De Waddenvereniging lanceerde eind december al met andere staatsgefinancierde campagnegroepen een bezwaarschrift, tegen de ‘gedoog’-vergunning die LNV aan garnalenvissers gaf om op het Wad te kunnen vissen. Daar stuurden ze 21 januari een persbericht over, en Visserijnieuws meldt dat nu.

Daarmee hoopt Wouter van der Heij de garnalenvisserij op het Wad te torpederen via de Wnb-vergunning. Die vergunning is- naast de visvergunning- het extra juridische toegangskaartje tot Natura 2000-gebieden sinds deze na 2003 werden aangewezen.

Maar de historisch gegroeide gewoonte dat je voor bestaand gebruik plots een extra Wnb-toegangskaartje nodig hebt als boer en visser, kan volgens bestuursrecht een illegale inbreuk zijn op eigendomsrecht. Dat constateert Mark Nijhof van vissersvereniging Hulp in Nood & Heiploeg.

Wnb-vergunning geeft groene willekeur absolute macht
René Breukel (Rijkswaterstaat) en de van de Waddenvereniging afkomstige ‘senior ecologist’ Lies van Nieuwerburg (Rijkswaterstaat) lieten een stapel rapporten maken tegen de garnalenvisserij. Nu kopt Wouter van der Heij (Waddenvereniging) deze rapporten juridisch in.

Dat Johan Nooitgedagt van de Vissersbond nog steeds verrast reageert in Visserijnieuws is verrassend. Zo zijn die clubs, geef ze 1 vinger (VIBEG) en ze pakken er nog 1 (VISWAD) tot ze je hele hand hebben: Een visserijvrije Waddenzee.

De Waddenvereniging noemt Rijkswaterstaat nu ‘de grootste natuurbeheerder’ en lijkt met dit gecorrumpeerde staatsorgaan nu campagne te voeren tegen de Wnb-vergunning die LNV verleent. Op 17 januari ging al eerder een persbericht uit dat ‘vergunde activiteiten’ (dus legale activiteiten) hun Waddenzee zouden ‘ondermijnen’…

Daarin weer het woord ‘bodemberoerende’ garnalenvisserij, het zwartepieten van een activiteit die al plaatsvond vóór de Waddenvereniging werd opgericht.

We zagen vorig jaar al in de communicatie van Rijkswaterstaat op 23 januari 2023 dat ze deze juridische weg gingen bewandelen. Toen hadden ze net bij overheidsclub Natuurmonumenten in Amersfoort vergaderd over de te lopen strategie.

Wouter van der Heij wordt door Visserijnieuws aldus geciteerd:

Het blijven vasthouden van de vrije visserij als beheersvorm van de garnalenvisserij is onwenselijk voor zowel de visser als natuur. (-clubs RZ) Als de collectieve wens is (andermaal, die van milieuclubs die door Rijkswaterstaat op de beheerderstoel werden gezet RZ) om minder te mogen vissen (wie wil er minder verdienen? RZ) waarom wordt de Wnb dan niet gebruikt om dit mogelijk te maken.

Ze spelen het slim: De Wnb (Vergunning wet natuurbescherming om in Natura 2000 te kunnen vissen) is het extra toegangskaartje van natuurgebruikers tot natuurgebieden. Dat werd pas met de aanwijzing tot Natura 2000 gebied een juridisch geldig ticket, uitgegeven door LNV.

Aan die toegang kun je vervolgens allerlei eisenverzwaringen hangen, wanneer je maar beweert dat dit natuurgebied ‘hersteld’ zou moeten worden. LNV en milieuclubs smokkelden na 2008 plots zo’n ‘hersteldoel’ binnen bij de Noordzeekustzone en Waddenzee.

Was Habitat H1110b (permanent overstroomde zandbanken) eerder enkel gedefinieerd voor fysische kwaliteiten (dynamiek, diepte): Plots kwamen er ook zwarte zee-eenden binnenzwemmen, als stok om vissers uit historisch visgebied te drijven (VIBEG in 2010) En nu zou er ook nog eens een stikstoftoets bij moeten, voor je een nieuwe Wnb-vergunning krijgt.

• Maar wat als die Wnb-plicht in Natura 2000 in zichzelf nu een illegale inbreuk was op eigendomsrecht?
• Was die Wnb ooit wel nodig voor ‘ongewijzigd’ bestaand gebruik?

Uitspraak afdwingen bij de bestuursrechter
Hier – in de hiërarchie van wetgeving- ligt de angel. Natura 2000 lijkt ontworpen als technocratische inbreuk in eigendomsrecht. Maar Eigendomsrecht is bestuursrechtelijk beter beschermd dan de doelen van natuurclubs.

Terecht heeft Mark Nijhof (Heiploeg, vissersvereniging Hulp in Nood) op die vraag nu met een advocatenkantoor zijn pijlen op gericht. Dat kon je lezen op bladzijde 38 van de nieuwe bijlage in Visserijnieuws.

En zojuist sprak ik hem nog even ter toelichting.

Via een visvergunning krijgen vissers een recht op vruchtgebuik, zoals je ook een huis huurt. Het is een overdraagbaar zakelijk recht, waarvoor je betaalt.

Wanneer de overheid plots verklaart dat je huis in een kwetsbaar natuurgebied valt met hersteldoelen. En ze zeggen: Je mag dus niet meer je huis in. Dan is dat een inbreuk op eigendomsrecht waarvoor je een fatsoenlijke schadevergoeding moet krijgen. Dus niet alleen de schrootwaarde voor je boot, of drie ton euro voor je visvergunning.

Nieuw startend project of bestaand gebruik
De overheid (LNV) geeft vissers ieder jaar een bevestiging van hun visvergunning af. Die visvergunning hadden ze al voordat LNV op Natura 2000 plots hersteldoelen plakte, rond 2008.

De landsadvocaat Pels Rijcken, stelde recent naar Nijhof op basis van die jaarlijkse verlening dat visserij een jaarlijksnieuw opgestart project is, dat steeds opnieuw vergunningplichtig is. Omdat vissers iedere 1-2 jaar die verlenging uit LNV nodig hebben.

Volgens Nijhof, zitten ze hier juridisch fout, en daarover wil hij nu ook uitspraak van de bestuursrechter.De visvergunning is volgens hem een aanhoudende activiteit net als de veerpont naar Texel van TESO. En geen jaarlijks opnieuw gestart project. Het visrecht is een eigendomsrecht.

Was Wnb bij bestaand ongewijzigd gebruik wel ooit juridisch nodig?
Volgens Nijhof is het dus maar de vraag, of vissers bij aanwijzing van Natura 2000-gebieden hadden moeten accepteren dat ze ook een Wnb-wetvergunning bovenop die visvergunning moesten aanvragen.

Al ruim voordat er sprake was van Natura 2000-doelen en aanwijzing van Natura 2000 (zo rond 2008) in Noordzeekustzone, was de (garnalen)visserij een continue activiteit waar je met visvergunning toegang had. Bovendien werden die gebieden aangewezen op basis van natuurlijke kenmerken, die mede door eeuwen bevissing waren ontstaan.

In de Wnb stond altijd ‘bestaand gebruik’ gedefinieerd als iets dat bij wijziging van de Wet Natuurbescherming 1998 in 2005 (harmonisatie met Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn) ‘ongewijzigd’ was gebleven. Die garnalenvisserij is in activiteit en intensiteit niet toegenomen.

Iedereen vroeg braaf die Wnb-vergunning aan met het idee ‘bestaand gebruik mag toch blijven’. Maar zo gaven ze delen van de overheid en milieuclubs een eindeloze hoeveelheid argumenten om inbreuk op een veel fundamenteler grondrecht te maken: eigendomsrecht..

Aardverschuiving in natuurpolitiek
Een bestuursrechtelijke uitspraak zou een aardverschuiving kunnen betekenen.  Je begint dan bij de juridische kern, en niet bij rapportdiscussies over aantallen zwarte zee-eenden.

Wanneer een overheid besluit dat aantallen zee-eenden belangrijker zijn dan eigendomsrecht, moet daar een schadevergoeding tegenover staan. De mechanische kokkelvisserij kreeg voor de inbreuk op eigendomsrecht liefst 130 miljoen euro schadevergoeding uit het Waddenfonds. De mosselvissers aten de bittere pil, en investeerden sinds 2010 ongeveer 60 miljoen euro in ‘verduurzaming’.

Dat is gelijk aan een hele jaaromzet van de mosselsector. En dan nog zijn milieuclubs pas tevreden als de hele bodemzaadvisserij in 2030 is gesloten.

De garnalenvissers zouden door inbreuk op vruchtgebruik dan dus een flinke schadevergoeding kunnen eisen. Daarover ging ook mijn eerdere video voor Interessante Tijden TV; Maak milieuclubs financieel aansprakelijk voor de schade die zij via natuur(doelen) aan mensen aanrichten. Het beste zou je Wouter van der Heij persoonlijk aansprakelijk stellen voor de schade die zijn activisme tegen vissers aanricht.

Waarom in overleg met milieuclubs?
Een andere vraag die juridisch onderzocht mag worden: Wat is de bestuursrechtelijke legitimiteit van het ‘stakeholdermodel’, zoals dat nu zit verankerd in de ‘Beheerautoriteit Wadden’: Daarin krijgen drie milieuactivisten met hun mening bestuurlijk evenveel gewicht als de landbouw en visserij. Mogen fondsenwervende actiegroepen de publieke ruimte claimen als hun eigendom?

Die vraag legde ik al voor aan Sieben Poel van Rijkswaterstaat, wat me drie jaar Woo-procedures kostte tot de Raad van State aan toe. Zonder succes.

Hoewel de Waddenvereniging nu de aandacht trekt, zijn het delen van de overheid die deze clubs met hun ‘Coalitie Wadden Natuurlijk faciliteren, én met miljoenensubsidies financieren. Die zelfde constructie bestaat ook op Brussels niveau: De Eurocratie financiert zelf met miljardairs al die groene clubs met de LIFE+-subsidiepot.

Zowel de Habitatrichtlijn als de LIFE+-pot zijn door de aan de Waddenvereniging gelieerde Europarlementarier Hemmo Muntingh (PvdA) tot stand gekomen. Milieuclubs zijn opgetuigd als verlenging van ambtelijke macht, om internationaal groen beleid af te dwingen als Natura 2000.

• Zo kom je bij een andere fundamentele vraag: Waarom moet je als visserij ook beslist met die milieuclubs aan een overlegtafel, en niet enkel met het bevoegd gezag? Omdat hun overheid procedures wil voorkomen, die de ambtenarij weer werk opleveren?

Vertragingstactiek LNV
Dat een overheid zo handelt, het is nu eenmaal bevoegd gezag. Maar dan hoeft de huidige overlegconstructie dus niet juridisch houdbaar te zijn. Wouter van der Heij is ook maar een metroman met een mening, die zelf geen enkele investering in dat Waddengebied deed of geen enkel ondernemersrisico loopt.

Toch schakelt hun overheid zo’n metroman met spandoek en Postcode Loterijsubsidies gelijk in belang, met mensen die generatieslang gebruiksrecht op dat Wad hebben, die daarvoor ook betalen. Zo betalen de mosselvissers alleen al voor kweekpercelen 2,5 miljoen euro pacht per jaar…

Met deze handelswijze schakelt LNV-ambtenarij en Rijkswaterstaat dus het recht om actie te voeren- het spandoekrecht van Linkse clubs- bestuursrechtelijk gelijk aan een overdraagbaar zakelijk recht. Is dat juridisch houdbaar in bestuursrechtelijke zin? Daar zou de Vissersbond na vijftien jaar ‘we wachten wel af’ eens naar kunnen kijken? Of wachten ze af tot de hele vloot is wegverduurzaamd?

LNV gaf 24 kantjes antwoord op Nijhof zijn eerdere brief. Maar leek hierbij expres iedere juridische term te vermijden. Zo ontkomen ze aan gronden om een bezwaarschrift bij de bestuursrechter te kunnen voorleggen. Dus wacht Nijhof nu al twee maanden op een nieuw antwoord.

Hij spreekt over ‘een duidelijke vertradingstactiek’. Maar hij probeert het tenminste via een andere weg, die fundamenteler is in juridische zin. Via de huidige weg is het vergaderen en inleveren tot je weg bent verduurzaamd.

• Steun mijn uitzoekwerk en doneer wat je kunt missen aan Interessante Tijden

Donatie bedrag:

€

Doneren