Gruttogruttogrutto, tussen Jorwert en Bears
Bij mijn Cursus Bullshitdetectie voor een Fries jagerscollectief in Wirdum ontmoette ik de uit een Rien Poortvliet-album weggelopen oer-Fries Klaas Stapensea, boerenzoon uit Boer, nu woonachtig in Emmeloord.
De aimabele prater en sigarenroker is als coördinator van weidevogelbescherming in Friesland en Overijssel actief, en zo betrokken bij het Aanvalsplan Grutto van Pieter Winsemius. (2020)
Er is dit jaar extra Rijksgeld (67 miljoen euro) om boeren te assisteren bij het kweken van weidevogels als kievit en grutto. Maar tegenstrijdig deelbelang, verschillende groene bloedroepen en een juridisch moeras lijken een hindernis voor succesvolle gruttoteelt met plasdras.
Grutto naast lobby voor bouw in polders
Tegenstrijdig deelbelang
Stapensea is een echt veldmens, 20 jaar hoofd natuur en lanschap bij het Flevolands Landschap. Hij kon in De Jager van maart dit jaar vertellen over een succesproject met elf boeren in Overijssel; De combinatie van predatiebeheer en afstemming met de boer leidde tot hoge overleving van kuikens.
Maar hoe gaat dat in de rest van het land? Hier lijkt een juridisch moeras te ontstaan, dankzij sentiment tegen (vossen)jacht en tegenstrijdig deelbelang. Binnen de weidevogelbescherming botsen verschillende bloedgroepen.
De ironie van tegenstrijdig deelbelang spatte vanochtend nog van de voorkant van het Algemeen Dagblad. Daar staat het bericht ‘en weer is de grutto zeldzamer geworden’, naast de lobby voor meer subsidie om het platteland vol te bouwen: “Woningnood ook funest voor oudste bewoners.”
Het Economisch Bureau van ABN Amro verkoopt de bijzondere redenering, dat bejaarden gaan sneuvelen door het woningtekort. Omdat ze niet naar een seniorenwoning kunnen doorstromen, vallen ze eerder van de trap, 🙂 zo tekent AD-sterverslaggever Dennis Naaktgeboren op zonder een spoor van ironie.
Daarnaast lees je: De grutto zou het weer slecht doen, omdat hij ten opzichte van het eerdere jaar 5% minder geteld was. Op gezag van komiek-vogelaar Hans Dorrestijn.
Met Natuurmonumenten haar stilzwijgende toestemming en zelfs politieke steun, hier gekomen dankzij ex-voorzitter Pieter Winsemius
Een strijd in bloedgroepen en tegenstrijdig deelbelang kan de grutto binnen tien jaar alsnog de das om doen. Die bloedgroepenstrijd lijkt zelfs verenigd in 1 krasse knar, die ‘Kartrekker Aanvalsplan Grutto’ werd, dus gruttolobbyist in Den Haag:
- Pieter Winsemius (VVD-senator, oud voorzitter Natuurmonumenten en bestuur Postcode Loterij)
Pieter Winsemius hielp zelf ook de Friese variant van het SER Energieakkoord met al die windturbines doordrukken. Daardoor werd een industrieterrein (Windpark Fryslân) in Natura 2000 gebied gebouwd, goed voor 1300 dode vogels per jaar.Winsemius is de Mr Global van Nederland, lakei voor de Club van Rome en David Rockefeller, de McKinsey-meneer die de CO2-lastenverzwaring voor mkb over Nederland bracht.
Zodat je als boer een nauwkeurige CO2-administratie moet bijhouden, dus kosten moet maken die je ook aan weidevogels had kunnen besteden.
De Groot wil boerenstand halveren, met beroep op ‘stikstof’
‘De grutto kan niet bestaan zonder (gehalveerde?) boeren’
Bedenk verder dat de zelfde supporters van het ‘Deltaplan Biodiversiteit’ als Vogelbescherming uit Zeist, tegelijk op de lijn Tjeerd de Groot (D66) zitten. Ze herhalen het zelfde verhaaltje dat brandnetels de zeldzame plantjes zouden overwoekeren dankzij ‘stikstof’.
Ze zijn voor de halvering van de boerenstand en de uitroeiing van visserij. Terwijl Winsemius in het nieuwe voor dit ‘Aanvalsplan’ door Agrio gelanceerde blad ‘Onze Weidevogels’ (Editie 1 blz 23 ‘Afwaardervergoeding hoopvol spoor Grutto’) stelt
‘Die Grutto kan niet bestaan zonder boeren. Punt
Tweejaarlijks magazine Agrio, uitvloeisel van budget ‘Aanvalsplan’
Al even onmisbaar zijn jagers voor predatiebeheer. Al decennia is duidelijk dat in cultuurnatuur de predatie van kuikens (en eieren) het broedsucces decimeert, vossen, steenmarters, kraaien en natuurlijk verwilderde katten. Hier wordt het Aanvalsplan Grutto echter aangevallen door dieractivisten.
Die procedeerden in Utrecht in 2022 succesvol tegen de jacht op vossen. Onbejaagde gebieden werken als vossenfokcentra, die vervolgens gaan snacken in de weidevogelkerngebieden. Doordat de vrijstellinglijst voor bejaagbare soorten dankzij deze clubs sneuvelde, mag je in veel provincies- ondanks een ‘Actieplan Boerenlandvogels’- niet jagen op kraaien en kauwen die alle legsels opvreten.
Waar predatiebeheer snelle actie vraagt, verzanden zo alle Aanvalsplannen en gebieden met plasdras in een juridisch moeras. Bestuurders bestellen vervolgens voor de juridische houdbaarheid van predatiebeleid nog meer kostbaar onderzoek,
Terwijl de problematiek al dertig jaar het zelfde is.
Reclame voor kostbare rasters ipv afschot vos
Ook binnen Vogelbescherming in SOVON bevinden zich vele anti-jachtactivisten. Zie ook dit bericht van Vogelbescherming Nederland waarin de vos net zo ‘oer-Hollands’ wordt genoemd als grutto en Kievit.
Vogelbescherming/Sovon maakt reclame voor het succes van (zeer kostbaar met schrikdraad) afrasteren van weidegebieden, in plaats van dat je gewoon actief beheert. Ze zien bejaging van vossen als sluitstuk, en verhullen hun afkeer van bejaging met wetenschapperige nuance:
Wanneer een gebied niet de optimale inrichting heeft en bijvoorbeeld een vos wordt uitgeschakeld -door gebieden uit te rasteren, vossen te vangen of af te schieten – krijgen andere predatoren meer kans.
Zij zullen de plek van de vos overnemen en zo nog steeds het risico geven op een slecht broedresultaat. Door de matige leefomstandigheden in veel gebieden maakt de regelmatig bepleite vossenjacht in zo’n gebied misschien enig verschil…
De enige vos die ik ooit op de plaat zette
Hun randstedelijke donateursgroep is tegen jacht. Dus al die verschillende bloedgroepen in 1 aanvalsplan, het zijn vast ‘kansen en uitdagingen’…
De lobby tegen de jacht boekt volgens de vergrijzende jagerspopulatie veel succes. Door de Omgevingswet is er daarnaast een buraucratisch moeras ontstaan. Je hebt geen Jachtakte meer maar een ‘Omgevingsvergunning Geweeractiviteit‘. In Friesland gooiden ganzenjagers het geweer al in de ring. Door de nieuwe bureaucratie zijn ze in het veld strafbaar wanneer ze hun hond (voor het apporteren) los hebben lopen.
In Wirdum ontmoette ik vooral fatalisme over de toekomst van de jacht, bij een zeer seniore Friese jagerspopulatie.
De kans inschatten
Tegenstrijdig deelbelang rijksbeleid
Vogelbescherming werpt zich op als steunpilaar van ‘Onze Weidevogels’ en hun Kees de Pater trekt op met Winsemius. Tegelijk steunen ze de CO2-agenda, waardoor het platteland verder wordt omgezet in energie-industrieterrein. Je kunt bij Vogelbescherming je cake hebben én deze tegelijk opeten.
De lobby voor ‘1 miljoen huizen’ moet wel ten koste gaan van weidevogelgebied. In Friesland zagen we dat afgelopen twintig jaar nog met de Haak om Leeuwarden gebeuren. Honderden hectares sappige weide werden geofferd voor een rondweg en woningbouw. Afgelopen jaar dreigde bij Goutum nog weer een weidevogelgebied vol gebouwd te worden.
De Gemeente Waadhoeke (voorheen Franekeradeel) is van plan, om een weidevogelgebied bij Sexbierum te verbouwen tot 60 hectare groot zonne-industriegebied. Dit vanwege de Regionale Energie Sabotage (RES), bedoeld om het wereldklimaat in het jaar 2100 te ‘redden’…
- is er dus bij het Aanvalsplan Grutto ook iemand actief, die alle bouwplannen van overheden screent op aanvallen op het aanvalsplan?
DIT noem ik Potverdomme ‘landschapspijn’, subsidie-velden waar het wemelde van de grutto’s in mijn jeugd
Grutto de hekkensluiter in de polder
Wat alvast wel helder is. De grutto is een hekkensluiter bij de belangenstrijd om wie de grond krijgt toebedeeld in overbevolkt Nederland. De 67 miljoen euro voor gruttoboeren kun je hier alvast in perspectief zien. Zeker wanneer je dit vergelijkt met de honderden miljarden euro’s voor ‘klimaatbeleid’.
Hugo de Jonge’s ‘Verbouwing van Nederland’ voorziet in een door immigratie verder opgehoogde bevolkingsgroei met 1 miljoen asielprofiteurs. Hugo’s Statushouders krijgen een huisje in de polder. Voor die asielprofiteurs heeft het demissionair kabinet miljarden euro’s over.
Iedere Oekraïner met hotel en zakgeld (ze rijden hier in hun SUV rond) kost 55 duizend euro per jaar. Daarvoor kon je ook een beheerpakket weidevogels financieren van 25 hectare. Voor de jaarlijkse onkosten van vijfduizend Oekraïners, bekostig je het gehele Aanvalsplan Grutto.
Met een Vredesregeling met de Russen, bespaar je miljarden waarmee je tot in lengte van jaren natuurboeren kunt financieren.
Een Oekrainer gratis hotel en zakgeld geven kost 55 duizend euro per jaar. Daarvoor kun je ook 30 hectare weidevogelland beheren
Een voorbeeld van zo’n natuurboer is het agrarisch bedrijf Ecovar Wennekers, aan de West Friese Omringdijk in Schagen.
Die krijgen jaarlijks 40 duizend euro subsidies om op 23 hectare plasdrasland weidevogels te telen. Of neem Klaas Sapenius. Die is actief in een succesproject (440 hectare) in de Blankenhammerpolder. Hij noemt daar een vergoeding van 22 duizend euro voor 15,5 hectare weidevogelgebied met ‘mozaïekbeheer’.
Wil je anderhalve Oekraïner in een Asielhotel, of een inheemse boer sponsoren die 30 hectare natuurhistorisch erfgoed beheert? Zo kun je de kosten van weidevogelbescherming ook in perspectief zetten.
Hoeveel weidevogelpakketten/werkgelegenheid voor natuurboeren kun je financieren met het weren van deze kansenparels
Beheer werkt en problemen zijn al 30 jaar bekend
Wat die gruttotelers (met de koemelk er voor de extraatjes bij) doen, is het boerenland beheren zoals dat in de jaren ’70-’80 nog zonder subsidie kon. Toen vond je midden in het kalen boerenland ook nog geen vossenbouw of rondschuimende steenmarters. Geen ooievaars. Je moet wel predatiebeheer toepassen, naast de biotoopverbetering.
Daarvoor zijn nu meerdere subsidieregelingen geopend, de Ecoregeling uit het Europese GLB, het Investeringsfonds Duurzame Landbouw en de ANlb.
Daarvoor make de gruttotelers kruidenrijker grasland met plasdrasgreppels, ze stoppen met mestinjectie en rijden droge stalmest uit. Daar ontwierp het LNV-ministerie een aparte ‘regeling mest bovengronds uitrijden’.
Grutto Jorwerd. Dankzij procedures van anti-jachtactivisten is de kraai van de vrijstellingslijst geschrapt
Zulke gebieden kun je op afstand herkennen, omdat er bloemen in het land groeien, zuring, boterbloemen. Je ziet natte greppels, en wat plasdrasgebiedjes waar de grutto’s voedsel kunnen zoeken.
We reden gisteren langs Tjerkwerd en Parrega tussen Bolsward en Workum, waar je meteen zo’n ‘weidevogelkerngebied’ herkent, net als bij Jorwerd. Daar hoor je zelfs nog veldleeuweriken zingen, in de jaren ’80 nog de meest algemene zangvogel van het platteland. Je ziet meteen wat kieviten rond duikelen en een grutto druk doen.
Wat in mijn jeugd in Franeker in de jaren ’80 nog de normaalste zaak was, een platteland vol met alarmerende weidevogels is nu teruggedrongen tot ‘kerngebieden’ tussen een zee van steriel grasfalt.
Kunstmest strooien bij Schraard (FRL)
Kostbaar milieubeleid opruimen als tegemoetkoming
De hyperintensivering van de afgelopen 25 jaar is funest geweest voor kievit en grutto. Dat ligt vooral aan de manier van boeren. Vogelbescherming heeft dus deels gelijk. (en deels niet)
Je kunt dat zelf zien. Langs de rondweg van Sneek wordt voormalig boerenland omgezet in industriegebied. In de tussentijd ontstaat er een braak terrein, waar zich meteen kieviten vestigen.
Ik rij er iedere dag langs, en je ziet er de kieviten op de kraaien duiken. Ze hebben er legsels. Net als op stoppelland, waar je de kievit nog op de kraai ziet gaan. Nooit zie je ze duikelen boven het steriele grasfalt van de agro-industrie, waar zelfs de paardenbloem een zeldzaamheid werd.
Gruttoland bij Baard, met superboeren op achtergrond
Wat je nog mist bij alle Aanvalsplannen en Deltaplannen, is de constatering dat milieubeleid een oorzaak is van de achteruitgang van boerennatuur. Immers, milieubeleid drijft de kosten op die je enkel met intensivering kunt opvangen.
- Het Milieu is de vijand van bloeiende cultuurnatuur
Denk aan de Nitraatrichtlijn (1991), die beveelt dat je 170 kilo dierlijke mest per hectare mag uitrijden. Die richtlijn is gebaseerd op een Frans boeren-modelbedrijf uit 1990, waar dan twee koeien per hectare grazen.
Daardoor moeten boeren dierlijke mest tegen meer dan tienduizend euro onkosten afvoeren, en vervolgens het mineralentekort met kostbare kunstmest aanvullen.
- Bevriende boeren in de Achterhoek stellen daarom voor met hun actiegroep ‘Boeren met Toekomst‘, om die nitraatrichtlijn alsnog met meer dierlijke mest in te vullen. En dus met minder kunstmest. Dan hoeven ze niet onnodig tienduizenden euro’s onkosten per jaar te maken.
Grutto bij Wommels
Stel je voor dat ze tienduizenden euro’s onkosten aan mestverwerking en nieuwe kunstmest besparen. Zouden ze dan niet- net als de boeren vroeger uit mijn jeugd- een beetje om niet hun eigen landschap natuurvriendelijker bejegenen? In plaats van dat je ze aan het subsidie-infuus van weidevogelpakketten houdt?
Of kom je dan aan de werkgelegenheid van consulting en ambtenarij, waar het Aanvalsplan voor bedoeld was? Ik zal het er nog met Sapeneus over hebben, en het liefste ook aan Winsemius vragen.. Die Kwade Genius van het globalisme, wat kan hij als tachtigplusser nog voor onze Kening fan de Greide betekenen? Heeft Mr Milieu netto niet meer schade veroorzaakt?
– Steun Interessante Tijden om de eigen natuur voorop te helpen zetten