Journalisten: fact-checkers of tribalistische zedenmeesters?

Debat ‘Voorbij de Feiten’ in Seven in Utrecht, jaarvergadering van mijn Vereniging Wetenschapsjournalisten Nederland

Enith Vlooswijk (Volkskrant) haar column over rassenleer en roze olifanten bij de Vereniging Wetenschapsjournalisten vat (onbedoeld) samen wat schort aan (wetenschaps)journalistiek: meer dan ‘De Wetenschap’ (de academische mode) gebruik je Wijsheid, voor je claimt dat ‘de feiten’ aan je kant staan.

Bij wat zich ‘de Serieuze Journalistiek’ noemt (De PvdA-of-erger-mensen die zichzelf heel serieus nemen) dient de pretentie van objectiviteit bij zo’n ‘Fact Check’ en ‘De Wetenschap’ (= beroep op autoriteit) vaak als vorm van ‘Deugd-Signalering’: kijk ons eens Deugen, versus Zij die Niet Deugen.

Zoals ‘De Duurzamen’ met hun windturbines signaleren als deug-symbolen: los van de vraag of je er een deuk mee slaat in een pakje klimaatboter. Lees dan ook ons boek Ecomodernisme, het Nieuwe Denken over Groen en Groei: waarom wij kernenergie propageren. In plaats van het stoken van bos uit Amerika (‘biomassa’), windturbines in de natuur en zonneweides in grutto-broedterrein. (‘duurzaam’)

Als medicijn voor minder slordig denken daarom hier (nogmaals) mijn 4-trapsraket, tot service van collegae en de denkende medemens: het uit elkaar trekken van 4 punten tegen discussie-verwarring bij wetenschap. Een ervaring ( = wijsheid) die ik opdeed na 7 jaar klimaat-nondiscussie.

Ik weet overigens niets van ‘ras’ en IQ: daarvoor wil ik eerst langer dan 1 dag voor een deadline graag studeren op een onderwerp, na 2 ‘deskundigen’ te bellen die de politieke status quo lof toezingen: omdat ze anders geen subsidie meer krijgen. Het gaat mij om de onderliggende morele pretenties en ‘deugd’-signalering.

Zie www.wetenschapsjouranlisten.nl

Kijk Mij eens Deugen!
We citeren eerst bij Vlooswijk een moeras van onuitgesproken morele aannames en sociale veronderstellingen, als vorm van Deugd-Signalering:

Tot plotseling de discussie losbarstte over IQ-verschillen tussen mensen van verschillende huidskleuren.

Een uitspraak, ooit gedaan door Yernaz Ramautarsing, werd door Femke Halsema ter sprake gebracht in De Balie, waarna Thierry Baudet (klassenvijand van De Volkskrant RZ) hem niet weersprak, waarop minister Ollongren…

Enfin, het was een rel (een mede door de Volkskrant en haar politieke vrienden opgeblazen niemendalletje RZ) en ik vroeg me dus af: moeten wij, factcheckers, hier iets mee? Het antwoord dat ik kreeg van ons clubje was helder:

Maarten Keulemans was al bezig met een filmpje dat die racistische IQ-onzin eens stevig afbrandde. En terecht. Of… niet?

De vraag bleef een beetje knagen. Natuurlijk moet een uitspraak als die van Ramautarsing weersproken worden. Hij zelf schermde met ‘wetenschappelijk bewezen’, dus het lag voor de hand dat wij, ridders van de waarheid, met wetenschappelijk onderbouwde feiten in de tegenaanval zouden gaan.

Alleen wat levert zoiets op? Zouden racistisch redenerende lezers plotseling denken, gut, misschien zijn de Surinaamse achterburen toch niet minder intelligent dan wij?

Interessante Tijden heeft op 1 dag meer bezoekers dan Bionieuws (Gert van Maanen) abonnees heeft

Is de grens tussen Nature en Nurture dankzij Vlooswijk haar column plots opgelost, of Keulemans zijn filmpje? Dat lijkt mij een interessant gezichtspunt.

En is de echt bestaande Hindoestaanse Surinamer Ramautarsing een andere Surinamer dan ‘de Surinaamse achterburen’ die alleen als stijlfiguur in Vlooswijk haar toetsenbord leven: om haar deugdzaamheid te signaleren als hoger beschaafd Volkskrant-mens?

Want hoeveel van al die even intelligente Surinamers werken bij de Volkskrant, die krant van al die intelligente hoger opgeleiden die niet zo dom zijn om op Baudet te stemmen? Dat smeekt om emancipatie-beleid waarbij willekeurige Bijlmerbewoners voortaan de wetenschaps-redactie bevolken. Een buurt waar ik 2 jaar woonde en waar minimaal 20 procent Toegepaste Vrijetijdswetenschap studeert (uitkering)

Een krant als de Volkskrant heeft er een handje van om de niet PvdA-of-erger-stemmende klassen voor ‘dom’ te verslijten (de reclame, waarin ze tegen hoofden tikten die hol galmden). Hoe kan die plots zo stellig een verband ontkennen tussen IQ en geboorte?

Als je bepaalde ‘klassen’ wel als ‘dom’ mag afserveren, zijnde ‘geen Volkskrant-abonnee’: waarom ‘rassen’ dan niet? Wat is er mis met de mensen van die ‘klassen’ waar die ‘rassen’ blijkbaar a priori dat oordeel ontspringen?

Redactie-motto De Volkskrant sinds Culturele Revolutie 1968

Het ‘Balk en Splinter’-effect en Spraakverwarring
Naast slordig denken, zien we bij Vlooswijk en haar geestverwanten dus een klassiek geval van wat ik naar mijn leermeester Jezus Christus het ‘Balk en Splinter’-effect noem. Dat je dat doet is niet erg, want al te menselijk, en ook ik ben een mens. Maar het bij jezelf niet in WILLEN zien is verwijtbaar.

Bedenk dus goed met welke motivatie je een debat in stapt. Anders krijg je al snel de zonde die ik ‘valse objectiviteit’ noem; schering en inslag bij journalisten die zichzelf zo serieus nemen, van kranten met een ‘kwaliteitsmening’.

Mensen gebruiken dan technische argumenten (‘de feiten’, ‘De Wetenschap’) als statusmiddel voor deugd-signalering. Ook de pretentie van objectiviteit is zo’n ‘kijk mij deug’-symbool, oh wat zijn we weer intelligent en slim in onze linkse koffiebar, nippend aan biologische muntthee.

Alsof de Linkse onderbuik het Pantheon van De Verlichting is sinds ’68.

Met Seksisme is niks mis! Mooie vrouwenbillen zijn mooie vrouwenbillen. Een meid met mooie billen is ook altijd mooi van voren om te zien.

Daarom ook mijn suggestie ieder debat met technische inhoud in 4 punten te ontleden:

1. het technische debat (wat is gemeten in de natuur, ons wetenschaps-journalisten-domein bij ‘factcheck’, anders doe je ‘consensus’-check)
2. het economische debat (hoeveel goed doe je per euro)
3. het levensbeschouwelijke debat (waartoe is de mens op aarde, Wie wil je zijn)
4. het politieke debat (individualisme versus collectivisme)

Vlooswijk haar instap is puntje 3 en daar zoekt ze vervolgens puntje 1 bij. Om vervolgens haar opponent van puntje 3 te beschuldigen en puntje 4. Zo’n fact-check helpt enkel om haar politieke vooringenomenheid van de sociale status te voorzien die wetenschap in een Westerse maatschappij heeft. Wie denkt als mij heeft ‘De Wetenschap’ achter zich, een omslachtiger formulering van ‘wat ben ik toch een goed mens’.

Moraal van dit verhaal: Meer dan ‘de feiten’ (puntje 1) is je theorie van de wereld en verlangen voor die wereld (puntje 3) belangrijk  eens tegen de loep te houden. Bij puntje 3 heb je weinig aan wetenschap maar meer aan wijsheid (door ervaring getoetst weten).

2030 AGENDA, het Neo-Marxisme dat Rutte en de VVD66 invoeren

 Stammenstrijd
Een waardevol punt dat Sam Gerrits (Follow the Money) inbracht is dat mensen tribalistisch denken. Dat tribalisme geldt ook voor krantenredacties. Iedereen identificeert zichzelf met ‘de beste’ groep, of je dat nu doet op basis van huidskleur, geloof, je academische cocon, sekse of je Volkskrant-abonnement, je ‘Groene Stroom’ en andere Deug-Symbolen. Bij iedere ‘stam’ is een bepaalde eigenschap het meest positief onderscheidend.

Al te snel zijn ‘de feiten’ en standpunten slechts knuppels om de andere (oer)mensen mee om de oren te slaan in de strijd om macht en voedsel.

Bij WAT je zegt heeft men dan ook de standaard-reactie panklaar. ‘Dus jij vindt dat’….Een vraag die daarmee begint, die probeert te peilen of je van ‘De Foute Groep’ bent. Bij Diep-Friezen ken je dat ook: zo’n als vraag verpakt oordeel, dat onderscheid maakt tussen ‘jij niet van hier’ en ‘wij’…

Op eigen wijze is iedereen even bekrompen. ‘They looked from pig to man, and from man to pig, and could not see which was which…’

Omdat ook journalisten bij de Volkskrant net gewone mensen zijn, denken ook zij tribalistisch. Alleen menen zij- net als de ander- van De Goede Stam te zijn, de Objectiviteit Nastrevende Serieuze Journalisten die boven stammenstrijd staan. Wij noemen deze stam ‘Het Linksche Thuigh‘, mensen zonder relativerings-vermogen en zelfreflectie maar met subsidie.

….Wietse inspecteert de boekenkast en leest Darwin. De Bebaarde seksist Darwin zou publicatieverbod krijgen van Kasja Ollongren, en een filmpje van Maarten Keulemans te verduren krijgen…

Foute Gedachten
Mijn eigen (gewenste) zelfbeeld is meer dat van een vagebond, als ik dan toch mag deug-signaleren. Iemand die als kind in de speeltuin van ideeën lekker onbekommerd wil slingeren, hangen, rukken en trekken aan alles dat los en vast zit. Mensen beledigen ook, staan op lange tenen. En de genen die daar mee om kunnen gaan, daar heb je vervolgens altijd een leuk gesprek mee.

Wie dat niet kan, die WIL toch al niet, en mensen die niet willen heb je toch niets aan. Want alles begint bij de bereidheid, niet bij gevatheid of de waan slimmer te zijn. Dat zijn uitingen van levensangst en onwil.

Het laatste wat ik wil is dat Juf Vlooswijk en haar Rode Zedenmeesters (‘de serieuze journalistiek’) dan steeds roepen ‘Pas Op!’ en ‘Gevaarlijk’, waar ‘fact-check’ bij Het Linksche Thuigh in ontaardt. Want daarover ging het tweede deel van de discussie: moeten wij het (domme) Volk tegen Foute Gedachten beschermen?

En zo komen we bij een ander punt: vanwaar die vergoddelijking van ‘De Wetenschap’? Waarom zoveel status toekennen aan mode-gevoelige academieprostituees in hun jacht naar onderzoeksgeld, waarbij de helft van wat ze publiceren al onwaar is volgens The Lancet.

Daarmee samen hangt de rol die wetenschaps-journalisten willen spelen. Als ‘draagvlak’-bereiders van belangen van academici. Of voedselproducent van mensen die hongeren naar kennis?

Deug-Symbolen van Groen Links: windturbine en zonnepaneel


Liever wijsheid dan wetenschap
Vergoddelijking van wetenschap past juist niet bij wetenschaps-journalistiek, het is een ideologie: ‘De wetenschap is de beste- nee zelfs de enige echte- manier om de werkelijkheid te kennen’, zo stelde een VPRO-vertegenwoordiger nog.

Die opvatting heeft een naam: Scientisme, zoals je eind 19de eeuw ook de Logisch Positivisten had.

Het bestuurlijke model dat met Scientisme samenhangt heet een Technocratie, de Rule by Experts zoals je dat ook ziet bij modern 2030 Agenda: Sustainable Development. Je kunt mijn verhaal in Elsevier (15-02-2016) over de gevaren van Scientisme lezen, en in Elsevier (24-02-2018) over de publiek geldroof genaamd 2030 Agenda: de onheilige drie-eenheid van Big Government, Multinationals en NGO’s die zich op De Wetenschap beroepen.

De hoge waardering in het Westen voor natuurwetenschap, die herbergt daarmee tegelijk haar uitholling. Iedereen probeert op die sociale waarde van wetenschap te parasiteren, ook ‘de journalistiek’. Al snel wordt ‘De Wetenschap’  als politiek instrument gebruikt, zeepkist tot belering van ‘De Andere Stam’, die geen spreekrecht hoort te krijgen.

Een manier om je gezag te doen gelden (puntje 4, politiek), want je hebt ‘De’ wetenschap achter je (je claimt puntje 1). Wie tegen jou is, die is dan tegen ‘De Wetenschap’.

En daarom dus: Wijsheid zoals historische kennis van menselijk gedrag- die is belangrijker dan ‘De Wetenschap’. Kennis die door ervaring is getoetst, die corrigeert modes. Zie ook Frits Bolkestein’s ‘De Intellectuele Verleiding’: je hebt ervaring nodig als correctie op ‘intellect’, tenzij je op politieke rampen uit bent als het Communisme. Dus er zit ook nog een ethische component in intellectuele pretenties.

Trotse Fries, blij met je afkomst en wie je bent

Wat is Jouw Puntje 3; verlangen voor deze wereld?
Kun je ‘ervaring’ meten, en dus in Puntje 1 vastleggen? Nee. Maar iedereen ‘weet’ wel dat ‘ervaring’ nodig is, althans wie enige levenservaring heeft . En dat weten we ook van duizenden jaren wereld-literatuur van Bijbel tot Shakespeare en van Nietzsche en Dostojevski tot Orwell. De wetenschappelijke methode (theorie toetsen met waarneming) is een belangrijk gereedschap, zo krijg je in domein 1 helderheid.

Maar gereedschap is geen doel, zoals de hamer ook geen doel is maar de boekenkast na het timmeren.

Het doel van wetenschap was altijd ‘beheersing’, greep op het leven. Niet langer sterven aan te voorkomen ziektes, die je via medische wetenschap voorkomt. Van A naar B in een Boeing kunnen vliegen. De status van wetenschap ontleent zij aan succes op puntje 1. Niet aan de vraag of de paalworm via natuurlijke selectie in zoveel miljoen jaar nu in staalworm zou kunnen evolueren.

Wel kan studie van en beleving van de natuur een zingevende ervaring zijn (puntje 3) Zingeving is niet Meetbaar maar wel Weetbaar.

Uit puntje 1 kunnen ook resultaten komen die je ‘waarom ben ik op aarde’-verhaal niet van pas komen. Dus waar veel VWN-leden triomfantelijk ‘vanwege de wetenschap’ alles afkraken dat met christelijk geloof van doen heeft. Mogen zij die zelfde ijver ook toepassen op geloofs-artikelen van De Heilige Linkse Kerk.

Zoals het feit dat door evolutie via natuurlijke en seksuele selectie ook verschillen in mensen bestaan. En dat die verschillen- hoe groot of klein ook (puntje 1)- ook normatief kunnen uitpakken. De door evolutie gevormde natuur maakt het geen ge-evolueerde reet uit, wat Vlooswijk of Femke Halsema ‘vindt’.

Wat je vindt breng je bij gevonden voorwerpen.

…als een Pauw

Als er geen rassen bestonden kan ook racisme niet bestaan. En als er wel mensenrassen zijn, dan zijn er dus verschillen. Wie ontkent dat menselijke natuur bestaat door evolutie in verschillende milieus? Een betere vraag is misschien; vanwaar dat panische en belegen gehamer op ‘racisme’, behalve vanuit de drammerige levens-beschouwing van het Cultuur-Marxisme.

Neem huidskleur, de blanke huidskleur is een aanpassing aan minder zonlicht- om dan toch voldoende Vitamine D aan te kunnen maken. Een zogenaamde Trade-off. Zoals je bij negers meer sikkelcel-anemie hebt omdat die afwijking tegelijk meer tegen Malaria beschermt.

Wie ontkent, dat door duizenden jaren afscheiding in diverse milieus via (bv seksuele) selectie stam/groeps-verschillen ontstaan? Werken die verschillen in moderne maatschappij met haar eigen eisen (het milieu) overal even gunstig voor iedereen?

…Als Femke Halsema zegt dat het niet zo is……:-)

Met deze vragen maak ik dus al een ander frame, waarmee je de zelfde kwestie wel iets minder stellig kunt beschrijven dan hierboven in Vlooswijk haar column is gedaan.

Want wat is ‘on-wetenschappelijk’, wanneer je ‘fact-check’ versmalt tot ‘wat academici die wij aan de telefoon kregen nu durven zeggen”?

Met het 4-puntenschema wil ik verder duidelijk maken: maak je Verlangen voor deze wereld duidelijk (Puntje 3). Wanneer mensen in hun verlangen voor de wereld verschillen en wie zij willen zijn: dan betekent dit vervolgens niet dat zij DUS geen feiten/waarnemingen kunnen aanvoeren (Puntje 1) die hun verlangen onderbouwen.

Wel kun je het verlangen voor deze wereld aanpassen, wat realistischer maken, nadat je van puntje 1 meer kennis hebt genomen.

12 Replies to “Journalisten: fact-checkers of tribalistische zedenmeesters?”

  1. Amen.

    Ik denk het feit dat ze bij de Volkskrant werkt genoeg zegt.
    tribalistisch.
    Volgens mij is dat aangeleerd gedrag.
    Als we 8000 jaar geleden leiders hadden gehad die in plaats van corruptie, angst zaaien, onderdrukking, voor delen, respect, gelijkheid hadden gekozen hadden we nu in een prachtige samenleving geleefd.
    8000 jaar geleden zijn we al de kant van zelf destructie opgegaan.
    We zijn hard op weg.

  2. Voorheen was ’t simpel, je ging naar de kerk en daarmee wist je ‘ik deug en al die andere mensen hier ook’.

    Zonder kerk/geloof hebben mensen nog steeds de behoefte op je denken dat ze deugen. En daarom meldt iedereen ook graag hoeveel zonnepanelen ze op ’t dak hebben, dat we nu toch echt snel moeten opschieten met die energietransitie etc. etc.
    Maar naar de kerk gaan kost niks, ja een paar uur elke week, maar dat is ook een mooi moment voor bezinning. Onze nieuwe vormen van deugd kunnen nog wel eens de hele maatschappij omver halen, ze zijn in ieder geval zeker niet zonder consequentie..

    1. Geen idee naar welke kerk je dan ging maar de meeste christelijke kerken zijn gebouwd op het principe dat de mens niet deugt. Als ik naar de kerk ging dan kwam ik meestal naderhand de kerk uit met het besef dat ik niet deugde en dat daar iets aan gedaan was – door een Ander.

      Mensen zonder kerk hebben dus, hoe gek het ook klinkt, veel meer behoefte te deugen dan mensen mét kerk. Die weten namelijk al lang dat het niet mogelijk is te deugen vanuit jezelf.

      1. Ha Peter Dees: precies, en daar zit dan ook het gevaar, die ijver om te tonen dat je WEL deugt terwijl de kerk- historisch correct- preekt dat mensen een duistere/duivelse kant hebben

        1. helaas is de gedachte dat de mens wél deugt inmiddels behoorlijk terreinwinst aan het boeken binnen de (protestants-christelijke) kerken. Het wordt dan ook steeds moeilijker om nog een spiegel voor gehouden te krijgen op zondag.

          1. Het lijkt er op dat ook Jan Peter Balkenende gelooft dat hij wel deugt, wat al genoeg is om onze stelling te onderstrepen: de mens deugt intrinsiek niet en heeft vergeving nodig.

  3. En wat betreft IQ en ras.. mijn theorie is dat vooral oorlogsvoering een sterke rol heeft gehad in de ontstane verschillen (nemen we maar even aan).

    Bij een oorlog legt Joe sixpack natuurlijk als eerste het loodje. De voetsoldaten, waarvan er de meesten stierven, waren waarschijnlijk niet de meest intelligente figuren. De ‘nerds’ uit die tijd werkten juist weer op de achtergrond, strategie uitdenken, nieuwe wapens ontwerpen en hadden dus veel minder kans om in een oorlog te overlijden.

    Als de strijd gestreden was, werden wellicht nog de Joe sixpacks uit de verliezende partij geexecuteerd, terwijl de bollebozen voor een nieuwe machthebber mochten werken.

    Ik heb geen goede kennis van de wereldgeschiedenis, maar het staat me bij dat er in China inderdaad duizenden jaren lang veel oorlog gevoerd is. In Europa natuurlijk ook, maar wellicht in mindere mate, waardoor het verschil in intelligentie zou kunnen worden verklaard.

  4. De vraag ‘wat’ eigenlijk verklaring behoeft is misschien wel de belangrijkste vraag. Moet het verschil in intelligentie worden verklaart, of juist de opvallende vergelijkbaarheid van de intelligentie van mensen? Want, zoals Descartes opmerkte: “gezond verstand lijkt het best verdeelde goed in de wereld, want iedereen denkt er genoeg van te hebben.”

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *