In deze na zeven jaar herschreven reportage bezoeken we de enige Tibetaanse Stoepa van Nederland. Die staat in onze Noord Friese zeekleivlakte bij Hantum, in het niets dat boven Dokkum gaat.

Die reportage uit de oertijd van Interessante Tijden (28 augustus 2017) ronkte van de Rypke die zijn groeipijn uitschreeuwde en schopte.

Zeven jaar later denk je ‘was ik dat?’… Blij dat je als mens geestelijk kunt groeien, omdat God je op wegen brengt die je zelf nooit had kunnen bedenken. Vandaag kijken we wat de beste weg is, de Oosterse, de Westerse, of een combinatie misschien…

De Veroostersing van het Westen
Wanneer Westerlingen wordt gevraagd om iets ‘spiritueels’ af te beelden, laten ze nooit meer Jezus zien. Dan komen ze met een Boeddha uit de Intratuin aanzetten. Die trend vindt bij massamensen/het tv-kijkende plebs al plaats sinds de Hippies over de Age of Aquarius begonnen te zingen. Bij de intellectuele elite zie je die veroostersing al opkomen sinds Schopenhauer en Nietzsche, maar ook ‘Siddharta’ van Herman Hesse.

Denk verder aan de adoptie van de Swastika door de nazi’s, een Hindoe-symbool dat ‘voorspoed’ betekent en de Zon weerspiegelt. Niet voor niets ging Heinrich Himmler’s Ahnenerbe (historische onderzoeksafdeling SS) naar Tibet op excursie om de wortels van het Arische ras te ontdekken in de Himalaya. De film ‘Seven Years in Tibet’ geeft daar een gekuist verslag van.

Zo ontstond er zelfs in het noorden van Friesland geestelijke ruimte voor een tempel van Tibetaans Boeddhisme.

Die Boeddhisten van de Tibetaanse leer, die zitten daar aan de Stoepawei bij Hantum. In 2017 hadden deze Friese Boerdisten geld nodig voor groot onderhoud van hun klooster dat daar in de jaren ’70 was gevestigd. Dat lees je op hun website.

Het in stand houden van de Stoepa dient door een echte Lama met hoge meditatie ervaring, die anderen helpt, competent en puur is, gedaan te worden. (…. 🙂 ) Dat is goed voor het land. Wanneer een gewone man of vrouw dat doet, ontstaat er onvrede en ongeluk. 🙂

Tevens vergt het onderhoud van de Stoepa niet alleen veel werk, maar kost ook veel geld, uw donatie is daarbij onontbeerlijk

Holwerd aan de Subsidie
De Stoepa staat symbool voor een eigenschap van de Wadden-regio die- afhankelijk van je perspectief- zowel vloek als zegen is. Je vindt er veel rust en ruimte. Maar Rust, dat vind je later als je dood bent ook nog wel. Rust betekent ook dat er bijna niets te doen is dat de economie aandrijft, behalve subsidie en een gesubsidieerde Beloftenindustrie van de Kletsende Klasse die nu het Waddengasfonds helpt verdampen.

Het uitroepen van de Fries-Groningse kuststreek tot Waddenzee Werelderfgoed in 2009 lijkt – vanuit bestuurlijk oogpunt- vooral bedoeld als dam tegen (economische) leegloop.

Plannen die tussen wanhoop en wensdenken ontstaan als Holwerd aan Zee, ze zijn een logisch gevolg van het uitblijvende antwoord op de voorgaande vraag. Die natte droom van Holwerd aan Zee om hier een recreatieoord te maken, kosten 177 miljoen euro.

Toeristen moeten overal in alle perifere regio’s dan de pot met Goud brengen. Geloof, Hoop en Subsidie, met De Staat die De Voorzieningheid speelt. Je moet wat!

Die leegloop van dorpen gaat ook gepaard met geestelijke leegloop. De machtige Friese zadeldakjes op terpen zijn musea geworden, in handen van een monumentenstichting. Op begraafplaatsen raakt het ‘De Heare is myn Hoeder’ vervangen door profane uitingen en ook de Boeddha is in opmars.

De wildernis laten bloeien
Het Niets boven Dokkum en Leeuwarden was ooit een welvarende landbouwstreek. Dat zeeklei-land werd al vanaf de 15/16-de eeuw op Middelzee veroverd, met ‘de slikwerker’ bij Zwarte Haan- de land-aanwinner als symbool van heldhaftigheid.

Daarom zie je ook in het gemeentewapen van Het Bildt drie schelpen waar korenschoven uitkomen.

De zilte moddervlakte zou productief gemaakt worden, als een woestijn die zou bloeien als een roos. Zo ontstond een hoog vruchtbare aardappel- en akkerbouwstreek. Daarmee stonden de ontginners in de Westerse, dus christelijke traditie die de monniken hadden meegebracht. De Norbertijnen van Mariengaarde en de Benedictijnen van Klaarkamp.

Die cultiveren de wildernis tot ommuurde tuin, (paradijs) zoals ze met het geloof ook de zielen wilden cultiveren. Zoals New Agers nu geloven in de beschavende werking van primitivisme (‘natuurlijkheid’) zo geloofden die monniken juist dat cultivering van de door zonde overwoekerde ziel een mens zou helpen.

Het gemeentewapen werd een symbool van trots. Omdat ze uit die Waddenmodder-een rijker bestaan hadden weten te persen met de landbouw. Een overwinning op de wildernis. Waar eerder enkel wat arme vissertjes de kost bij elkaar schraapten, kwamen zo rijke herenboeren die werk gaven aan complete dorpen.

Er kwam welvaart.

Openluchtmusea aan de Wadden
De moderniteit zou dat allemaal veranderen. Vanaf de jaren ’50 mechaniseert de landbouw in sneltreinvaart.

De paarden die voor 1950 nog aan de ploeg stonden, hooguit rijdt een tienermeisje er nog op. Nu halen 2 boeren met 2 trekkers een aardappel-oogst binnen, een inspanning waarvoor eerder 40 boeren-arbeiders nodig waren.

Zo werd de verbinding tussen de bewoners en hun cultuurland doorgeknipt. En de christelijke wortels van het cultuurland werden zo tegelijk losgerukt door liberalisme ( = ontworteling), tot de dorpen musea werden voor rustzoekers uit de Randstad.

Het christendom werd vanaf 1945 door het Socialisme vervangen, dankzij De Doorbraak en het gif dat daaruit ontstond: De PvdA, Portemonnee van de Ander.

Het goed doen met eigen geld, werd vervangen door een totalitaire bureaucratie die met van andere mensen geroofd geld de weldoener ging uithangen. De Linkse Terreur werd opgetuigd, die De Betere Wereld zou scheppen, waarvoor al het oude bestaande en natuurlijke kapot moest.

De Technocratie bracht haar sloophamer mee. Een liter dieselolie vervangt een equivalent aan arbeiders. De supermarkt vervangt in 1 klap alle middenstand. Digitalisering richt een andere slachting aan bij werkgelegenheid, samen met globalisering.

En een bedrijf uitbreiden of starten? Bij moderne lastenverzwaringen, papierwerk en kosten, dan wens je vijanden veel personeel toe. Iemand veel personeel toewensen, dat schijnt een joodse verwensing te zijn. De leegloop wordt gevuld met de import van werkelozen uit Geitenhouderije, asieluitvreters met IQ<80 die hier nuchter gezien niets te zoeken hebben.

Behalve dan kost en inwoning voor de rest van hun leven, en voor hun nareizende families. Tijdens mijn excursie door het Niets boven Leeuwarden kwam je daar enkele inspirerende voorbeelden van tegen…

Ik wilde maar laten zien: Rust en Ruimte klinkt aardig, tot je er zelf een werkend bestaan uit moet zien te persen. Je houdt musea op subsidie over met pensionado’s uit de Randstad, aangevuld met wat Inboorlingen.

De kerken op de terpen zijn geen klankkasten meer voor de Allerhoogste met wekelijkse eredienst. Ook in Hantum niet meer. De meeste van die machtige zadeldakjes en torenspitsen kwamen in handen van een museumstichting, de Stichting Oude Friese Kerken. Vaak zit er een moderne kunstenaar in (Raerd), of ze krijgen een museumfunctie.

Je rijdt hier dus door een cultureel sterfhuis, waar de ‘cult’ door moderniteit werd verdreven. En daar houdt ondergetekende wel van, die verloren plekken die een begraafplaats van de oude cultuur zijn. De Vergankelijkheid.

Mijn Religie is Vriendelijkheid, of Onverschilligheid?
Je ziet die trend overal in Europa. De Leegloop van het platteland, de trek richting de steden. Zo ontstaan ook natuurparken, groene open musea waar buiten wandel- en rusttoerisme geen reet te doen valt.

De Sierra Nevada (= besneeuwde bergen) in Andalusia bij Malaga werden nationaal park omdat de boerenarbeiders wegtrokken naar de kust, om te werken in het toerisme aan de Costa del Sol.

Daar in de Alpujarras vestigde zich ook een Boeddhistische gemeenschap, O sel ling. Lekker hoog en afgelegen wapperden daar de Tibetaanse gebedsvlaggetjes in de Mediterrane bergwind, dat van ons in de Hantumer Himalaya heet Karma Deleg Chö Phel Ling.

‘My Religion is Kindness‘, stond aan de ingang van O sel ling. Wij – een Brits meisje en ik- werden daar eigenlijk maar ongastvrij en nukkig bejegend door een aantal personen. Alsof wij hun zoektocht naar zichzelf verstoorden.

Die tocht naar Oseling de berg op, het was een ware dodenrit in zo’n 1.2-liter Seat (de Spaanse Volkswagen) over een puntig stenen pad, dat de banden van de eigen huurauto al verwoest had. Die Boeddhisten legden expres geen betere weg aan, om zo in isolement te kunnen blijven.

Zij zijn dan ook op zoek naar Het Niets, Nirvana, Non-Dualiteit zoals dat in de New Age heet. Dan zit je boven Dokkum dus op de goede plek.

Aan de andere kant: Aardig zijn- ‘kindness‘- tegen mensen die je niet ziet. Dat kan iedereen. Als hij niet stinkt, vloekt, scheldt en pist. Het christelijke ‘naastenliefde’ is een actievere opdracht. Je moet ook mensen die je tegen de borst stuiten zien als kind van God. Zelfs mensen van de PvdA of erger…

Dat is niet iets dat beslist goed voelt of van harte gaat.

Om anderen denken, dat moet gewoon, net als je belastingaangifte invullen. Ook als je daar geen goede vibraties van krijgt of wanneer je nog niet Verlicht bent. Je zoekt in de Westerse traditie steeds de balans tussen contemplatie en activisme.

Bij Oosterlingen lijkt enkel plaats voor contemplatie.

Je enkel terugtrekken in jezelf lijkt veel op het kiezen van een voortijdige dood. Wanneer je de hele dag enkel op je kussen naar je navel kijkt, dan kun je ook niemand kwaad doen. Dat is waar.

Maar dan: wie kwaad wil doen, hoeft enkel iets na te laten. Aan de andere kant: Laat deze mensen lekker hun ding doen, hun eigen zoektocht volgen met behoud van Het Goede.

Bij Hantum vullen 10 boeddhisten de dag met mediteren, als Tibetaanse interpretatie van ‘k lig op mijn kussen, stil te dromen’. Tussen de bomen van Hantum wapperen daar de Tibetaanse gebedsvlaggetjes van de enige Stoepa in Nederland.

Ik en Trudy zagen er een Wikel achterna gezeten door moedige en strijdbare boerenzwaluwen.

Het was puur toeval dat ik er terecht kwam. Dat kwam door een toevallig ontmoeting met een inwoner van Hantum, muzikant-heftruck-chauffeur die naar eigen zeggen ‘uit de as herrezen’ was. We raken aan de koffie en de praat, en zo vertelde hij er over, de Stoepa aan de Stoepawei (wei= weg in het Fries)

Met de Bonnevooi als reisgids kom je op onverwachte plaatsen, en ontmoet je de meest verrassende mensen. Want je had niet gedacht dat je ze tegen zou komen. Bij een afspraak weet je van tevoren al wie je te wachten staat.

En zo word je nieuwsgierig naar het stukje Tibet in de Hantumer Himalaya.

Onze Friese stoepa was groter dan die van O Sel Ing. Maar de thee smaakte het zelfde. Wat ook opviel is het sjachrijn van sommige boeddhisten.

De hele dag werken aan je Verlichting maakt je niet beslist sympathieker of meer bewonderenswaardig. Een norse buitenlandse Boeddhist maaide het gras met veel lawaai, foeterend op mijn christenhond Trudy. De Stoepa zou hondjesvrij moeten zijn… Maar Trudy was voor mij als een kind, een mensje, altijd onaangelijnd omdat ze bij je blijven wilde.

Een man uit Sneek die zich Vrijmetselaar noemde, en zijn tot het Boeddhisme bekeerde 16-jarige zoon zetten er een tentje op, voor een weekendje mediteren.

De reeds 10 jaar bij de Stoepa wonende Boeddhist-Amsterdammer die gasten ontvangt (‘ik hou van praten’) legde de werking uit van deze ‘kerncentrale van zegenkracht’, zoals hij de Stoepa noemde

Die kerncentrale stond nu in de reparatie-steigers en er werden 8 nieuwe stoepas in beton gegoten. Nog meer zegenkracht! De vrijmetselaar zou zomaar mee kunnen helpen met beton storten.

Tibet-kitsch met kermis-olifantjes – 2 voor de prijs van 1- charmeerde wat minder. En wat is de functie van die demonische voorstellingen?

Het lijkt alsof er net een Tibetaanse motorbende gebivakkeerd heeft… Een afbeelding in het Tibettaanse dodenboek dat ik bezit, dat lijkt verder veel op de voorstellingen van de Hel van Jeroen Bosch.

Opvallend is dat mensen die (te?) veel mediteren zo’n fluisterende stem krijgen.

Je zag dat tijdens een zwerftocht via de IJzeren Rijn, toen ondergetekende terecht kwam in Vlodrop, op de Limburgs-Duitse grens. Daar vestigde zich MERU, dat zich een ‘Europese universiteit voor transcendente meditatie’ noemt. Meru is een berg in de Himalaya die in de boeddhistische kosmologie het centrum zou zijn van alle spirituele activiteit. Aldus Wikipedia.

Ook hier kwam ik puur toevallig terecht, meeglippend met een excursie-groep van Limburgers die aan de poort stond.

Die TM-ers volgden hun eigen goeroe, de Yogi Mararashi. Een Eindhovense ex-Daf-ingenieur leidde ons rond, sprekend vol ontzag en adoratie over zijn goeroe in zalvend meditatie-Nederlands. En zij geloven ook dat zij door meditatie een soort zegen-kracht uitstralen waardoor criminaliteit zou dalen.

De spiritueel verst gevorderden in Vlodrop, die woonden in Efteling-kasteeltjes. Maar wie wat minder in de gunst van de goeroe stond, die kon in een zee-container proberen het Nirvana te bereiken.

Die MERU had en heeft ook steeds geld nodig. Want zelf leveren ze geen diensten waarmee ze zichzelf in stand houden, behalve meditatie. Je bent als Westerling geneigd dat ‘luiheid’ te noemen, maar dan met spiritueel proza ingekleed. In de Westerse kloostertraditie gold immers het Ora et Labora, bid EN WERK.

Contemplatie en activisme in de juiste balans.

De Friese kloosters van Benedictijner Monniken als het nabijgelegen Klaarkamp waren productieve landbouwbedrijven, die de regio juist welvaart brachten. Die brachten wildernis in cultuur, bouwden sluizen, dijken, groeven sloten, kanaliseerden rivieren.

Zoals Stoepa Friesland aan een doodlopende weg ligt, de Stoepawei, zo lag MERU met zijn Eftelingkasteeltjes en Indus-kitsch met schiettent-olifantjes ook aan een doodlopend spoor van de IJzeren Rijn:

The Road to Nowhere.

Het Niets, Nirvana.

Al jaren debatteren mensen over her-activatie van dat goederenspoor voorbij Roermond. In juni 2016 bepleitte gedeputeerde Hubert Mackus (Limburg) zelfs elektrificatie van dat goederenspoor tussen België en Ruhrgebiet. Ook die periferie zocht nieuwe economische impulsen.

Je wilt niet sterven voor je dood als mens, maar ook niet als regio.

De symboliek van doodlopende wegen kan je niet ontgaan.

Mensen op-zoek-naar-zichzelf en Rust zijn niemand tot last. Maar ze geven een regio ook geen extra economische impulsen mee, zoals de vroegere Kloosters dat wél deden. Waar Benedictijner monniken nog lekker bier kunnen brouwen, komen Boeddhisten niet verder dan wat weke wereldwinkel-thee.

Of van die geneeskrachtige kristallen op een new age markt en holistische zeepjes.

Onze eigen christelijke monniken stichtten in deze regio 1000 jaar terug kloosters als Bethlehem, (nu Bartlehiem) Mariengaarde, Klaarkamp, en de Abdij van Aduard. Ze maakten het Friese zeekleilandschap met dijken en vruchtbare landerijen, zoals dat er nu nóg is.

Dus wat die Kerncentrale van Zegenkracht betreft. Op zegenkracht kan ik als levende sterveling nog geen I-phone opladen. Terwijl: Als er aan de Bergummermeer nu gewoon een mooie kerncentrale komt van de 4de generatie, die Thorium kan verstoken.

Dan loopt Friesland eens echt voorop. Dan krijgt de horizon haar welverdiende rust, je kunt die windturbines afbreken. Ondergetekende experimenteerde zelf met Zen-Boeddhisme in zijn vroege twintigers. Toen de instructeur stelde dat je gelukstofjes aanmaakte door te mediteren, dacht ik: Je leert jezelf dus chemisch voor de gek houden. Dat heeft niets te maken met het ouderwetse naastenliefde, het leert je dus onverschilligheid naar pijn.

Niets.

Zo keerde ondergetekende terug naar het geloof van zijn voorvaderen, Rypke en Wybe: De Hear is Myn Hoeder, Ik Bin Neat Brek. Met een vleugje Kung Fu, want je kunt wel degelijk veel leren van de andere tradities.

Donatie bedrag:

€

Doneren