
Het vanaf 2010 aangelegde stuwmeer, gezien vanaf het Lasithi Plateau
In de periode 2010-2015 is op Kreta met 44 miljoen euro Europese subsidies een waterproject gerealiseerd. Water vanaf het Lasithi Plateau waar wij logeerden moest in een stuwmeer terecht komen. Dat stuwmeer moest dan in de droge zomerperioden de steden Heraklion en Agio Nikolai (Sint Nikolaas) van water voorzien.

Het stuwmeer met spookdorp dat voor het project werd geofferd
In de zomerperiode met alle toeristen- vier miljoen per jaar- is de watervraag namelijk het hoogste. Maar de watervoorziening ligt op zijn gat.Omdat het in de zomer nauwelijks regent. Zo’n stuwmeer kan het water opvangen uit de natte maanden november-maart, dat anders weg zou spoelen richting zee.
In theorie.

Moerasgebied Lassithi Plateau, waar het EU-waterproject water vandaan dirigeert naar Heraklion
Een nadeel op een zonnig eiland als Kreta is dat je in een jaar wel een meter verdamping kunt hebben. Toen wij het stuwmeer bezochten was het waterpeil al flink gezakt. Het dorpje dat voor het stuwmeer geofferd werd lag meters boven het waterpeil.
Tijdens ons verblijf heeft het drie dagen geregend, waaronder 1 dag onweersbuien en stortregen. Dat gebeurt doorgaans eind mei of begin juni niet meer.

Ons dorpje Mesa Lasithi tijdens een onweersbui
Critici stellen dat zulke subsidie-projecten water onttrekken aan natuurlijke cycli. Het regen- en smeltwater uit de winter zou anders in de grond zakken, of door scheurtjes in de rotsen terecht komen in grotten onder de bergen. Dat voedt bronwater, dat de Grieken winnen.
Het bekendste bronwater dat van Kreta afkomstig is, heet Zaros. Dit bronwater komt uit het dorp Zaros, waar de bronnen Votomos en Mati het water leveren dat bekend staat om zijn goede kwaliteit en smaak. Het bronwater van Zaros wordt op Kreta en daarbuiten als drinkwater verkocht.

Nog een stortbui, gezien vanaf ons balkon
Daarnaast zijn er ook andere bekende waterbronnen op Kreta, zoals de bronnen van Spili en het zoetwaterstrand Glyka Nera (ook wel “Sweet Water Beach” genoemd), maar als merk en gebotteld bronwater is vooral Zaros het meest bekend.
Dat dronken wij ook.
Er schijnt ondergronds in aquifers onder de bergen dik 43 miljoen kuub zoet water opgeslagen te zijn. Dat is daar terecht gekomen door eeuwenlange regenval die door scheurtjes in de rotsen binnen sijpelt. Daardoor heb je hier zelfs een waterval, de Kourtaliotis, waar water uit spuit zonder dat er een rivier is.
Die hebben we helaas nog niet bezocht, net als alle andere fantastische plekken op het eiland. Er is hier eenvoudigweg te veel te zien om in anderhalve week te bezoeken. Dus we gaan zeker nog een keer terug, wanneer we weer centjes bij elkaar hebben gespaard.

Griekse pils in een bergdorp met Taverna dat een waterbron heeft
Vanochtend vroeg zijn we weer geland op Shithole Airport. Er is alweer een kabinet gevallen. Dat zag je al lang aankomen. Straks een Groenlinks/PvdA-coalitie met Klaas Knot als premier?
We reden door het kingsize industrieterrein genaamd Nederland weer naar huis, een uur lang door het lelijkste stukje land op aarde, Flevoland met al die windturbines, blokkendozen.
Rijd je een uur door het Griekse bergland, dan lijkt het een half uurtje te duren. Hier lijkt het wel twee uur te duren, eindeloos.

Rethymnon. Er zijn mensen die de Flevopolder mooi vinden…Ze bestaan echt
Meteen lag het werk weer klaar voor De Andere Krant, zodat ik nog geen blog kon schrijven. Bij deze dan met nog wat fotografische impressies van het Kreta dat we gisteren moesten loslaten.
Alles gaat voorbij. Dat is maar goed ook en akelig tegelijk.
Mijn column voor De Andere Krant gaat over wetenschappelijk bedrog door die leugenachtige corrupte rotoverheid (dat tuig van het LVVN-ministerie) en haar wetenschap op bestelling van Wageningen UR. Lekker opmonterend, hahahaha. We zijn weer thuis