In dit zaterdagse archiefverhaal mijn publicatie voor het jaarverslag 2023 van de Franeker Vogelwacht, waarvoor ik jaarlijks een verhaal aanlever. Beschermde dieren genereren miljoenensubsidies voor de adviesindustrie, PR-bureaus en natuurbureaucratie, zo blijkt wanneer je Woo (Wet open overheid)-documenten opvraagt. Wat is dus nog de toegevoegde waarde van natuurorganisaties, behalve geldklopperij?

De ‘Kening fan de Greide’ – de grutto- zal van de ondergang gered worden met een website, vergaderuren, hippe vloggers en ‘meer onderzoek’-subsidie. Nu is er weer een ‘aanvalsplan’ nodig voor de ‘nationale vogel’, dan weer een ‘deltaplan biodiversiteit’. Knipper met je ogen, en daar gaat alweer een ‘spinoff’, het Living Lab (…) Fryslân voor ‘natuurinclusieve veehouderij’.

De uitkomst van al die taalvervuiling met mensen die zich ‘programmamanager’ noemen, ‘aanjager,’ of zelfs heel militair ‘kwartiermaker’ laat zich bij voorbaat raden. De kletsende klasse is vooral ‘overhead’, een woord dat sterk lijkt op ‘overheid’.

Over een paar jaar zeggen ze opnieuw ‘het gaat nog slechter’. Alsof er dus een omgekeerde relatie bestaat tussen de hoeveelheid geld, die bepaalde organisaties jaarlijks binnenhalen en het resultaat. Afgelopen zomer bleken bijvoorbeeld ook Wadvogels weer een declaratie van drie miljoen euro bij het Waddenfonds in te dienen.

Met die vogels zou het vlak voor de oprichting van dat Waddengas-compensatiefonds (2008) plots slecht gaan. Kokkelvissers kregen de schuld. Verrassing: Dat de Waddennatuur er beroerd voor staat, het is opnieuw de slagzin. Ook na het opmaken van een half miljard euro fossiele subsidies uit dat Waddenfonds, het wegkopen van kokkelvissers en het ‘verduurzamen’ (lasten verzwaren) van de mosselvisserij.

Nu staat de garnalenvisserij bij ze op het menu, die heeft ’t gedaan, en met het voorzorgprincipe keert een combinatie van campagneclubs en ‘deskundigen’ de bewijslast om: Schuldig door verdenking. Die drie miljoen maakten deel uit van een totaalprogramma met ‘communicatietraject’ van liefst 16,8 miljoen euro, zo meldde Wad en Stad.

Wie had gedacht dat kanoetstrandlopers zulke kapitalisten waren en een eigen PR-bureau nodig hadden voor ‘bewustwording’.. Of gaat het om het herstel van de Blauwe Subsidiedief? Een aantal van de zelfde clubs die op grutto-alarm geld verdienden slaan tegelijk ook alarm over ‘stikstof.’ Alsof vogels van het boerenland gebaat zouden zijn bij minder boeren en meer ‘rewilding’, natuurontwikkeling met ‘nieuwe natuur’.

Van alle walletjes mee eten

Hoe ziet dat tot ‘natuur’ herdoopte ex-weiland er standaard uit? Plasdrastreurnis, verwaarloosd pitrusland met ‘grote grazers’ en ganzenplagen. Maar wie heeft daar nog een kievit of grutto zien broeden? Sterker nog, waar ganzen domineren komen de weidevogels niet tot een succesvol legsel, als beschermde roofdieren er al geen korte metten mee maakten.

Je kunt bovendien op een bierviltje uitrekenen wat die ganzenplagen aan stikstofuitstoot produceren. Iedere gans produceert op zijn slaapplek een halve ons stront per nacht. Vermenigvuldig die mestproductie met het aantal ganzen rond Nederlandse wateren in de winter, en je komt op 900 ton stikstof-‘uitstoot’ per winterhalfjaar. Iemand daar over gehoord?

Engelsen zeggen ‘you can’t have your cake and eat it…’ Iets schijnt hipper te zijn, wanneer je geen Fries gebruikt of nuchter Nederlands, maar de taal spreekt van het globalisme. We doen ook eens mee met alle import en haar nobele intenties voor ‘The World’.

Je kunt de lasten voor boeren niet zover verzwaren uit naam van ‘het milieu’ terwijl andere boeren die op de wereldmarkt meespelen – zoals in Oekraïne – dat niet hoeven doen. Én tegelijk menen dat zij dan nog geld en ruimte over hebben voor wat ze er in mijn jeugd nog om niet bij deden, voor de lol: Om de vogels denken. Dat zou je nu ‘natuurinclusief’ noemen, wat betekent ‘voor de subsidie’.

In die tachtiger jaren was de bemestingsdruk veel hoger, de veestapel was groter…en overal rondom Franeker hing het lentelawaai van gruttogruttogrutto in de lucht. Er is dus een sterk negatieve correlatie tussen de weidevogelstand en de hoeveelheid lastenverzwaring die boeren kregen, bijvoorbeeld vanwege ‘het milieu’. Alsof natuur minder gebaat is bij ‘overheid’, ‘milieu’ en ‘klimaat’ dan sommige clubs je willen doen geloven.

Waar wij gruttonestjes vonden, tureluurs, bij de Arumervaart waar mijn gelukkigste jeugdjaren in het veld lagen, daar ligt nu een industrieterrein met zonnepanelen. Je kunt niet én het weiland industrialiseren, én boeren uit naam van ‘stikstof en klimaat’ wegpesten én meer weidevogels willen. No you can’t…

Geldwolven
Vanuit de ‘het gaat die clubs om geld’-hypothese keek ondergetekende ook eens wat ‘de wolf’ oplevert voor academia, campagneclubs en bureaucraten. De betrokken partijen als Wageningen UR en de provincies zijn niet scheutig met het verstrekken van financiële informatie. Dus moet je een beroep doen op de Wet Open Overheid bij het overkoepelend natuurorgaan van de provincies: BIJ12.

Stichting Annemieke deed dat en speelde die info aan ondergetekende door, zodat je een beeld krijgt.
Wie een wolf in de buurt ziet, of een hobbypaardje in wolvenkaken zag sneuvelen moet bijvoorbeeld aankloppen bij een ‘Wolvenmeldpunt’ van BIJ12. Daar moeten boeren ook aankloppen voor schadecompensatie.

De Zoogdiervereniging uit Nijmegen rekent voor uitvoering van deze wolvenhotline 10.423 euro exclusief BTW per maand. En dan gaat de teller pas echt lopen. Iedere wolf die zich in nieuw gebied vestigt, moet namelijk ‘gemonitord’ worden volgens een provinciaal ‘plan van aanpak.’ Dat plan is opgesteld met de al in 2007 opgerichte koepelorganisatie ‘Wolven in Nederland’ van de Zoogdiervereniging en het op provinciale miljoenensubsidies draaiende ARK Rewilding Nederland.

Dat is het ’Wolvenplan’. Dat plan beveelt ‘monitoring’ aan door eigen deskundigen. Bij iedere nieuw gevestigde wolf moet een ecoloog langskomen die sporen napluist. Zoals vraatsporen bij gedode schapen, of DNA in wolvenkeutels. Wanneer de Zoogdiervereniging een cameraval plaatst om de nieuwkomer ’s nachts in een gebied te detecteren, kost dat apparaat 24.500 euro.

Een nieuwe wolf in je regio vraagt 6000 euro ‘opstartkosten’, ex BTW. Voor de ecoloog zijn salaris. En dan volgen maandelijks nog ‘aanvullende kosten’ voor ‘monitoring’ van een kleine vijfhonderd euro. Die deskundige kan van zowel de Zoogdiervereniging afkomstig zijn- gerund door Wageningse alumni- als door ecologen van Wageningen UR.

Habitatrichtlijn

Zo brengt de wolf bij de voorheen vrij obscure ‘Zoogdiervereniging’ steeds meer geld in het laatje voor steeds meer werknemers, in 2022 al zes ton euro meer dan 2021. De Vereniging zelf is een kleine stichting, die slechts een ton euro omzet uit ledengeld. Daarmee vierden ze in Nijmegen in 2022 ‘het jaar van de eikelmuis’, en ze geven er het ledenblad ‘Zoogdier’ mee uit.

Maar achter die stichting hangt nog een nonprofit-adviesbedrijf, de Zoogdierstichting. En deze stichting zette in 2022 inmiddels 2,4 miljoen euro om voor ‘projecten’, ingevuld door 17 fulltime personeelsleden: Dat zijn voornamelijk monitoring en advieskosten wanneer een op papier beschermd dier zich in menselijke omgeving vestigt.

Want ieder dier dat op papier strikt beschermd is verklaard door de natuurbureaucratie, dient volgens natuurregels gevolgd te worden door deskundigen die het LNV-ministerie en provincie-ambtenarij aanwijzen. Wageningen UR stuurt ondertussen even ruimhartig facturen voor ieder adviesrapport naar het LNV- ministerie en de provincies. Een publiekslezing die hun deskundige, Hugh Jansman geeft kost 2000 euro per avond.

Je kunt als boswachter in nieuw wolvengebied een ‘Wolvenopleiding’ volgen bij de Zoogdiervereniging en Wageningen UR, startdatum 1 november. Voor 950 euro ex BTW. En wanneer je ook mee wilt op excursie naar Duitsland komt er nog 300 euro bij.
De wolf kan die vergader- en advieseconomie in stand houden, zolang hij zelf strikt beschermd heet volgens de zogenaamde Habitatrichtlijn. Dat is Brusselse natuurwetgeving die in 1991 onder Nederlands EU-voorzitterschap werd ingevoerd.

Dankzij die Habitatrichtlijn (artikel 6 lid 3) kon uit naam van ‘stikstof’ het land op slot gezet worden. Dit lukte de stikstofactivist Johan Vollebroek, dankzij juridisch gebruik van één Wagenings rekenmodel: Aerius. Met dat artikel in de hand konden activisten de kokkelvisserij van de Waddenzee procederen. En dankzij die wettelijke waarde van het ‘deskundigenoordeel’ in de Habitatrichtlijn, kunnen wolven gedupeerde veehouders in de gordijnen blijven jagen.

Misantropisch Regelwoud
Of het nu een wolf is of een grutto, het gaat overal zo, met wat voor ‘beschermde natuur’ ook. Waarschijnlijk is iedereen ooit met de beste intenties begonnen. Maar ja, er moet brood op de plank komen en lasten blijven jaar op jaar stijgen. De overheid verzamelde in 2023 al meer belastingen en premies in euro’s, dan in het jaar 2000 nog in guldens.

Dat stomme rotgeld, het moet niet belangrijk zijn maar het moet er wel zijn. Veel ecologen die ondergetekende uit Wageningen kende begonnen ook zo, voor de natuur. Tot je naar jezelf kijkt op een dag, en je werkt bij je ecologische adviesbureau.

Je bent vooral nog bezig om een ‘passende beoordeling’ te maken, dat is een wetenschappelijke rechtvaardiging om iets -dat eigenlijk niet mag- juridisch mogelijk te maken. Meestal voor een overheid of ‘duurzame’ energieboer, iemand die de resterende natuur verder wil bebouwen. In een land dat al overvol was.

Het geld ligt bij de afbraak van het bestaande, niet bij de opbouw, laat staan bij het ‘met rust laten van wat er nog is’… Je ziet je saldo dalen, krijgt een opdracht om wetenschap op bestelling te leveren. Wat zou je doen, met je hypotheek en gezin?

Met al die kleine optelsommetjes van menselijk tekort en bureauplannen voor ‘de betere wereld’, krijg je de wereld waarin we nu leven. Zo begon ‘natuur’ met ‘datgene wat je levensvreugde geeft.’ Die gruttogruttogrutto in het voorjaar, achter elkaar aanjagend als viering van het Bestaan, snuif die boerenlandlucht op in je neus en voel ‘hoera ik leef’… De Ljip die duikelt van libido, het wonder wanneer je zo’n nestje vindt in het gras, met bespikkelde eitjes in zo’n kuiltje, of weggedoken jong haasje. En dat eindigt ‘professioneel’, met een tirannie van goede intenties.

Een Habitatrichtlijn, een misantropisch regelwoud met habitatcodes, bureaucratie die alle plezier uit de natuur jaagt, en vooral een baantjesmachine op de benen houdt. ‘Ach ja’, zeg je na bijna een halve eeuw op deze wereld. Je moet de moed er maar inhouden, en zelf het goede voorbeeld geven.

Een vrije Fries moet tegen de stroom in Liever dood dan Slaaf willen zijn, oprecht in een wereld waar ‘nep’ wordt aangeprezen. Waarheid blijven spreken in een oceaan van oeverloos geOH. Dan maar wat minder subsidie en ‘vrienden’. Wie de Friese Natuur wil beschermen, moet misschien juist die met uitsterven bedreigde oude mentaliteit in ere herstellen. Natuurbescherming is dus mensenbescherming, soms ook tegen zichzelf.

Steun Interessante Tijden haar werk met een waarde-voor-waarde-bijdrage. En steun Annemieke door haar chocolaatjes te kopen via haar eigen Facebookpagina. Dankzij haar Woo-documentatie komt er een schat aan data vrij over hoe natuurbeleid ‘werkt’ in Nederland.

Donatie bedrag:

€

Doneren