De Literatuur voor vandaag
Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welke er geen westerse beschaving was geweest. Ron Brandsteder zong ooit ‘Maar engelen bestaan niet’…
Terwijl de Bijbel vol met engelen zit, en wij van een lezeres op leeftijd een boekje toegestuurd kregen van verzetsheldin en evangelist Corrie ten Boom getiteld ‘engelen’… Wie geloof je liever, Corrie ten Boom of Ron Brandsteder?
Gebruikte Bijbel, als intieme vriend geraadpleegd van wijlen schoonvader, die als twintiger ‘de oorlog’ actief meemaakte
Uitgezonden ten behoeve van hen die de redding beërven
Ondergetekende had niet eerder van Corrie ten Boom gehoord. Ten Boom is beroemd en heldin bij de generaties die uit eerste en tweede hand ‘de oorlog’ meemaakten. Ze moesten leven onder de overheersing door een regime met een principieel anti-joodse en anti-christelijke ideologie.
Ze is vooral in Amerika een cultheldin, het land waar ze na de Tweede Wereld Oorlog naar toe verhuisde.
We kregen voor Afke Ten Boom’s boek ‘De Schuilplaats’ toegestuurd en de (Amerikaanse) verfilming daarvan, inclusief een boekje getiteld ‘Engelen’… Daarin verwijst de evangelist en verzetsheldin Corrie ten Boom bijvoorbeeld naar de Hebreeën-brief.
De schrijver daarvan (Paulus?) theoretiseert hier hoe je de plaats van Engelen in het goddelijk geheel dient te zien, hun positie ten opzichte van de mensen en ten opzichte van de Zoon. Die zou ‘verheven boven de Engelen’ zijn, waarna hij concludeert:
Wat zijn zij anders dan dienende geesten, uitgezonden om ten behoeve van hen die de redding beërven.
Bijbelvast, iedere zondag
De Schuilplaats aan de Barteljorisstraat, de Béjé
Wij keken gisteren de film over Corrie ten Boom die in 1975 was gemaakt door het filmbedrijf van evangelist Billy Graham. Toen was ze nog in leven, terwijl ze al 53 was toen ze uit de oorlog kwam.
Deze verzetsheldin doorstond na haar arrestatie door de nazi’s concentratiekamp Ravensbrück. De Ten Boom-familie hielp ettelijke Joodse vluchtelingen verbergen in hun huis en horlogemakerij aan de Bartel Jorisstraat in Haarlem.
Ze werd 28 februari 1944 opgepakt door de SD omdat ze met haar familie onderduikers hielp, na verraad door Jan Vogel. Tegen de natuurlijke haat die je voor zo’n rat koestert, zou ze deze collaborateur later in de gevangenis een brief van vergeving sturen.
Ten Boom werd uiteindelijk vlak voor kerst ’44 vrijgelaten dankzij een administratieve fout. Haar zeer gelovige zus overleed in Ravensbrück, terwijl haar vader al vlot na arrestatie in de Scheveningse gevangenis was bezweken.
Het Ten Boom gezin heeft dus haar portie ellende wel gekend. En toch behield Ten Boom niet alleen na haar worsteling met ‘het kwaad in de wereld’ haar geloof. Ze liet zich door haar zus inspireren, haar gelovige biddende houding, waar ze zelf aanvankelijk vooral haat voelde.
Ze zou later juist als prediker bekend worden die wel zestig landen voor evangelisatie bezocht als ‘zwerfster voor God’, tot haar overlijden in 1983 op 91-jarige leeftijd in Californië.
Meer engelen-literatuur
Een door God geïnspireerd Helper zijn
Hun positief christelijke geloof, gaf ze moed en plichtsbesef door de angst heen, dat je niet de makkelijkste weg kiest (risicomijding) maar de juiste. De Ten Boom’s hielpen met frisse tegenzin, maar wisten dat ze naar Jezus voorbeeld andere mensen moesten helpen die in nood waren.
Alsof zij dus een soort engelen op aarde waren voor de mensen, die zij hebben gered. Denk daarnaast aan de veelvoud van mensen die later bemoediging ontvingen door leven en werk van Ten Boom .
Hun Horlogemakerij en huis aan de Barteljorisstraat 19 is nu als museum in handen van de Corrie ten Boom stichting. Dus ja, bestaan engelen?
Levende mensen kunnen ook als engelen van God dienen, boodschappers voor anderen die bemoediging gebruiken. Ze komen bij je door ’toeval’, ze vallen je toe alsof er precies op dat moment een radertje op z’n plek valt.
En de opvolger van deze internationale beststeller
Andere ‘engelen’-literatuur vind je bij de arts Hans Moolenburgh, zijn ‘Engelen als helpers en beschermers der mensheid’, en ‘Een Engel op je Pad’. Hij stelde ongeveer 400 mensen uit zijn huisartsenpraktijk de vraag ‘hebt U ooit een ervaring met engelen gehad’.
Tenminste 101 mensen vertelden over hun ‘engelen’-ervaring, een vorm van goddelijk ingrijpen die hun leven veranderde. Of ze nu katholiek, protestant of ‘ongelovig’ waren…Hoeveel ‘subjectieve’ ervaringen van mensen heb je nodig voor je deze objectief kunt noemen?
Waarom zou je geen geloof hechten aan die getuigenissen?
En zo ervaren wij hier ook regelmatig een vorm van goddelijke bijstand. Door mensen die God op ons pad zet, die in Zijn Naam een Helper willen zijn. Mensen die niet capituleerden voor het naturalisme-materialisme, een leeg universum dat enkel nog ‘ruimte’ heet.
Mijn honden-engel, Trudy!
Een Engel is iemand die concrete hulp biedt, niet iemand die enkel wat tegen je aan loopt te OH’en. Stel je voor, dat er een Engel naar je gezonden wordt die enkel z’n mening wil verkondigen, die wat verhalen over zichzelf ophangt aan je. Dat je denkt ‘ja ja, Gabriël, nou weten we het wel’…
Michael, de strijdende aartsengel in de Michaelskerk op Wieringen (Oosterland)
Leven met ‘het kwaad’ in de wereld
Een echte Engel zet je aan tot de wil om zelf helper te zijn, zoals je zelf geholpen werd. Daarmee krijgt je leven betekenis, in een wereld waar Het Kwaad aanwezig is. Zo krijgt Corrie Ten Boom ook die zelfde vragen in Ravensbrück gesteld door medegevangenen.
Als God almachtig is, waarom is er dan kwaad in de wereld? Wil Hij dan dat je die ellende doormaakt? Of kun je niet gewoon de logische conclusie trekken ‘je verzint het allemaal zelf als geestelijke overlevingsstrategie’…
Dat is de Theodicee, de vraag van alle tijden sinds Jezus lijden aan het kruis.
Iedereen moet daar op eigen wijze mee worstelen. Het antwoord van Ten Boom was na lange worsteling om niet te haten, en te worden waar je zo’n hekel aan had. Maar om het door Jezus gebaande pad van de Liefde te volgen, leidend tot het Vertrouwen dat ‘geloof’ uiteindelijk betekent, een soort overgave die ‘genade’ ook impliceert.
Friese kerk in Sleeswijk Holstein, met mijn honden-engeltje Trudy
Ook wanneer je ‘geloof’ ziet als ‘jezelf voor de gek houden’, als geestelijke overlevingsstrategie, moet je het zeker doen. Je kunt alleen maar winnen door te geloven in God. Het is veel mooier dan een kaal zinloos universum met enkel materie, dat je leert leven met een geestelijke bril op.
Als het er uiteindelijk niet is, heb je er voordeel van gehad en merk je er niets meer van. En is het er wel, dan heb je al helemaal de jackpot binnen. Terwijl je als het goed is ook geïnspireerd bent door Jezus Christus, om een beter mens te zijn dan wie je was.
Ieder mens heeft een goed voorbeeld nodig, zoals je ook pas een gebouw kunt maken met een bouwtekening. Een Engel houdt het Licht aan in de wereld.
Zo is ‘vergeving’ ook een andere vorm van ‘loslaten’, in plaats van dat je de wrok blijft koesteren die je van binnen verteert. Dan houdt ‘het kwaad’ je nog in haar greep. Op de een of andere manier zal er rechtvaardigheid zijn, ook wanneer je dat nu nog niet zo ziet. Dan hoef je ook niet meer bang te zijn.
Heb een goede zondag.
Corrie heeft ook haar voormalig kampbewaarder uit Ravensbrück ontmoet. Die stond snikkend voor haar om vergeving te vragen voor zijn daden. Ze heeft hem vergeven en ze heeft daarna veelvuldig verslag gedaan wat deze vergeving met haar gedaan heeft, spiritueel en emotioneel.
Rypke, een prachtige boodschap, met prachtige foto’s van Trudy. Dank je wel!