aanleiding voor de stijging is niet de energieprijs, de aanleiding is dat Tennet vaker moet ingrijpen om de balans in het net te bewaken met duurder geworden maatregelen. Ja/Nee:

‘Dat hoort bij de transitie naar een nieuw systeem’
Hij antwoordt als volgt. Uiteraard komt de ‘oorlog in Oekraine’ er weer bij, in plaats van onderinvestering in exploratie door ‘Divestment’-klimaatcampagnes:

Beste Rypke Zeilmaker,

Dank voor je vraag. Het is niet een simpel ja nee antwoord. Enerzijds gaat het over nettarieven, anderzijds over kosten voor het bedrijven van het net.

Uitbreiding van het net
De nettarieven stijgen, omdat we de komende jaren (decennia) elektrificeren. Gas en steenkool verdwijnen uiteindelijk (wereldwijd) uit het energiesysteem, Co2 vrije energievormen komen daarvoor in de plaats. Dit om elektriciteit te gebruiken voor verlichting, verwarming en waar het kan ook voor industriële processen.

Waar geen elektriciteit kan worden toegepast, zoals in sommige processen in de zware industrie, zullen we groene waterstof als oplossing moeten gaan gebruiken. Al deze veranderingen vragen om een enorme verbouwing van ons energiesysteem.

We zijn al begonnen met de elektriciteitsnetten, en recent is door Gasunie ook gestart met de aanleg van een nieuw systeem voor het transport van waterstof (“waterstofbackbone”). (….aaaahhhhhhh RZ) De kosten voor de bouw en het onderhoud van de infrastructuur (elektriciteitsnetten, warmtenetten en waterstofnetten) komt terug in de nettarieven voor elektriciteit, warmte en gas. Dat is dus een deel van de hogere kosten.

Door de verbouwing moeten wij soms delen van het net tijdelijk op niet beschikbaar zetten. Dat heet “Voorziene Niet Beschikbaarheid” of “VNB”. Partijen die dan niet kunnen leveren aan het net moeten worden gecompenseerd. Dat heeft niet per se met wind en zon te maken, dat gaat om onderhoud, verzwaring of uitbreiding van netten. Ook dat kost geld (en daarbij moeten wij ook compenseren op basis van energieprijzen, die in de afgelopen 2 jaar explosief zijn gestegen door de oorlog in Oekraïne).

Vervolgens lees je inderdaad, dat het doen van noodingrepen duurder wordt. Neemt het aantal noodingrepen toe, dan moet Tennet bij hoge energieprijzen meer bij betalen

Een ander deel gaat over het veilig dagelijks bedrijven van het net en het handhaven van de balans. Er zijn een paar oorzaken te noemen. Zo is er in 2022 een Europese wetswijziging die een grote impact heeft gehad, waardoor wij hogere prijzen aan onze leveranciers voor balanceringsvermogen moeten betalen.

Een andere grote kostenpost zijn netverliezen. Die moeten wij compenseren. De volumes van de netverliezen worden voor 50% gekocht tegen een vaste prijs en voor 50% tegen een variabele prijs die gebaseerd is op de reële elektriciteitsprijs. Zowel de vaste als de variabele prijs zijn aanzienlijk gestegen. Dat werkt door in tarieven. We zien nu weer daling in energietarieven, maar er is door de onrust in verschillende regio’s in de wereld nog steeds sprake van veel schommelingen.

Daarom zijn de energieprijzen nog niet terug op het niveau van voor 2021.

Het is dus niet alleen de energieprijs (maar dat zeggen we ook niet), maar het is wel van grote invloed op de stijging van de kosten die we moeten maken voor uitbreiding, onderhoud en het bedrijven van het net. Ook in de jaren 60 bij de aanleg van het gasnet moesten veel kosten worden gemaakt voor het bouwen en onderhouden van het net. Dat hoort bij een transitie naar een nieuw systeem.

Over de betekenis van netverliezen komt een vergelijkbare lap tekst:

Bij het transport van elektriciteit is altijd sprake van verlies van energie. Netverliezen zijn onder meer afhankelijk van de stroom maar ook van de afstand die bij het transport van de elektriciteit moet worden afgelegd. Als er op het moment van de vraag geen elektriciteit wordt opgewekt in de directe omgeving van de belangrijkste verbruikscentra, moet deze – soms over lange afstanden – worden aangevoerd.

Dit resulteert in grotere netverliezen dan bij kleine hoeveelheden elektriciteit die over geringe afstanden worden getransporteerd (Wind en zon hebben overigens geen voorrang op het net en netverliezen zijn er ook als je elektriciteit uit gas of kolen moet transporteren).

Ik zeg niet dat er geen toename is aan maatregelen om het net in balans te houden (dat staat juist toch in de link die je meestuurde). We zien wel een toename, maar er zijn dus meerdere oorzaken waardoor de kosten toenemen. Het gaat er bijvoorbeeld ook om dat wij tijdens werkzaamheden of onderhoud delen van het net moeten uitschakelen. Op die momenten moet je de gebruikers dus compenseren. En tenslotte zijn we voor de netverliezen afhankelijk van de energieprijzen, en die zijn explosief gestegen. Kortom, het is een combinatie.

Energie-BMW omruilen voor driewieler
Dit is een hele lange lap tekst van een voorlichter om de kernoorzaak van stijgende netkosten – klimaatbeleid- te begraven. Bovendien kun je natuurlijk de aansluiting op aardgas (die 100 den miljarden aardgasbaten opleverde) als dienst aan burgers niet vergelijken met de ontkoppeling daarvan en overstap naar wisselvallige energiebronnen, zodat je energie onbetaalbaar maakt en de economie saboteert.

Bedenk verder dat achter alle anti-Rusland retoriek de Russen nog steeds via Nordstream 1 (na onderhoud) gas naar Europa transporteren, en dus naar Nederland. Mijn antwoord is dan ook als volgt:

Beste Jorrit

Dank voor de snelle en (politiek) correcte antwoorden.

Ik snap dat jullie overheidsbedrijf zijn en de heersende politieke ideologie dienstbaar moeten zijn, en dat je aangenomen bent als verkoper daarvan (net als je baas Manon van Beek, een bedrijfseconome ). En voor een voorlichter ben je nog best informatief ook…

Maar je kunt toch niet met droge ogen beweren dat het aanleggen van het gasnet na ontdekking van de Slochterenbel (die honderden miljarden euro’s aardgasbaten opleverde) een ’transitie’ was die vergelijkbaar is met wat nu gebeurt;

– het afstemmen van je energiesysteem op een politieke keuze ipv een dienst of behoefte, los van de natuurkundige energierealiteit waar altijd miljarden euro’s belastinggeld bij moet, en waarbij betrouwbaarheid en betaalbaarheid over boord gaan, wat jullie ‘aanbodgestuurd energiesysteem’ gingen noemen ( :-), wie heeft dat woord bedacht?)

Zie ook ’The Hydrogen Illusion’ van oud EC-topambtenaar in energie, Samuel Furfari over het ‘groene’ waterstofsprookje, alsof je ipv brandhout Louis Vuitton tassen gaat stoken.

-Laatste vraag: is het Tennet-management niet moreel laakbaar dat zij niet gewoon een kundige ingenieur aan het roer zetten maar een stel verkopers, die zo de ruggengraat van Nederland, een betaalbaar betrouwbaar energiesysteem helpen breken voor de klimaatpsychose, waar de rest van de wereld (BRICS-landen) niet aan deelneemt: Dus dat er bij jullie niemand met nog enig verstand en moraal in zijn donder opstaat die zegt; De Groene Keizer heeft geen kleren aan, wat jullie ‘energietransitie’ noemen is ‘energiesabotage’

Eigenlijk zou ook Mel Kroon berecht moeten worden voor het feit dat hij door aankoop van het Duitse net Nederland de ballast gaf van de Energiewende

Er moeten toch ook binnen Tennet nog ingenieurs werken die niet helemaal gek zijn, of worden die ontslagen als ze zich uitspreken. Dat je een energie-BMW helpt verbouwen tot energie-driewieler aangedreven door een bejaarde milieufreak die alleen wil fietsen als de zon schijnt, en die af en toe wat schuimbekt over ‘het klimaat’

Ja sorry, ik ben in Delft opgevoed door ingenieurs als Kreuger (hoogleraar hoogspanningstechniek) en Halkema… Ik denk dat Sie Ie Oo (ambtenaar) Manon Halkema’s boekje ‘Windmolens, zinloze machines’ best zou kunnen begrijpen… Maar goed, jij hebt ook een hypotheek en bent getraind als verkoper

hartelijke groet uit FRL
Rypke

Die deur in huis, daar kunnen ze dan bij Tennet intern hopelijk smakelijk om lachen. Het kán niet anders, of er zijn nog ouderwetse ingenieurs over bij dat staatsbedrijf die de groene gekte met lede ogen aanzien. Als die al niet zijn weggevloeid naar ‘functie elders’, zwichtend onder de tirannie van managers en metroman-meelopers met het groene vuur in de ogen..

Zo, wij gaan naar Texel, opnames maken voor Interessante Tijden TV bij vissers en boeren. Wil je onze onkosten helpen dekken, doe dan een duit in het zakje van Interessante Tijden, of als je dit artikel kon waarderen:

Donatie bedrag:

€

Doneren